Γράφει η Μίνα Μαύρου στο mousikogramma
Φωτογραφίες: Αγγελική Παπαϊωάννου
«Εάν υπάρχει μια βαθειά χαρά, αυτή έχει να κάνει με τη δύναμη που έχει το τραγούδι!». Με αυτά τα λόγια μάς καλησπέρισε η πολυτραγουδισμένη Λίνα Νικολακοπούλου στη γιορτή που οργάνωσαν προς τιμήν της οι εκδόσεις “Μετρονόμος” και ο Θανάσης Συλιβός στη μουσική σκηνή “Σφίγγα” το βράδυ της Παρασκευής 19 Ιανουαρίου.
«Το τραγούδι το βλέπουμε ακόμα να υπάρχει, μην κοιτάτε τι σπρώχνουν οι βιομηχανίες σαν τα πιο σκληρά νομίσματα. Ένα τραγούδι κρυφό μέσα στην καρδιά κάθε ανθρώπου υπάρχει ό,τι και να κάνει το mainstream. Εγώ χρωστώ σε όλους τους δημιουργούς, σε όλους τους ανθρώπους που, πριν να γεννηθώ, αφήνανε από την καρδιά τους να βγουν αυτά τα αισθήματα».
Ευγνώμων για τους προκατόχους της, αισιόδοξη για το μέλλον του ελληνικού τραγουδιού, ευτυχισμένη, γιατί από νωρίς- μαθήτρια ακόμη- κατάλαβε ότι το τραγούδι την αφορούσε.
«Ξαφνικά στα 13- 14 χρόνια μου άρχισα να νιώθω ότι ο ψυχικός μου κόσμος ήταν έντονος, υπαρκτός, άρχισα να γράφω και, όταν σε μια έκθεση που μας έδωσαν στο Γυμνάσιο, βαριόμουν, έγραψα ένα έμμετρο. Η φιλόλογος που το είδε μου λέει: “Παιδί μου, έχεις δυνατότητες να γράψεις καλά! Να διαβάσεις αυτούς τους ποιητές, αυτούς τους λογοτέχνες… ”. Το όνομά της Μαρία Σταυράκη. Της χρωστώ όλη μου την τέχνη!».
Παρούσα στη μαγική βραδιά της «Σφίγγας» και μία άλλη τεράστια στιχουργός και άνθρωπος, η Μαριανίνα Κριεζή!
«Εδώ απόψε είμαι η εκπρόσωπος Τύπου των στίχων. Μιας και είναι η Μαριανίνα εδώ και είμαστε δύο γυναίκες στιχουργοί, που μάς κάνατε τη χαρά να αγαπήσετε το λόγο μας, θα σας πω ότι, όταν το 1980 πρωτογράψαμε τα “Σκουριασμένα χείλια”, υπήρχε η Lyra στην οδό Κριεζώτου και διευθυντής της ήταν ένας τρομερός, sui generis άνθρωπος, ο Αλέκος Πατσιφάς.
Είπε στον Κραουνάκη: “Ποια είναι αυτή που γράφει αυτά τα πράγματα; Θέλω να έρθετε εδώ”. Πήγαμε στο γραφείο του και με έβαλε να μιλάω, με ρώταγε… Κάποια στιγμή μου λέει: “Για σήκω να περπατήσεις!”. Εντωμεταξύ, το γραφείο του ήταν μια σταλιά- πού να περπατήσω… κοιτάω το Σταμάτη, μου γνέφει καταφατικά… αρχίζω να περπατάω και με ρωτάει ο Πατσιφάς: “ Δε μου λες; Καραβανάς είναι ο πατέρας σου;”. Ξανακοιτάω το Σταμάτη…… “Μάλιστα, κ. Πατσιφά», απαντώ.. . “Ωραία, παιδί μου… κάθησε… Για πες μου, τι σπουδάζεις;”. Απαντώ: “Είμαι στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και σπουδάζω κοινωνικές επιστήμες…”…”Η μάνα σου τι είναι; Καθηγήτρια;”. Δεύτερος ρούπος!!!… Δασκάλα ήταν η μάνα μου… το τρίτο είναι πολύ πιπεράτο, αλλά θα το υπαινιχθώ… Εκείνο τον καιρό ήμαστε με το Σταμάτη στην Κρήτη, για να κάνουμε παιδικό θέατρο και ένας φίλος μας είχε τη φαεινή, όταν πήγα στο κομμωτήριο, να μου κόψει κοντά τα μαλλιά μου. Έκανα και μια φράντζα καρπουζί…
Ο Πατσιφάς λοιπόν μού λέει: “Ποιος σε κούρεψε, παιδί μου;”… και μου ‘δωσε έναν χαρακτηρισμό… “Έχω δίκιο;”, μού λέει… “Μάλιστα, κ. Πατσιφά”… “ Να μην πηγαίνεις παιδί μου σε τέτοιες περιπτώσεις, γιατί τις μισούνε τις γυναίκες”. Και στο τέλος μού λέει … “Γιατί κάνεις εσύ παρέα με τον Κραουνάκη;”. “Γιατί μού αρέσουν οι μουσικές που γράφει πάρα πολύ!”. Και ξαφνικά, μάς λέει: “Nα φύγετε τώρα, γιατί μου φάγατε την ώρα!”…
Mε το που βγήκαμε από εκεί, στο διπλανό γραφείο βλέπω ένα κορίτσι με κάτι μάτια γλυκά , ένα γλυκομίλητο πλάσμα να μου απευθύνεται και να μου λέει: “Καλώς όρισες στο χώρο του τραγουδιού, καλώς όρισες στην οικογένεια του τραγουδιού!”. Aυτό το κορίτσι ήταν η Μαριανίνα Κριεζή, η οποία μού είπε: “Ό,τι θέλεις να ρωτάς, να με παίρνεις τηλέφωνο!”».
