Η «προίκα» που θα μας αφήσει η πανδημία

Της Αγγελικής Μπουρσινού

Προσφάτως πραγματοποίησα μια συναλλαγή με το Δημόσιο, αυτή τη φορά όχι περιμένοντας στωικά σε μια ατελείωτη ουρά κάποιας υπηρεσίας, αλλά από τον καναπέ του σπιτιού μου μέσω του ιστοτόπου gov.gr. Έπρεπε να εφοδιαστώ άμεσα με πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης οπότε η ιδέα του να φέρω με ένα «κλικ» το Δημόσιο στον προσωπικό μου υπολογιστή ή ακόμη και στο κινητό μου τηλέφωνο μου φάνηκε εξαιρετικά πρακτική και δελεαστική.

Πράγματι η συναλλαγή μου διεκπεραιώθηκε εν ριπή οφθαλμού και με αφορμή την εν λόγω εμπειρία μου άρχισα να εξερευνώ ποιες άλλες δυνατότητες παρέχει η ενιαία αυτή ψηφιακή πύλη, τις οποίες θα μπορούσα να εκμεταλλευτώ στο μέλλον. Κάνοντας μια σύντομη περιήγηση, γρήγορα αντελήφθην ότι υπήρχε η δυνατότητα έκδοσης εκατοντάδων πιστοποιητικών,  εξαιρετικά χρήσιμων  για την καθημερινότητά μας, όπως ενδεικτικά ληξιαρχικής πράξης γέννησης, πιστοποιητικού εγγυτέρων συγγενών, υπεύθυνης δήλωσης και εξουσιοδότησης.

Παράλληλα, παρατήρησα ότι η Εθνική Εκστρατεία Εμβολιασμού «Ελευθερία» υλοποιείται εξ’ολοκλήρου μέσω του emvolio.gov.gr. Το μέγεθος του έργου αυτού θα μπορούσε να γίνει ευκολότερα αντιληπτό μέσα από αριθμούς. Συγκεκριμένα, μέσα σε 12 μήνες λειτουργίας το gov.gr έχει διαχειριστεί περισσότερες από 94.000.000 ψηφιακές συναλλαγές. Μάλιστα, ενώ τον περασμένο Μάρτιο, όταν άρχισε η πιλοτική της λειτουργία στη σκιά της εξάπλωσης του κορωνοϊού, η πύλη αυτή ήταν διαρθρωμένη πάνω σε 501 υπηρεσίες, αυτή τη στιγμή που μιλάμε περιλαμβάνει συνολικά 1.138, ενώ διαρκώς προστίθενται νέες, οι οποίες σταδιακά ψηφιοποιούνται.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά παλαιότερες δηλώσεις του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης,  κ. Κυριάκου Πιερρακάκη, ο οποίος καθιστούσε σαφές προς πάσα κατεύθυνση ότι η δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακής πύλης αποτελεί υψίστης σημασίας προτεραιότητα στην ψηφιοποίηση του κράτους. Παρά το γεγονός ότι μια τέτοια δήλωση εξέπεμπε ιδιαιτέρως ελπιδοφόρα μηνύματα, καθώς αποτελούσε  στην ουσία το πρώτο λιθαράκι σε μια μεγάλη προσπάθεια στροφής προς τον εκσυγχρονισμό, πολλοί ήταν εκείνοι που εξέφρασαν την επιφυλακτικότητά τους. Τους φάνηκε δηλαδή αδιανόητο, και  δικαιολογημένα,  παγιωμένες καταστάσεις τόσων ετών να μεταβληθούν εν μία νυκτί.

Θέλετε η ζέση όλων εκείνων που επιφορτίστηκαν από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με το τιτάνιο έργο της ψηφιοποίησης μιας ευρείας γκάμας υπηρεσιών του Δημοσίου, θέλετε οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας, οι οποίες αδιαμφισβήτητα έδρασαν ως επιταχυντής στην όλη προσπάθεια,  η  υλοποίηση της υπόσχεσης για απρόσκοπτη λειτουργία του κράτους στον τομέα αυτό άρχισε να  παίρνει σάρκα και οστά.

Η σπουδαιότητα του συγκεκριμένου εγχειρήματος δεν εντοπίζεται μόνο στο γεγονός ότι ήρθε να άρει δια παντός όλα εκείνα τα προσκόμματα και τις δυσκολίες που επί σειρά ετών δημιουργούσε στην  καθημερινότητα πολιτών και υπαλλήλων το «τέρας» της γραφειοκρατίας. Να βοηθήσει δηλαδή το κράτος να ξεκολλήσει από τον «βούρκο» της δυσλειτουργικότητας, η οποία το καθιστά εξαιρετικά βραδυκίνητο. Το σημαντικότερο φρονώ είναι ότι τέτοιες σημαντικές πρωτοβουλίες έρχονται για να κατεδαφίσουν το σαθρό οικοδόμημα της θεωρίας-νοοτροπίας, σύμφωνα με την οποία η «κατάσταση είναι αυτή και είναι αδύνατο να αλλάξει».

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το έργο αυτό δεν ήρθε για να καλύψει ανάγκες που προέκυψαν τώρα, αποκλειστικά λόγω της πανδημίας. Αντίθετα, ήρθε να δώσει λύσεις σε προβλήματα που ταλάνιζαν την καθημερινότητα των πολιτών εδώ και πάρα πολλά έτη. Μπορεί βέβαια να μην έχουμε φτάσει ακόμη στο επίπεδο άλλων ευρωπαϊκών χωρών ή των ΗΠΑ, οι οποίες βρίσκονται έτη μπροστά στο πεδίο των ψηφιοποιημένων υπηρεσιών, μπήκαμε όμως στο σωστό μονοπάτι το οποίο θα μας οδηγήσει σταδιακά στο μέλλον των εξελίξεων.

Για τα δεδομένα της χώρας μας, επομένως, η δημιουργία της ενιαίας αυτής ψηφιακής πύλης θα μπορούσε να θεωρηθεί καινοτομία. Πρόκειται πράγματι για μια ψηφιακή επανάσταση που βελτιώνει ποιοτικά τις σχέσεις μας  με το Δημόσιο και διευκολύνει την καθημερινότητά μας. Αν και κατά την κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας έχουν σημειωθεί αστοχίες σε κάποια επίπεδα, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε την αξία της συγκεκριμένης προσπάθειας και να πιστώσουμε στο σχετικά νεοσυσταθέν αρμόδιο υπουργείο την επιτυχία αυτή.

Tα πρώτα γενέθλια της πύλης gov.gr θα μπορούσαν να θεωρηθούν σταθμός και ορόσημο για την σταδιακή βελτίωση των συναλλαγών μας με το κράτος. Κάπου εκεί ανάμεσα στις τόσες δυσκολίες που δημιούργησε η πανδημία στις ζωές μας, διαταράσσοντάς τες κατά τρόπο καθοριστικό, «γεννήθηκε» και αυτό το σημαντικό έργο, το οποίο θα πρέπει να θεωρήσουμε ως «προίκα» και να το στηρίξουμε. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να κάνουμε σταθερά βήματα προς τα εμπρός, τα οποία θα μας επιτρέψουν να τρέξουμε για να μην χάσουμε ένα ακόμη τρένο με προορισμό τις εξελίξεις του μέλλοντος.