του Boris Cheshirkov (Εκπρόσωπος Τύπου,
Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα)
Στις δημόσιες συζητήσεις που γίνονται πρόσφατα, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες παρατηρεί με ανησυχία ότι υπάρχει σύγχυση σχετικά με τους όρους «πρόσφυγας» και «μετανάστης».
Το να συγχέουμε τους όρους αυτούς στρέφει την προσοχή μακριά από την προστασία των προσφύγων και το γεγονός ότι η άρνηση παροχής ασύλου μπορεί να έχει πιθανά θανατηφόρες συνέπειες. Η αναζήτηση ασύλου είναι οικουμενικό ανθρώπινο δικαίωμα που προβλέπεται στο Άρθρο 14 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το 1951, η Σύμβαση για το Καθεστώς των Προσφύγων έδωσε τον ορισμό του ποιος είναι πρόσφυγας και ποια είναι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του. Αυτός ο θεμέλιος λίθος της διεθνούς προστασίας έχει ενσωματωθεί στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο ελληνικό εθνικό δίκαιο.
Επίσης, ένας πρόσφυγας δεν παύει να είναι πρόσφυγας επειδή απλά αφήνει μια χώρα υποδοχής και ταξιδεύει σε μια άλλη. Ένας άνθρωπος είναι πρόσφυγας επειδή στερείται την προστασία από τη χώρα καταγωγής του. Το ότι μετακινείται σε μια νέα χώρα ασύλου δεν το αλλάζει αυτό, ούτε επηρεάζει το καθεστώς ενός ατόμου ως πρόσφυγα. Ένα άτομο που πληροί τα κριτήρια για το καθεστώς του πρόσφυγα παραμένει πρόσφυγας ανεξάρτητα από τη συγκεκριμένη διαδρομή που ακολούθησε σε αναζήτηση προστασίας ή τις ευκαιρίες για να ξαναχτίσει τη ζωή του και ανεξάρτητα από τα διάφορα στάδια που περιλάμβανε αυτή η διαδρομή.
[…]
Οι άνθρωποι που διαφεύγουν από το Αφγανιστάν μπορεί να αντιμετωπίζουν κίνδυνο δίωξης ή άλλες μορφές σοβαρής βλάβης για λόγους που σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη ένοπλη σύγκρουση, εξαιτίας θεμελιωδών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που δεν σχετίζονται με τη σύρραξη ή και για τους δύο λόγους. Στην επικράτεια της Ε.Ε. βλέπουμε ότι ένας στους δύο Αφγανούς αιτούντες άσυλο λαμβάνει διεθνή προστασία.
Όλοι οι άνθρωποι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με σεβασμό και αξιοπρέπεια και θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών γίνονται σεβαστά. Οι λόγοι για τους οποίους ένας μετανάστης μπορεί να αφήσει την πατρίδα του είναι συχνά επιτακτικοί, γι αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει τρόπος να καλύπτονται οι ανάγκες τους και να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Οι μετανάστες προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η προστασία αυτή προέρχεται από τη θεμελιώδη αξιοπρέπειά τους ως ανθρώπινα όντα, που επίσης έχουν ανθρωπιστικές ανάγκες.
[…]
Είναι θετικό το ότι η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζει την ανάγκη για επείγουσα δράση προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση στα νησιά και να μεταφερθούν τα ασυνόδευτα παιδιά σε ασφαλή καταλύματα στην ενδοχώρα. Πρόκειται για μέτρα για τα οποία κάνει έκκληση η Ύπατη Αρμοστεία εδώ και καιρό και παραμένουμε σε στενή συνεργασία με τις αρχές ώστε να βοηθήσουμε στην υλοποίησή τους. Λαμβάνουμε επίσης υπόψη τα μέτρα της κυβέρνησης για την επιτάχυνση και την αυστηροποίηση των διαδικασιών του ασύλου και για τη διαχείριση των ροών προς την Ελλάδα, που ανακοινώθηκαν στο έκτακτο υπουργικό συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα. Κάποια από τα μέτρα που αναφέρονται εγείρουν ερωτήματα και ανησυχία και χρειάζεται να υπάρξουν περαιτέρω διευκρινίσεις.
Δεν έχουμε ακόμα λάβει τα λεπτομερή κυβερνητικά σχέδια, αλλά αναμένουμε ώστε να παράσχουμε τα σχόλιά μας, όπως προβλέπει ο παγκόσμιος ρόλος μας σε θέματα προστασίας.[…]
Η Ελλάδα έχει ένα ένδοξο παρελθόν φιλοξενίας και προστασίας των προσφύγων. Έχει δείξει επανειλημμένα ότι όσοι έχουν ανάγκη θα πρέπει να λαμβάνουν βοήθεια. Τα τελευταία χρόνια αυτό έχει γίνει παραπάνω από προφανές με τις ζωές που έχουν σώσει οι Έλληνες στο Αιγαίο και την αλληλεγγύη που έχουν δείξει στους πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν διαφύγει από χώρες δοκιμαζόμενες από τον πόλεμο. Θα πρέπει να επιλέγουμε τις λέξεις μας όταν αναφερόμαστε σε αυτό το θέμα, γιατί η έννοιά τους έχει σημασία.]
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στο ethnos.gr