Ο Ερντογάν δεν θέλει απλώς μερίδιο στο φυσικό αέριο. Θέλει να πάρει το μισό. Οι γελοίες διπλωματικές πρωτοβουλίες για τη Μεσόγειο, που ανακοινώνει με τσαμπουκά, είναι αρχή ενός μεγάλου παζαριού για το μέλλον. Προφανώς, όταν συμβούν -αν ποτέ συμβούν- αυτά που ονειρεύεται, δεν θα είναι εκείνος «σουλτάνος» της Τουρκίας. Η απέραντη ματαιοδοξία του, όμως, του υπαγορεύει ότι αυτή είναι η κληρονομιά που θα αφήσει στη χώρα του, ώστε να μπει η φωτογραφία του για πάντα δίπλα σε αυτή του Κεμάλ Ατατούρκ, τον οποίο φθονεί και θαυμάζει.
Αυτό που ζούμε αυτές τις ημέρες, λοιπόν, δεν έχει να κάνει με τις παλιές διάφορες Ελλάδας – Τουρκίας. Τώρα πρόκειται για καθαρές μπίζνες. Και είναι πολλά τα λεφτά για να επιτρέψει η Τουρκία στους Ευρωπαίους να την αφήσουν εκτός παιχνιδιού.
Στόχος του Ερντογάν είναι η χώρα του να έχει κλείσει πρώτο τραπέζι πίστα στο πάρτι των υδρογονανθράκων, όποτε αυτό αρχίσει. Και γνωρίζει καλά ότι, όσο και αν το παλέψει, δεν πρόκειται να το πετύχει μέσα από μια διακρατική συμφωνία Αθήνας – Αγκυρας. Καμία ελληνική κυβέρνηση, στον αιώνα τον άπαντα, δεν θα εκχωρήσει εθνική κυριαρχία. Πόσο μάλλον όταν το Διεθνές Δίκαιο είναι με το μέρος της. Ο Τούρκος Πρόεδρος, από την πλευρά του, ξέρει καλά ότι δεν μπορεί να αλλάξει τους κανόνες που ισχύουν για όλο τον κόσμο. Ομως, βάζει μπροστά ένα λογικό επιχείρημα, μήπως πείσει αυτούς που μιλούν την ίδια γλώσσα με εκείνον. «Δεν γίνεται», λέει, «μια τόσο μεγάλη χώρα να μην έχει θάλασσα, επειδή οι γείτονες διαθέτουν νησιά μέσα στην πόρτα της». Ετσι ρίχνει στο τραπέζι μια ακόμη νεφελώδη διεκδίκηση, με τη δήθεν συμφωνία που υπέγραψε με έναν φύλαρχο της Λιβύης. Τίποτα δεν θα συμβεί στην πράξη τώρα. Τεστ στα όρια και την υπομονή μας κάνει ο Ερντογάν.
Στο ανατολίτικο παζάρι του, όμως, ξέρει πως ό,τι πέφτει στο τραπέζι μένει εκεί. Και αν πράγματι υπάρχει τόσος πλούτος στο Αιγαίο, θέλει να κατοχυρώσει ότι θα πάρει μερίδιο με τη συμμετοχή τουρκικών εταιρειών μέσα στους διεθνείς επιχειρηματικούς κολοσσούς που θα κάνουν την εξόρυξη. Το ποσοστό παζαρεύει στην ουσία.
