«Η κατάσταση είναι δύσκολη, αλλά όχι εκτός ελέγχου», τονίζει ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, αναφερόμενος στην επιβάρυνση της Ελλάδας από την προσφυγική κρίση και προσθέτει ότι σήμερα στην Ελλάδα βρίσκονται 30.000 πρόσφυγες, ενώ η χώρα μπορεί να δεχτεί 20.000 επιπλέον.
«Δεν μπορούμε να γίνουμε μια αποθήκη ανθρώπινων ψυχών που δεν θέλουν καν να βρίσκονται εδώ», δηλώνει ο κ. Τσίπρας σε συνέντευξή του στην γερμανική εφημερίδα Bild και διευκρινίζει ότι η προσφυγική κρίση δεν πρέπει να συγχέεται με τις διαπραγματεύσεις για την κρίση χρέους. Καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να ζητήσει από το ΔΝΤ να τηρήσει τις συμφωνίες και να μην εγείρει συνεχώς νέες απαιτήσεις.
«Δεν μπορούμε να κλείσουμε μέσα τους πρόσφυγες», είναι ο τίτλος της συνέντευξης, ενώ στον υπότιτλο αναφέρεται: «Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται υπό διπλή πίεση: οι πολλοί πρόσφυγες επιβαρύνουν υπερβολικά τη χώρα και στη Βουλή κλονίζεται η πλειοψηφία του, η οποία πρέπει να περάσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις, χωρίς τις οποίες δεν θα υπάρξουν επιπλέον δάνεια βοήθειας των κρατών του ευρώ».
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης, όπως δημοσιεύεται σήμερα στην ηλεκτρονική έκδοση της Bild, έχει ως εξής:
– Κ. Πρωθυπουργέ, πρώτα η κρίση χρέους, τώρα ο πρωταγωνιστικός ρόλος στο προσφυγικό δράμα: υπάρχει κατάρα πάνω από την Ελλάδα;
Η θέση της Ελλάδας μόνο και μόνο γεωγραφικά ήταν πάντα ταυτόχρονα ευχή και κατάρα. Οι άνθρωποι έρχονται σε μας πολύ ευχάριστα για διακοπές, αλλά είναι και μια ευαίσθητη και δύσκολη περιοχή, στην οποία διασταυρώνονται τρεις ήπειροι. Ήδη από την αρχαιότητα η Ελλάδα ήταν κατ’ επανάληψη τόπος πολέμων και αντιπαραθέσεων. Τώρα, στην προσφυγική κρίση, είμαστε η πρώτη χώρα υποδοχής και αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη πρόκληση. Όπως και με την οικονομική κρίση, το θέμα για μας και για όλη την Ευρώπη είναι να δείξουμε αλληλεγγύη και να λύσουμε από κοινού τα προβλήματα.
– Τι είναι χειρότερο για σας: η κρίση χρέους ή η προσφυγική κρίση;
Δεν πρέπει να συγχέουμε τις δύο μεταξύ τους! Πιστεύω όμως ότι η προσφυγική κρίση είναι για όλη την Ευρώπη ακόμη πιο επικίνδυνη, διότι απειλεί το σύνολο της ΕΕ υπαρξιακά. Όταν, όπως τώρα, τίθενται υπό αμφισβήτηση από ορισμένους οι κοινές μας αξίες, όταν ξαφνικά οι κανόνες ισχύουν μόνο για μερικούς, τότε αυτό δεν έχει πλέον μεγάλη σχέση με κοινότητα. Πρέπει να αγωνιστούμε εναντίον αυτού.
– Αναφέρεστε στους κανόνες. Όπως και στην κρίση χρέους, τίθεται το ερώτημα: γιατί η Ελλάδα δεν τηρεί τους κανόνες; Σύμφωνα με την Συμφωνία του Δουβλίνου, είναι αρμόδια για την διεκπεραίωση μιας διαδικασίας ασύλου αυτή η χώρα της Ε.Ε. στην οποία μπαίνει ένας μετανάστης στον χώρο της ΕΕ…
Για άλλη μια φορά: Δεν μπορείτε να συγκρίνετε την κρίση χρέους με την προσφυγική κρίση! Στην κρίση χρέους ματώσαμε και ματώνουμε ακόμη σήμερα για να τηρήσουμε αυτούς τους κανόνες. Η προσφυγική κρίση δεν μπορεί να λυθεί μόνο από την Ελλάδα. Δεν παραβιάσαμε τους κανόνες από πρόθεση, απλώς το θέμα είναι πάνω από τις δυνάμεις μας. Δεν έχουμε πρόβλημα να φυλάξουμε τα χερσαία σύνορά μας, αλλά η ακτογραμμή μας είναι πάνω από 10.000 χιλιόμετρα.
Επιπλέον, όταν βρίσκουμε στα ύδατά μας ένα πλοίο σε κίνδυνο, είμαστε υποχρεωμένοι κατά το Διεθνές Δίκαιο να το μεταφέρουμε σε ασφαλές μέρος. Φανταστείτε ότι υπάρχουν νησιά με 150 κατοίκους, στα οποία φτάνουν ξαφνικά 1500 πρόσφυγες σε μια μέρα. Τι να κάνουμε με αυτούς τους ανθρώπους; Είναι ασήκωτο βάρος για την Ελλάδα. Και αυτό έχει σχέση μόνο με την γεωγραφική μας θέση. Και με τίποτα άλλο.
