"Πρωτότυπος" Λίνκολν: Στον Τζορτζ Σόντερς το Man Booker Prize 2017 για το "Lincoln in the Bardo"

Έργο «βαθύτατα πρωτότυπο» χαρακτήρισε η επιτροπή απονομής του Man Booker Prize το βιβλίο του αμερικανού Τζορτζ Σόντερς “Lincoln in the Bardo” (ελληνικός τίτλος: “Λήθη και Λίνκολν”) που απέσπασε το φετινό βραβείο.

Ο Τεξανός Σόντερς, 58 ετών, που απέκτησε φήμη με τις συλλογές διηγημάτων του και τα μακροσκελή άρθρα του σε περιοδικά, απέσπασε το ιδιαίτερα σημαντικό αυτό βραβείο της αγγλόφωνης λογοτεχνίας με το πρώτο του μυθιστόρημα με κλασική μορφή, αφήνοντας πίσω τους άλλους πέντε φιναλίστ.

Ο Σόντερς έγινε πλέον μόλις ο δεύτερος αμερικανός λογοτέχνης που κερδίζει το βραβείο, το οποίο πάντως απονεμήθηκε για δεύτερη συναπτή χρονιά σε έναν συγγραφέα από τις ΗΠΑ. Οι κανόνες που διέπουν την διαδικασία επιλογής του νικητή του Man Booker άλλαξαν το 2014 και πλέον επιτρέπεται στους συγγραφείς όλων των βιβλίων που έχουν γραφτεί στα αγγλικά και κυκλοφορούν στο Ηνωμένο Βασίλειο να το διεκδικούν.

Πέρυσι ο αμερικανός συγγραφέας Πολ Μπίτι έγινε ο πρώτος Αμερικανός που κέρδισε το Man Booker για το μυθιστόρημά του The Sellout (2), μια δηκτική σάτιρα για τις φυλετικές σχέσεις στις ΗΠΑ. Μεταξύ των προηγούμενων νικητών του βραβείου, που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 λιρών, συγκαταλέγονται ο (φετινός νομπελίστας λογοτεχνίας) Καζούο Ισιγκούρο, ο Σαλμάν Ρούσντι, η καναδή συγγραφέας Μάργκαρετ Άτγουντ κ.ά.

Στην ομιλία του για την αποδοχή του βραβείου ο Τζορτζ Σόντερς έκρινε πως «ζούμε μια παράξενη εποχή», σημειώνοντας ότι στην Αμερική «ακούμε πολλά για την ανάγκη να προστατεύσουμε τον πολιτισμό». Κατά τον ίδιο, το κεντρικό ζήτημα των καιρών είναι αν η κοινωνία αντιδρά στο καθετί με «αποκλεισμό, αρνητισμό και βία» ή «με αγάπη». Ο ίδιος χαρακτήρισε «μεγάλη τιμή» τη βράβευσή του και πρόσθεσε πως ελπίζει να «ανταποκριθεί» σε αυτή την τιμή «με το υπόλοιπο έργο μου, στην υπόλοιπη ζωή μου».

Η Λόλα Γιανγκ, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, σημείωσε ότι «η μορφή και το στιλ αυτού του βαθύτατα πρωτότυπου μυθιστορήματος γέννησε μια ιδιαίτερα πνευματική, έξυπνη, συγκινητική αφήγηση».

Ο Λίνκολν, η αγάπη και η απώλεια

Το βιβλίο τοποθετείται στον Φεβρουάριο του 1862. Ενώ ο Αμερικανικός Εμφύλιος μαίνεται, ο αγαπημένος εντεκάχρονος γιος του προέδρου Λίνκολν, ο Γουίλι, βρίσκεται βαριά άρρωστος και, παρά τις προβλέψεις για ανάρρωση, τελικά πεθαίνει. Το βράδυ μετά την κηδεία, ο Αβραάμ Λίνκολν φθάνει μόνος στο νεκροταφείο, θέλοντας να περάσει χρόνο με το άψυχο σώμα του γιου του. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα φαντάσματα αυτών που έφυγαν πρόσφατα από τη ζωή και αυτών που έχουν πεθάνει, από καιρό, συνυπάρχουν· μια μνημειώδης μάχη πραγματοποιείται για την ψυχή του μικρού Γουίλι.

ο Σόντερς, βασιζόμενος σε ιστορικές μαρτυρίες και τη φαντασία του, βάζει τον Γουίλι στο «μπάρντο» – μια μεταβατική κατάσταση της ψυχής στη θιβετανή βουδιστική παράδοση, ένα είδος καθαρτηρίου –  και γράφει μια ιστορία για την αγάπη και την απώλεια (περισσότερα για το βιβλίο εδώ).

Σημειώσεις

1. Στα ελληνικά το βιβλίο του Σόντερς κυκλοφορεί με τον τίτλο Λήθη και Λίνκολν, σε μετάφραση Γ. Ι. Μπαμπασάκη, από τις εκδόσεις Ίκαρος.

2.Στα ελληνικά το βιβλίο του Μπίτι κυκλοφορεί με τον τίτλο Ο πουλημένος, σε μετάφραση Νίκου Α. Μάντη, από τις εκδόσεις Καστανιώτη.