Το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού παρουσιάζει για τρίτη χρονιά το Tinos World Music Festival, το τριήμερο 29, 30 και Μαΐου 2015. Στο λαούτο, το έγχορδο μουσικό όργανο που κυριαρχεί αιώνες τώρα στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου, εστιάζει φέτος το Tinos World Music Festival.
Το λαούτο, στεριανό ή νησιώτικο, που συγγενεύει με τον ταμπουρά, τη λάφτα, το σάζι και το ούτι, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο μιας μουσικής παράδοσης αιώνων, βαθιά ριζωμένης στους λαούς που βρέχονται από τη Μεσόγειο και όχι μόνο. Διαδραματίζοντας ρόλο πρωταγωνιστικό ή συνοδευτικό, το λαούτο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητας διαφορετικών μουσικών ειδών που γεννήθηκαν στις περιοχές αυτές, και ανάγεται πολλές φορές ακόμα και σε πολιτιστικό τους σύμβολο.
Καλεσμένοι του τρίτου Tinos World Music Festival, σολίστες και δεξιοτέχνες του λαούτου από την Ελλάδα και την Τουρκία θα συμπράξουν επί σκηνής για να παρουσιάσουν ποικίλα ρεπερτόρια και διαφορετικές εκδοχές του λαούτου, αναδεικνύοντας τις συγγένειες αλλά και την διαφορετικότητα των οργάνων και των μουσικών ειδών.
Μία μέρα πριν την έναρξη του φεστιβάλ, χτες Πέμπτη 28 Μαΐου, πραγματοποιήθηκε στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών pre-festival συναυλία με τη συμμετοχή των Περικλή Παπαπετρόπουλου (σάζι), Cihan Turkoglu (σάζι, φωνή), Στρατή Ψαραδέλλη (πολίτικη λύρα), το ντούο του Γιώργη Μανωλάκη και το κουαρτέτο του Αλέξανδρου Παπαδημητράκη.
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Μάρθα Μαυροειδή
Ακολουθεί το αναλυτικό πρόγραμμα:
Παρασκευή, 29.05, ώρα 21:30
Α’ μέρος: Γιώργης Μανωλάκης duo
Γιώργης Μανωλάκης, λαούτο / Παύλος Σπυρόπουλος, κοντραμπάσο
Μυημένος στην τέχνη του λαούτου από την ηλικία των οχτώ, με δάσκαλο τον πατέρα του, Κώστα Μανωλάκη, έναν από τους σημαντικότερους λαουτίστες της γενιάς του, ο Γιώργης Μανωλάκης έχει εξελιχθεί σε σημαντικό δεξιοτέχνη του κρητικού λαούτου. Συνεπής απέναντι στην παραδοσιακή μουσική , πιάνει τον παλμό της και την ακολουθεί στην εξέλιξή της. Στη σύμπραξή του με τον κοντραμπασίστα Παύλο Σπυρόπουλο αυτοσχεδιάζουν έχοντας ως αφετηρία συνθέσεις από τους δύο προσωπικούς δίσκους του Γιώργη Μανωλάκη («Το σπαθί» και «Διττό: ο καύκος κι η μέδουσα») αλλά και άλλες μουσικές φόρμες και παραδόσεις.
Β’ μέρος: Αλέξανδρος Παπαδημητράκης Quartet
Αλέξανδρος Παπαδημητράκης, ούτι / Νίκος Παραουλάκης, νέυ / Μανούσος Κλαπάκης, κρουστά / Παύλος Σπυρόπουλος, κοντραμπάσο
Χάρη στη μοναδική τεχνική που έχει αναπτύξει και την ιδιαίτερη αισθητική με την οποία προσεγγίζει το ούτι, ο Αλέξανδρος Παπαδημητράκης έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πιο καταξιωμένους δεξιοτέχνες της γενιάς του. Πλαισιωμένος από τον Νίκο Παραουλάκη στο νέυ, τον Μανούσο Κλαπάκη στα κρουστά και τον Παύλο Σπυρόπουλο στο κοντραμπάσο, δημιουργούν ένα μουσικό σύνολο που αφομοιώνει ποικίλα παραδοσιακά ηχοχρώματα της Ελλάδας και της Μέσης Ανατολής, παρουσιάζοντας νέες συνθέσεις, αλλά και διασκευές. Διαφορετικές μουσικές φόρμες από τη Μικρά Ασία, τη Μαύρη Θάλασσα, τουρκικά και αραβικά μακάμ, φιλτράρονται μέσα από μια σύγχρονη, μίνιμαλ, αυτοσχεδιαστική και πειραματική διάθεση δημιουργώντας ένα εξωτικό και άκρως ενδιαφέρον αποτέλεσμα.
