"Προδώσαμε την μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού"

Συνέντευξη στο L’ Observateur παραχώρησε ο πρώην Υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης από την Αίγινα, μία ημέρα πριν από την προκήρυξη εκλογών από τον Έλληνα Πρωθυπουργό.

Αναλυτικά το κείμενο της συνέντευξης :

Αντιταχθήκατε στην πρόταση του Αλέξη Τσίπρα για αποδοχή των προτάσεων των δανειστών στις 13 Ιουλίου. Υπάρχει ενδεχόμενο να είστε υποψήφιος με κάποιο άλλο κόμμα σε πιθανές εκλογές;

Δεν μπορώ να είμαι μέρος ενός κόμματος το οποίο θα έχει ως στόχο την εφαρμογή της απόφασης της 13ης Ιουλίου, ακόμη κι αν αυτό το κόμμα έχει ευρεία αποδοχή από το λαό. Ο Αλέξης Τσίπρας επιστρέφοντας από τη Διάσκεψη Κορυφής έθεσε ένα συγκεκριμένο δίλημμα: Είτε αποδεχόμαστε τη συγκεκριμένη συμφωνία είτε το σχέδιο Σόιμπλε για έξοδο της χώρας από το ευρώ τίθεται σε εφαρμογή. Σε αυτό ακριβώς το δίλημμα έγκειται και η διαφωνία μου με τον Αλέξη Τσίπρα. Προσωπικά πιστεύω πως η αποδοχή του τρίτου μνημονίου είναι ουσιαστικά η αφετηρία για την έξοδο της χώρας από το ευρώ. Είναι η συγκεκριμένη συμφωνία η αρχή για την εφαρμογή του σχεδίου Σόιμπλε. Το τρίτο μνημόνιο πέρα από μία μη βιώσιμη συμφωνία είναι ουσιαστικά η αποδοχή του τέλους για τη χώρα στο ευρώ.

Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων συχνά τονίσατε πως τόσο το ΔΝΤ όσο και η Κομισιόν με την ΕΚΤ θα πρέπει να είναι λιγότερο διχασμένοι. Μιλήστε μας για τη φύση των συγκεκριμένων συζητήσεων-διαπραγματεύσεων.

Είναι προφανές πως είναι αδύνατο πρακτικά να διαπραγματευτείς με τρεις πλευρές οι οποίες έχουν ως «κόκκινες γραμμές» αντικρουόμενες. Το ΔΝΤ εξ΄ αρχής είχε σημαντικές ενστάσεις στα εργασιακά ζητήματα αλλά αναγνώρισε από την πρώτη στιγμή το γεγονός πως το ελληνικό χρέος δεν ήταν δυνατό να εξυπηρετηθεί και θα έπρεπε να υπάρξει σημαντική ελάφρυνσή του. Από την άλλη πλευρά τόσο η Κομισιόν όσο και η ΕΚΤ εμφανίζονταν διαλλακτικοί στα εργασιακά ζητήματα αλλά ήταν σταθερά αδιάλλακτοι όσον αφορά το ζήτημα του χρέους. Μοιραία βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μία πρωτοφανή σύγκρουση «κόκκινων γραμμών» ανάμεσα σε τρεις θεσμούς που δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν για κοινές θέσεις. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον η διαπραγμάτευση είναι αδύνατη.

Ποιος είναι ο ρόλος που διαδραμάτισε η Γαλλία στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και πως θα κρίνατε τη γαλλική στάση;

Η αλήθεια είναι πως οι γαλλικές θέσεις ήταν πολύ κοντά στις δικές μας τοποθετήσεις, επί του πρακτέου όμως και εάν εξαιρέσουμε κάποιες υποστηρικτικές ενέργειες από την πλευρά του κυρίου Σαπέν δεν μπορώ να πω πως είχαν κάποιο απτό αποτέλεσμα. Όταν μάλιστα αναφέρθηκα στο γεγονός πως άλλα λέγονται εντός των διασκέψεων και άλλα δημοσίως, επικαλούμενος τις γαλλικές θέσεις, υψηλά ιστάμενο πρόσωπο μου δήλωσε χαρακτηριστικά «Η Γαλλία σήμερα δεν είναι αυτή που ήταν κάποτε». Οι γαλλικές θέσεις όταν εκφράστηκαν αντικρούστηκαν με μεγάλη σφοδρότητα από μεγάλο αριθμό υπουργών με πρώτο τον κύριο Σόιμπλε. Κατά την διάρκεια των Eurogroup θέλω να τονίσω πως είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ στενά με τον κύριο Σαπέν σε πολλά ζητήματα αλλά πάντοτε είχαμε να αντιμετωπίσουμε την αδιαλλαξία του κυρίου Σόιμπλε ο οποίος όταν τέθηκε ζήτημα νωπής εντολής από την πλευρά του ελληνικού λαού είπε την περίφημη πλέον φράση «οι εκλογές δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτε, γιατί εάν με κάθε νέα κυβέρνηση αλλάζαμε το status της Ευρώπης, τότε τα Eurogroup δεν θα είχαν κανένα λόγο ύπαρξης και η Ευρώπη δεν θα υπήρχε».