Η κατάσταση θα είναι εξαιρετικά επικίνδυνη τα επόμενα χρόνια. Οι πόλεμοι γίνονται συνήθως για το χρήμα και όλα τα άλλα, που λέγονται πριν και κατά τη διάρκειά τους, είναι το περιτύλιγμα. Η ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων και η επιχειρησιακή ικανότητά τους είναι πάντα το ζητούμενο και είναι καλό να υπάρχουν. Ομως, οι διαφορές μας με την Τουρκία δεν πρέπει ποτέ να λυθούν με τα όπλα. Η Ελλάδα είναι μια δυτική χώρα που θα ζήσει για τα επόμενα πολλά χρόνια από τον τουρισμό και τις υπηρεσίες. Μια τουφεκιά στο Αιγαίο είναι αρκετή για να αντιστρέψει την εύθραυστη πορεία της. Δεν εννοώ να είμαστε ενδοτικοί και ευάλωτοι στην όποια διαπραγμάτευση και πολύ περισσότερο δεν συμμερίζομαι τη μυστική διπλωματία, με υποσχέσεις και παραχωρήσεις στους γείτονες για να ηρεμήσουν. Το αντίθετο. Λέω ότι πρέπει να ενισχύσουμε τις διεθνείς συμμαχίες μας. Η Γαλλία, που βγαίνει μπροστά από μόνη της, δεν αρκεί.
Το θέμα ξεπερνά την Ελλάδα. Η διαπραγμάτευση, διπλωματική και επιχειρηματική, με την Τουρκία πρέπει να γίνει συνολικά από την Ευρώπη. Και για να μην παραμυθιαζόμαστε, πρέπει να γίνει από τους ισχυρούς, αυτούς που ουσιαστικά θα δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά στην περιοχή για την εξόρυξη του υπόγειου πλούτου.
Θέλω να επαναλάβω μια ιστορία που έχω γράψει παλαιότερα, γιατί αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της Αγκυρας απέναντι στη χώρα μας. Πριν από 26 χρόνια, μια ομάδα ευρωβουλευτών επισκέφτηκε στην Αγκυρα τον ιστορικό Πρόεδρο της Τουρκίας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, λίγο πριν από τη λήξη της θητείας του και την οριστική αποχώρησή του από την πολιτική. Οταν ολοκληρώθηκε η συνάντηση, εκείνος ρώτησε: «Ποιος είναι ο Ελληνας από Εσάς;». «Εγώ, κύριε Πρόεδρε», απάντησε ο ευρωβουλευτής, ο οποίος σήμερα είναι κεντρικό πολιτικό στέλεχος της Ν.Δ. «Σε θέλω, όταν τελειώσει η συνάντηση», του είπε ο Ντεμιρέλ. Πράγματι, ο ευρωβουλευτής παρέμεινε στο γραφείο του Τούρκου Προέδρου για αρκετή ώρα και τον άκουγε να του λέει τα εξής: «Ο δικός μου πολιτικός κύκλος κλείνει και όπου να ‘ναι αποσύρομαι. Θέλω να σου πω αυτό που λέω και στους νέους Τούρκους πολιτικούς. Θα έχετε πάντα τον νου σας ότι, εάν και όποτε βρεθεί στο Αιγαίο ή στην Κύπρο πετρέλαιο ή φυσικό αέριο, την εκμετάλλευση θα την κάνουμε από κοινού. Εάν η Ελλάδα επιχειρήσει να κάνει τη δουλειά μόνη της, αυτό θα είναι αιτία πολέμου. Αυτή η θέση μας δεν θα αλλάξει ποτέ. Θέλουμε συνεκμετάλλευση, διαφορετικά θα σκοτωθούμε και στο τέλος να σου πω τι θα γίνει; Αφού θα έχουμε ματώσει, θα έρθουν οι ξένοι διαιτητές, για να μας χωρίσουν.
Στο τέλος, εκείνοι θα πάρουν τη μερίδα του λέοντος και θα μείνει ένα μικρό κομμάτι για να το μοιραστούμε εμείς. Δεν είναι καλύτερα, λοιπόν, από την αρχή να συνεργαστούμε;».
Αυτή είναι η αμετακίνητη θέση της Τουρκίας και δεν θα αλλάξει ποτέ. Ας μη χανόμαστε σε θεωρίες συνωμοσίας, αφού γνωρίζουμε το προφανές.