«Οι ιδέες τους δεν έχουν θέση εδώ: Πώς η Κρήτη έδιωξε τη Χρυσή Αυγή». Αφιέρωμα στους δασκάλους και τους ακτιβιστές του Ηρακλείου που έδιωξαν με τη δράση τους τη Χρυσή Αυγή από την Κρήτη κάνει η βρετανική εφημερίδα Guardian με ρεπορτάζ της Τζέσικα Μπέιτμαν.
Στο Ηράκλειο η ΧΑ επέλεξε την εργατική γειτονιά της Νέας Αλικαρνασσού, γράφει η εφημερίδα, με πολλούς ανέργους και μακρά ιστορία μεταναστών από τη Μικρά Ασία και την ανατολική Ευρώπη, όπου άνοιξε γραφεία το 2011. Το αντιφασιστικό κίνημα της μεγαλονήσου προσπάθησε στην αρχή να αντιδράσει, κινητοποιώντας τον ντόπιο πληθυσμό, αλλά το εγχείρημα αρχικά δεν είχε επιτυχία.
Όλα όμως άλλαξαν το Σεπτέμβριο του 2012 με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, που πυροδότησε διαδηλώσεις και προκάλεσε τη σύλληψη του αρχηγού της ΧΑ, Ν. Μιχαλολιάκου και 18 βουλευτών, η δίκη των οποίων συνεχίζεται.
Πόρτα-πόρτα
«Πριν συμβεί αυτό, πολλοί είχαν τη γνώμη “δεν φοβόμαστε τη Χρυσή Αυγή, απλώς πρέπει να τους μορφώσουμε”», είπε ο 27χρονος ακτιβιστής Χάρης Ζαφειρόπουλος του Νέου Αριστερού Ρεύματος στον Guardian.
Ακτιβιστές όπως ο Ζαφειρόπουλος ακολούθησαν μια νέα στρατηγική: βγήκαν στους δρόμους και μιλούσαν δημοσίως για τον φασισμό και γιατί πρέπει να αντιμετωπιστεί. «Κάθε Σαββατοκύριακο πηγαίναμε στη γειτονιά και μιλούσαμε στους ανθρώπους», είπε. «Η Κρήτη υπέφερε πολλά από τους Ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κάηκαν ολόκληρα χωριά. Προσπαθήσαμε να θυμίσουμε στον κόσμο τι είχε συμβεί παλαιότερα και τι συμβαίνει τώρα».
Κινητοποίηση των δασκάλων
Στο μεταξύ, σ’ ολόκληρο το νησί δάσκαλοι κινητοποιήθηκαν για το πρόβλημα της ριζοσπαστικοποίησης στα σχολεία. «Οι φασίστες κινούνταν έξυπνα και ύπουλα μέσα στη μαθητική κοινότητα, που δεν καταλάβαμε τι συνέβαινε στην αρχή», είπε ο Φώτης Μπιχάκης, ιδρυτής του Κρητικού Συνδέσμου Αντιφασιστών Δασκάλων. «Ήταν εύκολο να χειραγωγηθούν νέοι μαθητές, που ένιωθαν απογοητευμένοι».
Έτσι οι δάσκαλοι συνεργάστηκαν για να προετοιμάσουν μαθήματα ιστορίας χωρίς εθνικιστική χροιά, αντιμετωπίζοντας τις φασιστικές ιδεολογίες και την επόμενη άνοιξη 56 σχολεία μετείχαν σε αντιφασιστικό φεστιβάλ.
«Προσπαθήσαμε να κάνουμε τη ΧΑ να καταλάβει ότι οι ιδέες της δεν είχαν πέραση στην περιοχή μας. Κι έτσι νικήσαμε», είπε.
Έφοδος στα γραφεία
Το άρθρο σημειώνει ακόμη ότι πέρα από τη δράση των καθηγητών, «μια ομάδα μαχητικών ακτιβιστών πήρε την αμφιλεγόμενη απόφαση να αντιμετωπίσει με τη βία τη Χρυσή Αυγή». Τον περασμένο Απρίλιο μια ομάδα 70 αντιφασιστών έκανε νυχτερινή έφοδο στα γραφεία της στο Ηράκλειο και κατέστρεψαν τα πάντα. Δύο εβδομάδες αργότερα, η Χρυσή Αυγή τα μάζεψε και έφυγε.
«Σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, η ακροδεξιά δείχνει να παίρνει τα πάνω της και πάλι. Η διαμάχη της χώρας με την ΠΓΔΜ για το ονοματολογικό έχει προκαλέσει μία άνοδο του εθνικισμού με βίαιες επιθέσεις σε πολιτικούς και αιτούντες άσυλο», γράφει ο Guardian.
Η κ. Χαλικιοπούλου πιστεύει ότι ο αντιφασιστικός ακτιβισμός, όπως αυτός στην Κρήτη, μπορεί να αποδώσει «σε τοπικό επίπεδο. Αλλά η αντίσταση δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιοριστεί στην αντιφασιστική Αριστερά. Χρειαζόμαστε κάτι πιο οργανωμένο, λέει. Για την εκπαιδευτικό κ. Οικονομάκη η μάχη δεν έχει τελειώσει: «Η κρίση», λέει, «δεν έχει περάσει κι ο κόσμος εξακολουθεί να θέλει να ρίξει σε κάποιον το φταίξιμο. Ο κρυφός φασισμός είναι πιο επικίνδυνος».