Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία τα λεγόμενα “κόκκινα δάνεια” των τεσσάρων συστημικών τραπεζών της χώρας ξεπέρασαν αθροιστικά τα 107 δισ. ευρώ. Κοντολογίς το τραπεζικό σύστημα έχει λαμβάνειν χοντρικά το 60% του ΑΕΠ αλλά δεν το λαμβάνει -και ούτε πρόκειται, όπως πάνε τα πράγματα. Αντίθετα προστίθενται και άλλοι σ’ αυτούς που δεν πληρώνουν.
Το θέμα θα συνέχιζε να διακινείται στα ΜΜΕ σαν κρίσιμο κεφάλαιο στην ατζέντα των διαβουλεύσεων της κυβέρνησης με την τρόικα -με την απαραίτητη “φιλολαϊκή” δραματοποίηση- χωρίς την παρέμβαση του προέδρου της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλη Σάλλα, που άλλαξε τις παραμέτρους του.
Ανατρέποντας την εντύπωση που έχουν αρκετοί για τις προθέσεις των τραπεζών ο επικεφαλής της μεγαλύτερης από αυτές είπε ότι δεν επιδιώκουν να εκπλειστηριάσουν ακίνητα πρώτης κατοικίας των οφειλετών τους. Δεν τις συμφέρει καν.
Προσέθεσε μάλιστα -έστω και αν αυτό ήταν περισσότερο προσωπική κατάθεση- ότι αντιτίθεται στο ενδεχόμενο “να στερηθούν τα σπίτια τους βιοπαλαιστές, μικροσυνταξιούχοι και άνεργοι και να επωμισθούν ένα τέτοιο βάρος, ηθικό και οικονομικό, οι τράπεζες”.
Υπάρχουν αυτά που είπε ο μεγαλύτερος τραπεζίτης της χώρας, υπάρχουν και αυτά που υπαινίχθηκε, ή προκύπτουν από τα συμφραζόμενα της δήλωσής του – απευθυνόμενος στην κυβέρνηση και τους δανειστές: το πρόβλημα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος δεν είναι ο απλός πολίτης που πήρε δάνειο για σπίτι και δεν μπορεί να πληρώσει, επειδή άλλαξε η ζωή του. Γι’ αυτόν μπορεί να βρεθεί λύση –την πρότεινε άλλωστε– ώστε ούτε να ξεσπιτώνεται, ούτε να του χαρίζεται το δάνειο.
Το πραγματικό πρόβλημα -που δίνει στον λεγόμενο “ηθικό κίνδυνο” διάσταση πρόκλησης αν όχι σκανδάλου,- είναι οι μεγαλοοφειλέτες των επιχειρηματικών δανείων που έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν και δεν το κάνουν, ή επιδιώκουν ρυθμίσεις, τις οποίες οι ίδιοι θα παραβιάσουν στη συνέχεια.
Υπάρχουν δανειολήπτες που οφείλουν τεράστια πόσα, και παρ’ ό,τι έχουν οικονομική επιφάνεια δεν εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους. Υπάρχουν όσοι έβγαλαν ένα μέρος των δανείων στο εξωτερικό και ουδείς τους παρενοχλεί. Όπως υπάρχουν αυτοί που απολαμβάνουν το επίπεδο ζωής που απέκτησαν από τραπεζικό δανεισμό για επιχειρηματικές δραστηριότητες, στις οποίες απέτυχαν χωρίς καμιά προσωπική συνέπεια -καθόσον στην Ελλάδα χρεοκοπεί η επιχείρηση, αλλά όχι και ο ιδιοκτήτης της.
Αυτή την καμπάνα χτύπησε ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς. Στα δάνεια πρώτης κατοικίας οι τράπεζες ελέγχουν την κατάσταση, εξ ου και το “μορατόριουμ”. Δεν έχουν λόγο να φορτωθούν χιλιάδες κατοικίες και να αυτοπαγιδευθούν καθώς ο μαζικός εκπλειστηριασμός θα πιέσει κι άλλο την αξία τους και συνεπώς θα έχουν ζημιά.
Το τραπεζικό σύστημα έχει ανάγκη να εισπράξει τα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια. Σ’ αυτό πρέπει να κινηθούν οι αρμόδιοι, που αδρανούν, όταν δεν καλύπτουν τους οφειλέτες. Υπογραμμίζοντας με τον τρόπο του ότι το πρόβλημα είναι πρωτίστως πολιτικό, ο Σάλλας είπε την αλήθεια. Και όπως έλεγε ο Αμερικανός αρχιτέκτονας Φρανκ Ράιτ: “Η αλήθεια είναι πιο σημαντική από τα γεγονότα“.
Τo άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.capital.gr