Και για το τέλος, πριν αρχίσει το πρόγραμμα… οι ευχαριστίες και η ευγνωμοσύνη… (Aπευθυνόμενη στον εκδότη Θανάση Συλιβό και τους επιμελητές του τελευταίου τεύχους του Μετρονόμου, τους δημοσιογράφους Κώστα Αγοραστό και Γιάννη Κολλιάκο, οι οποίοι είχαν προλογίσει, υπογραμμίζοντας την άοκνη καλλιτεχνική της δραστηριότητα, την πολύπλευρη προσωπικότητα, τη γενναιότητα και το δημιουργικό λόγο της).
«Αυτοί όλοι εδώ είναι επί της γης άγγελοι καλών ειδήσεων για ‘μένα. Ο Γιάννης που έβαλε μπροστά τις μηχανές με τον Κώστα και μαζέψανε όλο αυτό το υλικό, αλλά αν δεν έλεγε το ναι ο Θανάσης ο Συλιβός ακόμα θα μιλάγαμε σπίτι μας. Ποτέ δεν ήξερα αν αυτά που κάνω αρέσουνε. Έβλεπα όμως ότι παιζόντουσαν και πηγαίνανε καλά. Περάσαν 37 χρόνια τώρα και λέω μέσα μου: ”Aφού ζήσανε τα τραγούδια και ο κόσμος τα τραγουδάει, καλά θα κάνει να βγει και ο Μετρονόμος και να γιορτάσουμε τη ζωή μας που τη συνδέσαμε με κάποια τραγούδια και μέσα σε αυτά τα κάποια είναι και τα δικά μου. Και να ξέρετε: Τα όχι νικάνε! Πρέπει να έχει κανείς το σθένος να πει το όχι του, γιατί αυτό βγάζει καρπούς, οι οποίοι έχουν λόγο να βγουν! Αν όλα είναι ίδια, μαραινόμαστε…
Οι σπουδαίοι μουσικοί Ευαγγελία Μαυρίδου και Παντελής Ντζιάλας παίρνουν τις θέσεις τους πίσω από το πιάνο και την κιθάρα και η γιορτή ξεκινά!
Η γλυκόλαλη Αφεντούλα Ραζέλη στη σκηνή με την τρυφερή και απίστευτη σε γυρίσματα φωνή της ερμηνεύει το «Αμάν αμάν» από την ταινία «Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης» και το «Πάτωμα».
Η Αργυρώ Καπαρού παρούσα… Σταθερή συνεργάτιδα της Νικολακοπούλου τα τελευταία χρόνια, την μελετάει και μάς την χαρίζει, μέσα από τη φωνή της, ατόφια… Άλλοτε κατά μόνας στη σκηνή και άλλοτε με τον Θοδωρή Βουτσικάκη ερμηνεύει τα «Κίτρινα Φώτα», την τρυφερή «Εποχή τη αγάπης», «Το καλοκαίρι θα ‘ρθει», «Κι ήταν πάντα η νύχτα», «Το Μαρόκο», το «Θεός αν είναι», τις «Χειρολαβές», που αφιερώνει στη Μαριανίνα Κριεζή, η οποία –σημειωθήτω- κάθησε διακριτικά και πολύ μακριά από τη σκηνή!