– Πράγματι έχει κανείς την εντύπωση ότι για την Ελλάδα το θέμα πρωτίστως είναι να προωθήσει τους πρόσφυγες όσο το δυνατόν γρηγορότερα προς την Βόρεια Ευρώπη.
Πρέπει να καταλάβουμε την νοοτροπία των προσφύγων. Βομβαρδίστηκαν στα σπίτια τους, διακινδύνευσαν τη ζωή τους στην φυγή για να έρθουν στην Ελλάδα, την πύλη προς την Ευρώπη. Αλλά η Μέκκα βρίσκεται για τους πρόσφυγες πιο πάνω, στον Βορρά! Οι πρόσφυγες γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα υπάρχει κρίση και ότι είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί δουλειά. Πώς να σταματήσουμε τους ανθρώπους, όταν θέλουν να συνεχίσουν; Δεν έχουμε το δικαίωμα, δεν μπορούμε να κλείσουμε μέσα τους ανθρώπους, αυτό αντιβαίνει στις διεθνείς συνθήκες. Μπορούμε μόνο να βοηθήσουμε, να σώσουμε αυτούς τους ανθρώπους στην θάλασσα, να τους φροντίσουμε και να τους καταγράψουμε. Μετά όλοι θέλουν να συνεχίσουν. Για αυτό η διαδικασία μετεγκατάστασης είναι η μοναδική λύση.
– Εάν τα θαλάσσια σύνορα δεν μπορούν πράγματι να φυλαχθούν, μπορούν τότε τα σύνορα της Ελλάδας να είναι πραγματικά εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.;
Δεν μπορεί να υπάρχει μόνο η Κεντρική Ευρώπη, αλλά υπάρχουν και χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία κι εμείς, που έχουν θαλάσσια σύνορα. Είναι σωστό ότι πρέπει να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί στην φύλαξη, αλλά κοιτάξτε: στην καταγραφή και στα Hotspots σημειώσαμε ήδη τρομερή πρόοδο. Εκεί φθάνουμε τώρα στο 100%.
– Εν τω μεταξύ δημιουργούνται στην Βαλκανική Διαδρομή τετελεσμένα και κλείνουν σύνορα. Ευρωπαϊκές εφημερίδες έχουν τίτλους: «Η Ελλάδα έχασε τον έλεγχο των προσφύγων». Ισχύει;
Αυτό το οποίο κάποιες χώρες συμφώνησαν και αποφάσισαν, αντιτίθεται σε όλους τους κανόνες, σε όλη την Ευρώπη και το εκλαμβάνουμε ως μη φιλική ενέργεια! Δεν επιτρέπεται να συμφωνείται κάτι σε μια Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά μετά κάποιοι λίγοι να συγκεντρώνονται και απλώς να αποφασίζουν το κλείσιμο συνόρων. Αυτές οι χώρες καταστρέφουν έτσι την Ευρώπη!
– Άρα η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου;
Η κατάσταση είναι δύσκολη, αλλά όχι εκτός ελέγχου. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα η οποία εκπληρώνει τις υποχρεώσεις. Έχουμε ήδη 30.000 πρόσφυγες στην ηπειρωτική χώρα και στα νησιά, μπορούμε να δεχτούμε ακόμη 20.000 επιπλέον. Έχουμε εκπληρώσει πάνω από το 100% των υποχρεώσεών μας, την στιγμή που άλλοι δεν έχουν εκπληρώσει ούτε καν 10% και προτιμούν να μας ασκούν κριτική. Αλλά λέω και πολύ ανοιχτά: εάν συνεχίσουν οι πρόσφυγες να έρχονται σε αυτόν τον αριθμό από την Τουρκία, εάν τα βαλκανικά σύνορα παραμείνουν σχεδόν κλειστά, τότε θα γίνει για μας πολύ κρίσιμο.
– Θα γίνει η Ελλάδα «ο Λίβανος της Ευρώπης»;
Πρόκειται σίγουρα για μια ανθρωπιστική κρίση. Οι πρόσφυγες θέλουν να συνεχίσουν από εδώ προς τον Βορρά, αλλά δεν μπορούν. Το λέω ξεκάθαρα: πρέπει να δώσουμε σε αυτούς τους ανθρώπους εδώ μια σωστή στέγαση, η Ελλάδα πρέπει να υπερασπιστεί το ανθρώπινο πρόσωπο της Ευρώπης, ασχέτως του πόσοι έρχονται. Αλλά αυτό που απαιτούμε είναι μια δίκαιη κατανομή. Δεν μπορούμε να γίνουμε μόνιμα μια αποθήκη ανθρώπινων ψυχών, οι οποίες δεν θέλουν να βρίσκονται εδώ.