Πείτε μας πως προέκυψε τελικώς η παραίτησή σας το βράδυ του δημοψηφίσματος; Τι σας είπε ο Αλέξης Τσίπρας; Ήταν μία απόφαση που ελήφθη από κοινού ή μία στάση που επιλέξατε μόνος σας;

Την εβδομάδα που προηγήθηκε το κλείσιμο των τραπεζών, θεωρούσα και μέχρι και σήμερα συνεχίζω να θεωρώ πως έπρεπε να εναντιωθούμε στις σκανδαλώδεις απειλές από την πλευρά του Eurogroup. Αλλά καθώς είχε ληφθεί η απόφαση για τη διενέργεια δημοψηφίσματος, ήταν καθήκον μας συνολικά να παραμείνουμε ενωμένοι και να εργαστούμε με όλες μας τις δυνάμεις για την επικράτηση του «ΌΧΙ». Τελικώς το «ΌΧΙ» μας δικαίωσε με τρόπο μοναδικό και ηχηρό. Τη στιγμή εκείνη αισθάνθηκα μία τεράστια ευθύνη απέναντι στους ανθρώπους που επέλεξαν να εναντιωθούν σε όλο τον mediaκο πόλεμο που δεχθήκαμε ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι έκλειναν και τις τράπεζες. Θεώρησα εκείνη τη στιγμή καθήκον μου να τιμήσω το θάρρος του ελληνικού λαού. Πηγαίνοντας το ίδιο βράδυ όμως στο Μαξίμου ήρθα αντιμέτωπος με μία τάση συνθηκολόγησης η οποία ήταν διάχυτη σε όλα τα μέλη του επιτελείου που συμμετείχαν μέχρι εκείνη τη στιγμή στις διαπραγματεύσεις. Η στάση μου ήταν και παραμένει σταθερή. Όπως είχα και τότε δηλώσει «προτιμώ να μου κοπεί το χέρι παρά να υπογράψω ένα νέο μνημόνιο» και η αποχώρησή μου ήταν απλά η έμπρακτη απόδειξη πως εννοώ όλα όσα έχω δηλώσει.

Πιστεύετε πως θα έπρεπε να έχει παραιτηθεί και ο κύριος Τσίπρας;

Προσωπικά πιστεύω πως πάντα ότι μου λένε οι άνθρωποι που εμπιστεύομαι. Από την πρώτη ημέρα της νέας κυβέρνησης με τον Αλέξη Τσίπρα είχαμε συμφωνήσει σε δύο βασικά ζητήματα. Πρώτον η κυβέρνησή μας θα πρέπει να κάνει την έκπληξη και να εφαρμόσει όλα όσα έχει πει προεκλογικά και δεύτερον εάν κάποια στιγμή φτάσουμε σε αδιέξοδο και δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε όλα όσα έχουμε πει, τότε απλά θα παραιτηθούμε και δεν θα μπούμε ποτέ στη διαδικασία να προδώσουμε την εμπιστοσύνη του λαού. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που λίγες ημέρες πριν από το δημοψήφισμα δήλωσα πως εάν κερδίσει στο δημοψήφισμα το ναι θα παραιτηθώ, καθώς δεν έχω συνηθίσει να πράττω πράγματα στα οποία δεν πιστεύω. Εκ των πραγμάτων βέβαια αργότερα και με όλα όσα έχουν γίνει αντιλαμβάνομαι πως ορθά έχω παραιτηθεί καθώς είναι σαν να έχει κερδίσει το «ΝΑΙ».

Αισθάνεστε προδομένος από τον κύριο Τσίπρα;

Αισθάνομαι πως έχουμε προδώσει την μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού η οποία μας στήριξε με ένα 62% στο δημοψήφισμα. Θέλω βέβαια να υπογραμμίσω πως το συγκεκριμένο αποτέλεσμα δεν μας εξουσιοδοτούσε με έξοδο της χώρας από το ευρώ. Ήμουν άλλωστε πάντοτε υπέρμαχος της παραμονής στο ενιαίο νόμισμα παρά τις δομικές ενστάσεις που έχω για τον τρόπο με τον οποίο επιλέγει να λειτουργεί η Ευρώπη. Το «όχι» όμως του ελληνικού λαού μας έλεγε επί της ουσίας παλέψτε για μία καλύτερη συμφωνία και εάν σας απειλήσουν με έξοδο από το ευρώ μη φοβηθείτε – αντισταθείτε.

