Έχουμε ξαναγράψει για την απάντηση της Μάργκαρετ Θάτσερ στο Μιχαήλ Γκορπατσώφ όταν την ρώτησε μέσω ποιας κρατικής υπηρεσίας παρακολουθεί την πορεία της οικονομίας. “Μέσω των τιμών…” είχε απαντήσει αυτή. Οι διακυμάνσεις των τιμών της ελεύθερης αγοράς είναι ο καλύτερος καταγραφέας των οικονομικών εξελίξεων.
Μια αντίστοιχη με το σοβιετικό ηγέτη αντίληψη φαίνεται να έχουν οι επί των οικονομικών υπουργοί της κυβέρνησης κ.κ. Τσακαλώτος, Σταθάκης, Δραγασάκης κλπ, με την πρεμούρα που έχουν να φτιάξουν μια κρατικά ελεγχόμενη τράπεζα χωρίς καταθέσεις (ποιος θα εμπιστευθεί μια τράπεζα που ελέγχει η κομματική νομενκλατούρα) αλλά με τα διαθέσιμα των ΔΕΚΟ και η οποία θα διαχειρίζεται ενδεχομένως το μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων και τις συντάξεις.
Το θέμα μας είναι όμως οι πιθανές εξελίξεις που κρύβουν οι διακυμάνσεις των τιμών στην Ελλάδα αλλά κυρίως στην παγκόσμια οικονομία.
Στην Ελλάδα, με το χρηματιστήριο στις 550 μονάδες, τα επιτόκια των ομολόγων “τσιμπημένα” και τις καταθέσεις μακριά από τις τράπεζες, τίποτα καλό δεν προμηνύεται. Τουλάχιστον πριν αρχίσει να διαφαίνεται η απομάκρυνση της παρούσας κυβέρνησης από την εξουσία.
Στην παγκόσμια οικονομία η κατάρρευση των τιμών των πρώτων υλών συμπαρασύρει και τις χρηματιστηριακές αγορές. Ήδη, αυξάνεται ο αριθμός των ειδικών που βλέπουν μια νέα κρίση προσεχώς. Οι κρίσεις για τον καπιταλισμό, όπως είχε διαγνώσει και ο σοβιετικός οικονομολόγος Νικολάϊ Κοντράτιεφ (που γι’ αυτό και πέθανε στη Σιβηρία) είναι εξυγιαντικές και προοδευτικές γιατί εκκαθαρίζουν την αγορά από τους οικονομικούς “δεινόσαυρους” και δημιουργούν προϋποθέσεις για την ανάδειξη νέων παικτών και νέων μεθόδων παραγωγής.
Ελάχιστοι έχουν προσέξει λοιπόν τους τελευταίους μήνες πως εν μέσω της γενικής κατάρρευσης των τιμών των πρώτων υλών υπάρχει ένα προϊόν του οποίου η ζήτηση και η τιμή έχουν εκτοξευθεί.
Όχι, δεν είναι το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης του κ. Τσίπρα που φιλοδοξούσε να ξεκινήσει την επανάσταση στην Ευρώπη… αυτό προσπαθεί να το ξεχάσει και ο ίδιος.
Είναι η τιμή του λιθίου, της πρώτης ύλης που χρησιμοποιείται για την παραγωγή επαναφορτιζόμενων μπαταριών ιόντων λιθίου, μια τεχνολογία που λάνσαρε πρώτη στην αγορά η γιαπωνέζικη Sony πριν από 25-30 χρόνια.
Η τιμή του λιθίου λοιπόν, τους τελευταίους μήνες του 2015, όταν πετρέλαιο και χρηματιστήρια βρίσκονταν στην πρέσα, εκτοξεύθηκε από τα 6.000 δολάρια ο τόνος στα 15.000 δολάρια ο τόνος.
Εκτός των έξυπνων κινητών, των ταμπλετών, όπου γίνεται μαζική χρήση μπαταριών λιθίου, είναι και η αυτοκινητοβιομηχανία που μπαίνει δυναμικά στον κλάδο. Η κινέζικη εταιρεία ηλεκτρικών οχημάτων BYD π.χ. τους τελευταίους μήνες του 2015 πούλησε περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα απ’ όσα έχει πουλήσει η αμερικάνικη βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων Tesla από το 2008 μέχρι σήμερα.
Η Tesla από την άλλη πλευρά, εκτός των ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχει επενδύσει στη δημιουργία στη Νεβάδα ενός μεγάλου εργοστασίου παραγωγής μπαταριών λιθίου για οικιακή χρήση. Δηλαδή, συσσωρευτών που θα αποθηκεύουν ενέργεια από τον ήλιο ή τον άνεμο και θα τη διαθέτουν όταν το νοικοκυριό θα την χρειάζεται.
Η πολιτεία της Καλιφόρνια έχει επίσης ένα μεγάλο σχέδιο αποθήκευσης ενέργειας, τετραπλάσιου μεγέθους απ’ όση χωρητικότητα διαθέτουν σήμερα όλες οι μπαταρίες της υφηλίου. Οι μεγάλες επενδύσεις στον τομέα της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σύντομα αναμένεται να επιφέρουν βελτιώσεις σε σχέση με τη χωρητικότητα, το χρόνο φόρτισης, την απόδοση κλπ.