– Φοβάστε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να εγκαταλείψει πλήρως την Ελλάδα και να σας αποκλείσει από την Ζώνη Σένγκεν;
Όχι, αυτό δεν το φοβάμαι, διότι υπερασπιζόμαστε τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρώπης! Στο τέλος θα είναι εκείνοι στην Ευρώπη απομονωμένοι, οι οποίοι τώρα ύψωσαν συρματόπλεγμα, οι οποίοι διώχνουν τους πρόσφυγες με τη βία, οι οποίοι μεταμορφώνουν τις χώρες τους σε φρούριο. Εμείς αντιθέτως είμαστε σε συμμαχία με τις χώρες οι οποίες δείχνουν αλληλεγγύη. Και αυτές είναι χώρες με τις οποίες στην οικονομική κρίση είχαμε ακόμη πολύ μεγάλα προβλήματα…
– Τι θα γίνει με την Ελλάδα αν και η υπόλοιπη Ευρώπη – συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας – κλείσει τα σύνορά της;
Η Γερμανία έπραξε σε αυτή την κρίση πολύ καλά και έδειξε ανθρώπινη συμπεριφορά. Και για αυτό είμαι πεπεισμένος ότι ιδιαίτερα η Γερμανία θα υπερασπιστεί αυτές τις ευρωπαϊκές αξίες. Έχουμε να κάνουμε με την μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για να λύσουμε αυτή την κρίση, πρέπει να φροντίσουμε για ειρήνη στην Συρία. Ταυτόχρονα, πρέπει να φροντίσουμε ώστε να περιοριστούν τα μεταναστευτικά κύματα από την Τουρκία προς την Ευρώπη. Και μετά είναι σημαντικό να λειτουργήσει επιτέλους η κατανομή των προσφύγων εντός της Ευρώπης.
– Αλλά, για άλλη μια φορά: τι θα συμβεί αν η Γερμανία κλείσει τα σύνορά της;
Ήδη έχουμε χώρες όπως την Αυστρία και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, οι οποίες έκλεισαν τα σύνορά τους χωρίς η Γερμανία να έχει λάβει η ίδια μια τέτοια απόφαση. Άρα η κατάσταση ανάγκης υπάρχει ήδη.
– Η Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ ήταν στην οικονομική κρίση η οποία οξεία αντίπαλός σας. Τώρα ξαφνικά επαινείται από την Ελλάδα. Τι συνέβη;
Είναι σωστό ότι η Καγκελάριος είχε στην κρίση χρέους μια σκληρή πολιτική προσέγγιση. Τώρα στην προσφυγική κρίση αποφάσισε όμως μια ανθρώπινη προσέγγιση και απέδειξε τον ηγετικό της ρόλο. Αν η Καγκελάριος είχε συμπεριφερθεί όπως ο Όρμπαν, τότε η Ευρώπη μάλλον θα είχε ήδη διχαστεί και θα είχε έτσι αποτύχει. Δεν είμαστε πάντα της ίδιας άποψης αλλά έχουμε μια πολύ έντιμη σχέση και αμοιβαίο σεβασμό. Είμαι όπως η Καγκελάριος Μέρκελ της άποψης ότι η Ευρώπη μπορεί, μέσω της προσφυγικής κρίσης, στο τέλος να γίνει ακόμη πιο δυνατή.
– Την Δευτέρα θα γίνει η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ με την Τουρκία. Η Τουρκία δεν θέλει ή δεν μπορεί να μειώσει των αριθμό των προσφύγων;
Η Τουρκία πρέπει να επωμιστεί ένα μεγάλο βάρος, βρίσκονται εκεί πάνω από 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες. Αν συνεργαστούμε με την Τουρκία, θα θέσουμε το πρόβλημα υπό έλεγχο. Οι πρόσφυγες δεν έρχονται σε μας κολυμπώντας, έρχονται με σωσίβια και σε σκάφη τα οποία έχουν κατασκευαστεί στην Τουρκία. Αυτό είναι μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων. Πρέπει να καταπολεμήσουμε τους διακινητές και με αυτό το πρόβλημα στη ρίζα του.
– Η Τουρκία ζητάει για την παραχώρησή της την απελευθέρωση της βίζας. Ζητάει η Ελλάδα στην προσφυγική κρίση κούρεμα χρέους;
Οι διαπραγματεύσεις για την κρίση χρέους δεν έχουν καμία σχέση με τους πρόσφυγες. Θέλω όμως να πω το εξής για την κρίση χρέους. Υπογράψαμε τον Ιούλιο ένα πρόγραμμα και το τηρούμε. Το πρόβλημα είναι και παραμένει το ΔΝΤ. Κατ’ επανάληψη έρχονται από εκεί νέες απαιτήσεις οι οποίες δεν έχουν καμία σχέση με την αρχική συμφωνία. Η ΕΕ πρέπει να ζητήσει από το ΔΝΤ να σεβαστεί την συμφωνία. Όλα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με την προσφυγική κρίση. Δεν έχουμε καθόλου χρόνο να μεταθέσουμε ο,τιδήποτε σε σχέση με το προσφυγικό πρόβλημα. Χρειαζόμαστε αλληλεγγύη. Και μάλιστα άμεσα.