Σάββατο, 30. 05, ώρα 21:30
Α’ μέρος: Kryftó trio
Δημήτρης Βαρελόπουλος, λαούτο / Αλέξανδρος Καψοκαβάδης, λαούτο, φωνή / Γιώργος Κοντογιάννης, λύρα
Φίλοι και γνώριμοι από παλιά, αλλά και συνιδρυτές των «Ματ σε δύο υφέσεις» ο Δημήτρης Βαρελόπουλος, ο Γιώργος Κοντογιάννης και ο Αλέξανδρος Καψοκαβάδης έχουν αναπτύξει χωρίς αμφιβολία τους κώδικες που τους επιτρέπουν να επικοινωνούν ακόμα κι όταν παίζουν «Kryftó». Στο νέο τους μουσικό project, επαναδιαπραγματεύονται παλιότερες δικές τους συνθέσεις, συνθέτουν νέες και προσεγγίζουν γνώριμες μουσικές και τραγούδια από τον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, χωρίς να αποκλείουν τις μουσικές “παρεκκλίσεις” και τους αυτοσχεδιασμούς. Λύρα με συμπαθητικές χορδές και λαούτα, συνθέτουν το μουσικό τοπίο σε ένα διαρκές μουσικό παιχνίδι, σε ένα Kryftó ήχων και ρυθμών.
Β’ μέρος: “Μουχαμπέτ”
Περικλής Παπαπετρόπουλος, σάζι / Cihan Turkoglu, σάζι, φωνή / Στρατής Ψαραδέλλης, πολίτικη λύρα / Κώστας Μερετάκης, κρουστά
Με καταγωγή από την Ανατολία, ένα σταυροδρόμι πολιτισμών ανάμεσα στους οποίους προσπαθεί να ισορροπήσει, ο Cihan Turkoglu αναζητά την μουσική του ταυτότητα, έχοντας πάντα τη διάθεση του ταξιδιώτη που θέλει να γυρίσει όλο τον κόσμο. Η συνάντησή του με τον δεξιοτέχνη Περικλή Παπαπετρόπουλο, έναν μουσικό που αποτελεί εγγύηση για κάθε αυθεντική παραδοσιακή μουσική σύμπραξη, έγινε στον “Λαβύρινθο” του Ross Daly και σήμανε την απαρχή μιας ουσιαστικής και σπάνιας συνεργασίας που αποδίδει μοναδικούς κι ενδιαφέροντες καρπούς, όπως το «Μουχαμπέτ», που σημαίνει «αντάμωμα». Σε μία δυναμική σύμπραξη επί σκηνής με τον Στρατή Ψαραδέλλη στην πολίτικη λύρα και τον Κώστα Μερετάκη στα κρουστά, θα ξεδιπλώσουν το απόσταγμα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς που φέρει ο καθένας ξεχωριστά και θα αναζητήσουν τους δρόμους και τρόπους συνύπαρξης του νέου με το παλιό, του παραδοσιακού με το σύγχρονο, της ελληνικής με την τουρκική μουσική παράδοση.
Κυριακή, 31/5, ώρα 22:00
Α’ μέρος: Murat Aydemir, ταμπούρ / Στρατής Ψαραδέλλης, πολίτικη λύρα
Έχοντας στο ενεργητικό του δισκογραφία που περιλαμβάνει τόσο συμμετοχές όσο και προσωπικές δουλειές, διεθνείς συνεργασίες και συναυλίες σε όλο τον κόσμο αλλά και σημαντική έρευνα στις ρίζες της κλασικής οθωμανικής μουσικής, ο Murat Aydemir συγκαταλέγεται στους σπουδαιότερους δεξιοτέχνες και δασκάλους του ταμπούρ παγκοσμίως. Σόλο ή και συμπράττοντας με τον Στρατή Ψαραδέλλη έναν από τους σημαντικότερους δεξιοτέχνες στην πολίτικη λύρα, θα ερμηνεύσουν έργα συνθετών που έχουν σφραγίσει με το έργο τους την οθωμανική μουσική, όπως του θρυλικού μουσικοσυνθέτη Tanburi Cemil Bey.
Β’ μέρος: Xylouris / White
Το project που έφερε κοντά δύο μεγάλους δασκαλους: τον Jim White, ιδρυτή του διεθνούς φήμης trio, Dirty Three, και τον Γιώργο Ξυλούρη, τον λαουτιέρη που έχουν αποκαλέσει «το μέλλον της Κρητικής μουσικής». Αυθεντικός ερμηνευτής της κρητικής παραδοσιακής μουσικής, γόνος της θρυλικής μουσικής οικογένειας των Ξυλούρηδων και εξαιρετικός δεξιοτέχνης, ο Γιώργος Ξυλούρης, μεταχειρίζεται με σεβασμό την πολύτιμη παράδοση, μετατρέποντάς την σε κάτι μοναδικό και διαφορετικό, που φέρει τη προσωπική του σφραγίδα. Η σύμπραξή του με τον Jim White, του οποίου το post-punk παρελθόν και οι συνεργασίες με ονόματα θρύλους της διεθνούς μουσικής σκηνής, όπως PJ Harvey, Nick Cave, White Magic, Bonnie Prince Billy, Cat Power και άλλους, αποτελούν «εγγύηση ποιότητας», αλλά εξάπτουν και την περιέργεια για το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα. Κάποιος είπε για τον White, πως είναι μοναδικός ο τρόπος με τον οποίο αποδομεί ένα τραγούδι και το επανασυνθέτει, ενσωματώνοντας προσωπικά του στοιχεία. Αυτό είναι και το κοινό σημείο επαφής μεταξύ των δύο μουσικών, που το ανακάλυψαν όταν έπαιξαν μαζί για πρώτη φορά πριν χρόνια στη Μελβούρνη, κι από τότε γυρίζουν τον κόσμο συγκεντρώνοντας και δημιουργώντας μουσικές εμπειρίες.