Υπάρχει λοιπόν μια πιθανή επανάσταση που κυοφορείται στα σπλάχνα της παγκόσμιας οικονομίας, την οποία πιθανόν οι περισσότεροι στην Ελλάδα δεν έχουν αντιληφθεί και σίγουρα δεν έχουν αντιληφθεί οι ειδήμονες της κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής που είναι απασχολημένοι με την εξόντωση των τελευταίων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών που έχουν απομείνει στη δύσμοιρη αυτή χώρα που μοιάζει με το τελευταίο σοβιέτ στην Ευρώπη, λίγο πριν την κατάρρευση.
Αν είχαμε ανθρώπους που καταλαβαίνουν πως λειτουργεί η οικονομία και τι γίνεται στον κόσμο, θα είχαν καταλάβει πως μια νέα τεχνολογική επανάσταση σημαίνει τη δημιουργία χιλιάδων νέων μονάδων παραγωγής μπαταριών τα επόμενα χρόνια. Οι επιχειρήσεις που θα επενδύσουν σ΄ αυτές τις μονάδες παραγωγής πιθανόν ήδη να ψάχνουν πού θα δημιουργηθούν αυτές. Μια χώρα που θέλει να πάρει μέρος στο διεθνή καταμερισμό θα προσπαθούσε να δημιουργήσει συνθήκες προσέλκυσης τέτοιων επενδύσεων.
Κανείς δεν περιμένει βέβαια να το κάνει αυτό η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα που ασχολείται με το βόλεμα ημετέρων σε έναν κρατικό προϋπολογισμό που βρίσκεται υπό κατάρρευση.
Ίσως αυτό να είναι και καλό, γιατί κάθε φορά που το ελληνικό κράτος προσπάθησε να σχεδιάσει κεντρικά την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, αντί να κερδίσουν οι δύσμοιροι Ελληνες κλήθηκαν να πληρώσουν τα κερατιάτικα του κρατικοδίαιτου παρεοκρατικού ελληνικού καπιταλισμού.
Εκτός του περίφημου σχεδίου της Αλουμίνας του Ανδρέα Παπανδρέου που ποτέ δεν λειτούργησε, τελευταίο “κοστούμι” που φόρεσαν οι Έλληνες είναι τα 700 περίπου εκατ. των επενδύσεων σε φωτοβολταϊκά της αλήστου μνήμης αριστερής και οικολόγου κας Μπιρμπίλη. Το ελληνικό κράτος σε ένδειξη ευγνωμοσύνης μετά αυτήν την επιτυχία την έχει αποκαταστήσει με παχυλό μισθό σε κάποιο διεθνή οργανισμό.
Το κράτος ανάγκασε τη ΔΕΗ να πληρώνει υψηλές τιμές για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από χιλιάδες μικρά και μεγάλα φωτοβολταϊκά. Οι επιτήδειοι που είχαν δόντι στο διεφθαρμένο κομματοκρατούμενο κρατικό μηχανισμό πήραν τις άδειες τις οποίες στη συνέχεια πούλησαν σε πολλαπλάσια τιμή ή εκμεταλλεύτηκαν με τις ακριβές τιμές που υποχρεώθηκε να πληρώνει η ΔΕΗ. Μετά, όταν η κρίση αφαίρεσε σε πάνω από 1 εκατ. νοικοκυριά τη δυνατότητα να πληρώνουν τους λογαριασμούς στη ΔΕΗ, τα τιμολόγια των ανανεώσιμων μειώθηκαν. Οι τράπεζες που είχαν δώσει τα δάνεια για φωτοβολταϊκά, γράφουν “κόκκινα”, οι καταναλωτές καλούνται να πληρώσουν περί τα 700 εκατ. στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού και να καλύψουν μέσω του δημοσίου χρέους τα τραπεζικά “κόκκινα” του κλάδου.
Το δίδαγμα είναι πως όπου ανακατεύεται το κράτος σε επιχειρηματικές δραστηριότητες καλό είναι οι πολίτες να προσέχουν τις τσέπες τους. Άρα, μπορεί η νέα επανάσταση του λιθίου να δημιουργεί προϋποθέσεις και ευκαιρίες, αλλά αυτό σίγουρα δεν μπορεί να συμβεί με την καθοδήγηση του κράτους του… ηλιθίου.
Εμείς μπορούμε να ελπίζουμε μόνο πως την επόμενη μέρα της πλήρους κατάρρευσης μήπως το σοκ μας συνεφέρει και απομακρυνθούμε από την πεποίθηση του κρατικοδιαιτισμού, της παρασιτοκρατίας και της κλεπτοκρατίας.
ΥΓ: Πολλοί θεωρούν μεγάλους επαναστάτες τον Κάστρο, τον Μάρξ, τον Τσε ή αντίστοιχα τον Χίτλερ ή το Μουσολίνι. Αυτούς δηλαδή που βασάνισαν κόσμο για κάποιο ιδανικό, και όχι τυχαία, έφεραν μόνο δυστυχία. Ο ίδιος θεωρώ επαναστάτες τον Θωμά Έντισον, τον Στηβ Τζόμπς, τον Γουώρεν Μπάφετ που με στόχο το κέρδος άλλαξαν τη ζωή και τον πολιτισμό προς το καλύτερο, εδώ και τώρα. Θεωρώ πως ο άνθρωπος που ανακάλυψε τα στικάκια ψηφιακής μνήμης έσωσε περισσότερα δάση από ό,τι όλοι οι οικολόγοι όλων των εποχών.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.capital.gr
