Από τις εκδόσεις “Μεταίχμιο” κυκλοφορεί το βιβλίο του Τούρμπγιερν Σέβε (Torbjorn Safve) “Φλέγομαι”, μια μυθιστορηματική βιογραφία του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι. Μετάφραση Γρηγόρης Κονδύλης.
Λίγα λόγια για το βιβλίο:
26 Μαρτίου 1930, ο τριανταεπτάχρονος ρώσος ποιητής Βλαντίµιρ Μαγιακόφσκι νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική µε κατάθλιψη· λίγες µέρες αργότερα θα αυτοκτονήσει φυτεύοντας µια σφαίρα στην καρδιά του. Ενθουσιώδης και διαυγής, ανυποχώρητος και απελπισµένος, ο Μαγιακόφσκι θα σφραγίσει µε τον θάνατό του το τέλος της σοσιαλιστικής αθωότητας. Σε αυτό το εκρηκτικό µυθιστόρηµα ξεδιπλώνονται τα τελευταία εικοσιτετράωρα της ζωής του και παράλληλα φωτίζεται όλη του η αντικοµφορµιστική διαδροµή που ταυτίστηκε µε τα πρώτα χρόνια της Ρωσικής Επανάστασης. Συµπρωταγωνιστές του ιστορικά πρόσωπα, ποιητές, καλλιτέχνες και θεωρητικοί, οι οποίοι µέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου εξηγούν µε πάθος τις απόψεις τους και διαπληκτίζονται ή συµφωνούν, ζωντανεύοντας µια εποχή που πραγµατικά έφερε «τον κόσµο ανάποδα».
Ένα εκρηκτικό βιβλίο, μια μυθιστορηματική βιογραφία που σαν μια τεράστια πυρκαγιά εξαπλώνεται και οδηγεί στην αναπόφευκτη αυτοκτονία του Μαγιακόφσκι.
Έγραψαν για το βιβλίο:
Ο Σέβε και ο Γρηγόρης Κονδύλης, µε την εύστοχη και καλοδουλεµένη µετάφρασή του, ζωντανεύουν τον ποιητή της πίστης και της ανυπακοής, του έρωτα και της διαρκούς εξέγερσης και προτείνουν τον λόγο του ως απάντηση στις σύγχρονες ιδεολογικές αναζητήσεις.
Τιτίκα Δηµητρούλια, Το Βήµα
Ο Σέβε έχει γλώσσα, ταµπεραµέντο και καλλιτεχνική φαντασία – ιδιότητες που τον καθιστούν ικανό να φέρει εις πέρας την ταύτισή του µε τον Μαγιακόφσκι. Το λιγότερο που µπορώ να πω είναι: εντυπωσιακό!
Aftonbladet
Ένα πεζογράφημα που αντλεί την έμπνευσή του από τη μεγαλειώδη, ταραχώδη, ιλιγγιώδη προσωπικότητα και ζωή του Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι: η μυθιστορηματική βιογραφία Φλέγομαι του Σουηδού Τούρμπγιερν Σέβε(Κιρούνα, 1941), μεταφρασμένη ανεπίληπτα από τον παλαίμαχο Γρηγόρη Κονδύλη, 589 σελίδες που μας εξοικειώνουν με επεισόδια, περιστατικά, συγκρούσεις, τεκταινόμενα εκείνων των τόσο ανήσυχων καιρών. Από το βιβλίο του Σέβε παρελαύνουν εμβληματικές μορφές της εποχής, όπως ο Μπλοκ των Δώδεκα, αλλά και ο Γεσένιν, ο Γκόρκι, ο Λουνατσάρσκι, ο Μέγιερχολντ, ο Μαντελστάμ. Η αφήγηση, πρωτοπρόσωπη, μιλάει ο ίδιος ο Μαγιακόφσκι, εκκινεί από τις 26 Μαρτίου του 1930 και τελειώνει στις 14 Απριλίου του ίδιου έτους, με τη σφαίρα στην καρδιά του ποιητή. «Ένας άνθρωπος ελεύθερος δεν μπαίνει ποτέ στον μηχανισμό» λέει ο Μαγιακόφσκι μέσω του Σέβε. «Κι εφόσον τα μέλη του μηχανισμού έχουν τη μεγάλη πλειοψηφία, η πρωτοβουλία, οι ιδέες και η ενέργεια των ελεύθερων ανθρώπων αποτελούν εξωτερική απειλή. Κι έτσι οι άνθρωποι του μηχανισμού και οι ελεύθεροι άνθρωποι αιωνίως θα βλέπουν ο ένας τον άλλον ως εχθρό».
Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης BOOK PRESS, 11/12/2017
Το εξαιρετικό «Φλέγομαι» του σουηδού Torbjörn Säfve, σε εύπλαστη μετάφραση του Γρηγόρη Κονδύλη, ένα μεγάλου μεγέθους βιβλίο με τη χαρακτηριστική φωτογραφία του ποιητή στο εξώφυλλο στην ξύλινη καρέκλα, με ξυρισμένο κεφάλι και με οργή στο βλέμμα – εικόνα που ταιριάζει απόλυτα με το πυρετώδες γράψιμο του συγγραφέα. Με σπουδές φιλολογίας και φιλοσοφίας ο Σέβε έχει γράψει πολλά βιβλία, κυρίως ιστορικά μυθιστορήματα, και ενώ υπήρξε σε νεαρή ηλικία αναρχοσταλινικός και μαοϊκός έχει, πλέον, ασπαστεί το Ισλάμ αναβαπτιζόμενος ως Ali Touba. Πολλά έχουν γραφτεί για τον μεγάλο σοβιετικό ποιητή, πολλά αποσπάσματα από ποιήματά του έχουμε διαβάσει, αλλά δύσκολα μας δίνεται η ευκαιρία να ζήσουμε τη ζωή του στους καιρούς των ανατροπών και να νιώσουμε τα συναισθήματά του. Αυτό σε πολύ μεγάλο βαθμό κατορθώνεται από τον σουηδό συγγραφέα στη μυθιστορηματική βιογραφία του Βλαντίμιρ Μαγιακόσφσκι, όπως λέει και ουπότιτλος του βιβλίου. Ένας καυτός χείμαρρος λέξεων και φράσεων, εικόνων και αισθήσεων όπως, μάλλον, ήταν ο γεωργιανός ποιητής, για τον οποίον η αφήγηση άρχεται από τις 26 Μαρτίου του 1930 όταν ο άγριος γίγαντας νοσηλεύεται με βαριά κατάθλιψη για να ολοκληρωθεί είκοσι ημέρες μετά, με την αυτοκτονία του στο φτωχικό του γραφείο- διαμέρισμα. Το κάθε κεφάλαιο αναφέρεται σε καθεμία από τις ημέρες αυτές, μέχρι τον θάνατό του. Ο συγγραφέας κάνει συνεχώς αναδρομές στο παρελθόν του Μαγιακόφσκι, αρχής γενομένης από το 1910 όταν σε ηλικία 17 ετών έρχεται σε ρήξη με τις τσαρικές αρχές και πολύ γρήγορα με την καθιερωμένη τέχνη. Με λίγους ακόμα τολμηρούς, τον ζωγράφο Νταβίντ Μπουρλιούκ και τον συγγραφέα Βέλιμιρ Χλέμπνικοφ δημιουργούν την πρώτη φουτουριστική ομάδα, μιαν αληθινά ριζοσπαστική δράκα καλλιτεχνών που προοιώνιζε τις καταστάσεις των πραγμάτων που θα έρθουν στη ρώσικη κοινωνία. Και είναι πολλά αυτά που ήρθαν: Η σχέση του με το ζεύγος Μπρικ και βέβαια με τη Λίλια Μπρικ που έγινε για πολλά χρόνια η μούσα του ποιητή με την παθιασμένη σχέση τους να ακροβατεί μέσα στο καμίνι της Ρώσικης Επανάστασης. Και ύστερα η συντροφική συνεργασία με τον λόγιο Ανατόλι Λουνατσάρσκι, τον πρώτο Κομισάριο για την Τέχνη και την Παιδεία με ουσιαστική συμβολή στην άνθιση των τεχνών στη Σοβιετική Ένωση. Ο Κυβοφουτουρισμός, το ΛΕΦ –το, σε ελληνική μετάφραση, «Αριστερό Μέτωπο Τέχνης» – «Το Σύνεφο με Παντελόνια», ο «Λένιν», η «Ωδή στην επανάσταση», ο «Κοριός», το «Λουτρό» κ.ά. Ο συγχρωτισμός του Μαγιακόφσκι με τεράστιες φιγούρες όπως ο Μέγιερχολντ, ο Αϊνζεστάϊν, ο Ντζίγκα Βερτόφ, ο Τάτλιν, ο Μάλεβιτς και ο άτυχος ποιητής Γεσένιν που αυτοκτόνησε στα τριάντα του. Ο τρόπος συγγραφής των μεγάλων ποιημάτων του, τα πολλά ταξίδια του στην ενδοχώρα αλλά και στο εξωτερικό και οι φλογερές απαγγελίες του, οι έρωτές του με δυναμικές γυναίκες, η όλο και μεγαλύτερη έγνοια του για τη σκλήρυνση του σοβιετικού καθεστώτος, η καλπάζουσα κατάθλιψή του παράλληλα με τα διάφορα προβλήματα που άρχιζε να συναντά στο γράψιμο θεατρικών έργων και κινηματογραφικών σεναρίων, οι θάνατοι συντρόφων, η ανάδυση του Στάλιν και η εμφάνιση του Γιάγκοντα και της ογκούμενης Τσεκά, η ιδέα της αυτοκτονίας που ωρίμαζε χρόνια στη σκέψη του, αυτού του αντικονφορμιστή αλλά και απελπισμένου δημιουργού που πίστεψε με όλο του το είναι στο όραμα της επανάστασης και προσπάθησε να φέρει τον κόσμο ανάποδα. Ο συγγραφέας παραθέτει ένα προς ένα τα αληθινά γεγονότα, εικόνες και λεπτομέρειες, ακολουθεί τον Γεωργιανό από νωρίς μέχρι το τέλος και είναι τόσο ζωντανή η αφήγηση που οι αναγνώστες/τριες φτάνουν στο σημείο να νιώσουν ότι έχουν ζήσει τη ζωή τού Μαγιακόσφκι. Απολαυστικότατο μυθιστόρημα ποταμός, καθώς δεν μιλά μόνο για τη ζωή του δημιουργού αλλά και για την ιστορία της επανάστασης, την ανατολή και τη δύση της. «Ο Βλαντίμιρ Μαγιακόσφκι αυτοκτόνησε με μια σφαίρα στην καρδιά στις έντεκα το πρωί της 14ης Απριλίου 1930» – η, σχεδόν, λευκή σελίδα του επίλογου.
Αντώνης Φράγκος Το Περιοδικό www.toperiodiko.gr, 26/12/2017