Η περσινή «Λάμπα θυέλλης» της Νικολακοπούλου φέτος έχει μετατραπεί σε … έναν… Δρόμο που μιλάει συνεχώς! Ο Θοδωρής Βουτσικάκης και φέτος συνοδοιπόρος αυτής της διαδρομής δεν θα μπορούσε παρά να είναι εκεί, για να τραγουδήσει με τον υψηλό λυρισμό του μόνος ή και με συνοδεία, άλλοτε της Αργυρώς Καπαρού και άλλοτε της Ζωής Παπαδοπούλου: «Μην πάμε πουθενά», «Ανθρώπων έργα», «Έφυγα», «Ανεβάσαμε» και τον «Δερβίση», σε ένα φοβερό κρεσέντο ερμηνείας.
Παρών και ο Γιάννης Παλαμίδας, αναπόσπαστο μέλος της παρέας της Τετάρτης στις φετινές παραστάσεις της Νικολακοπούλου στη «Σφίγγα». Άκρως θεατρικός και ολοκληρωτικά δοσμένος στην τέχνη του, επιστρατεύει την ποιητική ευαισθησία της περσινής ερμηνείας της «Σονάτας του Σεληνόφωτος» με κάτι από εκείνο το αξέχαστο «Σαμποτάζ», χαρίζοντάς μας την «Κιβωτό» και ξεριζώνοντας τα τρεμάμενα σωθικά του, αλλά και τα δικά μας-πιστέψτε με- με το «Μαμά, γερνάω»! «Είναι η πρώτη φορά που το ερμηνεύει άντρας», ακούω τη Μαριανίνα Κριεζή να λέει παραδίπλα μου…
Η πιο λαϊκή Ζωή Παπαδοπούλου, ευχαριστώντας τη Νικολακοπούλου από σκηνής για την τιμή να της χαρίσει τους στίχους της στον καινούργιο της δίσκο, «Να ‘ρχεται η άνοιξη», τραγουδάει τα:«Σίδερο με ατμό», «Να ‘ρχεται η άνοιξη», «Της καληνύχτας τα φιλιά», «Καημέ του κόσμου».
Στη «Σφίγγα» και ο Απόστολος Ρίζος ως θεατής-ακροατής, που ήρθε να τέρψει την φιλόμουση πλευρά του… «Είμαι ερωτευμένος με τη Λίνα Νικολακοπούλου», θα παραδεχτεί λίγα λεπτά αργότερα, όταν κατόπιν καλέσματος της στιχουργού, ανεβαίνει στη σκηνή, για να μας προσφέρει το κομμάτι «Απ’ τα κουμπάκια ανάμεσα» με την υπόγεια και από άλλους κόσμους φερμένη φωνή του.
« …Η ένωσή μας ήταν απ’ τον Θεό και τη μοίρα… χωρίς την ιδία και το έργο της, το μυαλό και την αγάπη της, δε θα ‘μουν ο ίδιος. Την ευχαριστώ για όλα». Γράφει, μεταξύ άλλων, στο Μετρονόμο που κυκλοφορεί ο Κραουνάκης για τη Νικολακοπούλου.
Τη βραδιά της Παρασκευής 19 Ιανουαρίου ζητάει ένα μπουκάλι νερό και ένα λα μινόρε, για να τα πει για τη δική του Λίνα… Ξεκινάει με τη «Λάμπα θυέλλης» και συνεχίζει, μαζί με όλους τους υπόλοιπους ερμηνευτές και τη Νικολακοπούλου, με την «Κουπαστή», τις «Μοίρες» και «Το αίνιγμα», το οποίο αφιερώνουν στην σπουδαία ερμηνεύτρια Χριστιάνα!
«Σταμάτη, πότε ξεκινάτε τον Λόρκα;»
«Τετάρτη!»
«Καλά, δε βρήκατε άλλη μέρα; Αυτό δεν θα το αφήσω έτσι!». Γέλια και χειροκροτήματα κάτω από τη σκηνή!!! (Στο μεταξύ πέρασαν οι μέρες… Ανέβηκε το έργο… Ανυποψίαστοι θα πάτε, συγκινημένοι, γεμάτοι πείσμα θα φύγετε… θα συναντήσετε ένα duende που «γεννά τον πόνο μέσα στο σώμα, ένα duende που δεν επαναλαμβάνεται ποτέ, όπως δεν επαναλαμβάνονται ποτέ στην τρικυμία της θάλασσας τα κύμματα…»).
Το τέλος δόθηκε με το «Τραγούδι της ερήμου», με μία Μαριανίνα Κριεζή να καταχειροκροτείται από όλους εμάς που είχαμε συγκεντρωθεί στην κατάμεστη «Σφίγγα» και με μία θερμή παράκληση της Νικολακοπούλου προς εκείνην…:«Μαριανίνα, θέλω να μου υποσχεθείς ότι θα εξακολουθήσουμε να γράφουμε τραγούδια στην τωρινή, πιο γλυκειά δεκαετία μας».
Ε, ναι, λοιπόν …συνεχίστε να μας εμπνέετε! Είναι θερμή παράκληση όλων μας!