Είχατε προετοιμαστεί για το σενάριο της εξόδου της χώρας από το ευρώ;

Αυτή είναι μία ερώτηση που θα ήταν ωραίο να τεθεί σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Πρακτικά κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό να συμβεί στην πράξη και αυτό γιατί οι μηχανισμοί της ΕΚΤ προχωρούν άμεσα σε ανάκληση της στήριξης του τραπεζικού συστήματος και μοιραία δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε μέσα για να υποστηριχθεί με λογική πρακτική εξόδου. Το σενάριο εξόδου μπορεί να σταθεί μόνο υπό προϋποθέσεις και για να είμαστε ειλικρινείς μόνο θεωρητικά. Ένα τέτοιου τύπου σενάριο με τις σημερινές συνθήκες οδηγεί μόνο σε άτακτη χρεοκοπία με ανυπολόγιστες συνέπειες.

Μοιραία μας λέτε πως ούτε ο Πρωθυπουργός αντιμετώπισε το σενάριο εξόδου ποτέ ρεαλιστικά.

Πιστεύω πως ούτε ο Πρωθυπουργός, ούτε κι εγώ είχαμε ποτέ κάτι τέτοιο στο μυαλό μας. Αυτό που προσπαθήσαμε πρακτικά να κάνουμε ήταν να βρούμε μία λύση ώστε να κρατηθεί η χώρα εντός του ευρώ ακόμη και με τις τράπεζες κλειστές μέχρι το σημείο που θα φθάναμε σε μία συμφωνία. Δυστυχώς η κυβέρνηση δεν θέλησε να ακολουθήσει τη συγκεκριμένη οδό και αντί για μία τέτοιου τύπου κίνηση πήγαμε σε δημοψήφισμα καταλήγοντας αμέσως μετά σε μία συνθηκολόγηση.

Τελικώς τι εξυπηρέτησε το δημοψήφισμα;

Για την Ελλάδα πρακτικά δεν είχε κανένα απολύτως αποτέλεσμα το δημοψήφισμα. Δεν βοήθησε ούτε τις θέσεις της κυβέρνησης και κυρίως δεν βοήθησε καθόλου τον ελληνικό λαό. Ο λαός εγκαταλείφθηκε και προδόθηκε. Μέσα από το δημοψήφισμα οι έλληνες έδειξαν τον δρόμο στους λαούς της Ευρώπης αλλά η ελληνική ηγεσία, εμού συμπεριλαμβανομένου, δεν μπόρεσε να μετουσιώσει το μήνυμα του λαού σε μία δυναμική τοποθέτηση, με την οποία θα έμπαινε ένα τέλος στον αυταρχισμό και τον παραλογισμό του συστήματος.

Πιστεύετε πως το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο νέο ελληνικό πρόγραμμα;

Δεν μπορώ να δω με ποιο τρόπο μπορεί σήμερα το ΔΝΤ να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα, χωρίς αυτό να δημιουργήσει στο ίδιο τεράστια εσωτερικά ζητήματα. Πρέπει βέβαια να αναφέρουμε πως το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότερες φωνές από το εσωτερικό της Ευρώπης κάνουν λόγο για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Πως βλέπετε σήμερα το μέλλον της Ελλάδας και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ;

Είμαι πάντοτε αισιόδοξος αναφορικά με το μέλλον της Ελλάδας. Η Ελλάδα είναι μία χώρα με πολύ βαθιά ιστορία και παράδοση. Όσο η κρίση βαθαίνει πιστεύω πως θα πλησιάζουμε όλο και πιο πολύ στην οριστική λύση. Άλλωστε το πιο βαθύ σκοτάδι είναι λίγο πριν την αυγή. Αναφορικά με το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύω πως εάν καταφέρουμε να μείνουμε ενωμένοι παρά τις διαφορετικές αποφάσεις θα διαδραματίσουμε ιστορικό ρόλο για τη χώρα σε διαφορετική περίπτωση δεν υπάρχει καμία ελπίδα και κανένα μέλλον για το κόμμα.

Πώς είναι δυνατό να παραμείνει το κόμμα ενωμένο με τόσο σημαντικές διάφορες;

Οι καλοί σύντροφοι μένουν ενωμένοι ακόμη και στις πιο δύσκολες καταστάσεις. Θα πρέπει όμως να αποφασίσουμε πως σταματάμε να υπηρετούμε ένα μη βιώσιμο μνημόνιο ισχυριζόμενοι μάλιστα πως αποτελεί λύση.

Πώς βλέπετε το δικό σας προσωπικό μέλλον;

Ενδιαφέρουσα ερώτηση. Θα παραμείνω σίγουρα ενεργός πολιτικά οτιδήποτε κι αν συμβεί. Θα βρεθώ όμως απέναντι στην ανέχεια, το χρέος και όλα τα κακώς κείμενα σε ευρωπαϊκό επίπεδο συνολικά και όχι μεμονωμένα. Εάν δεν συνταχθούμε όλοι συλλογικά απέναντι στα ζητήματα της Ευρώπης κανένας λαός δεν πρόκειται να ζήσει καλύτερες ημέρες. Η ύφεση δεν είναι λύση και αυτόν τον αγώνα σκοπεύω να δώσω μέχρι τέλους.

Πηγή: ΣΚΑΪ