Μακρά νύχτα στο Μαξίμου:Έκτακτο Υπουργικό Συμβούλιο - «Σκληρό μνημόνιο» η πρόταση των δανειστών
Σε διευρυμένο Υπουργικό Συμβούλιο με τη συμμετοχή όλων των αναπληρωτών υπουργών μετατράπηκε αργά το βράδυ της Παρασκευής το έκτακτο Κυβερνητικό Συμβούλιο που άρχισε μετά τις 8 το βράδυ, αμέσως μετά την άφιξη του Πρωθυπουργού από τις Βρυξέλλες μετά από τρεις ημέρες εντατικότατων διαβουλεύσεων με τους δανειστές.
Λίγο μετά τις 23:00 άρχισαν να προσέρχονται στο Μέγαρο Μαξίμου μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου όπως ο αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γ.Πανούσης, ο αναπληρωτής Υπουργός Ναυτιλίας Θ.Δρίτσας, η αναπληρωτής Υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θ.Φωτίου, η αναπληρωτής Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Τ.Χριστοδουλοπούλου, ο αναπληρωτής Υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δ.Στρατούλης, η αναπληρωτής Υπουργός Τουρισμού Ελ.Κουντουρά.
Η συνεδρίαση γίνεται μετά την δημοσιοποίηση non paper από το Μέγαρο Μαξίμου στο οποίο χαρακτηρίζεται «παντελώς ανεπαρκής» η πρόταση των θεσμών υποστηρίζοντας ότι καμία χρηματοδοτική λύση δεν μπορεί να λειτουργήσει εντός του πλαισίου της πρότασης αυτής αλλά και ότι επιπλέον η χρηματοδοτική κάλυψη που προτείνουν δεν είναι αρκετή. Στη συνεδρίαση ο Πρωθυπουργός θα ενημερώσει για τις τελευταίες εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις και θα συζητηθεί η στάση που θα κρατήσει η κυβέρνηση ενόψει του Eurogroup του Σαββάτου.
Στις Βρυξέλλες παραμένουν τεχνοκράτες και κυβερνητικό κλιμάκιο, με τους κ.κ. Γιάνη Βαρουφάκη και Ευκλείδη Τσακαλώτο, προκειμένου να αναζητήσουν τη μέγιστη δυνατή σύνθεση των προτάσεων των δύο πλευρών ώστε να μπορέσει να επιτευχθεί μια συμφωνία στο Eurogroup.
«Όσο η Ελλάδα δεν υποχωρεί , οι απειλές υποχωρούν και κερδίζει η λογική», ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, λίγα λεπτά πριν την έναρξη της συνεδρίασης στο Μαξίμου. Οι ίδιες πηγές αποδίδουν επικοινωνιακά χαρακτηριστικά στην φράση “game is over” που απηύθυνε χθες o Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Κατά τις πηγές αυτές, η πρόταση των δανειστών είναι ένα σκληρό μνημόνιο που προβλέπει σκληρά μέτρα, υψηλό ΦΠΑ κ.α.
Νωρίτερα, στο non paper που επιβεβαίωνε ότι η κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση των δανειστών για πεντάμηνη παράταση του υφιστάμενου προγράμματος με εκταμίευση δόσεων με το σταγονόμετρο αναφερόταν:
1. Η πρόταση των θεσμών προς την ελληνική κυβέρνηση ήταν να νομοθετηθούν άμεσα βαθειά υφεσιακά μέτρα [τα οποία θα πλήξουν και τον ήδη τραυματισμένο κοινωνικό ιστό της χώρας] ως προϋπόθεση για πεντάμηνη χρηματοδότηση η οποία, ωστόσο, κρίνεται παντελώς ανεπαρκής. Αν αυτή η πρόταση γινόταν αποδεκτή από την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο, οι πολίτες και οι αγορές θα προεξοφλούσαν ένα πεντάμηνο περαιτέρω συρρίκνωσης που θα οδηγούσε σε άλλη μία διαπραγμάτευση υπό συνθήκες κρίσης. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η πρόταση των θεσμών.
2. Ως προς το χρηματοδοτικό κενό των επόμενων πέντε μηνών, η πρόταση των θεσμών αφορά 12 δισ. ευρώ από Ευρωπαϊκούς θεσμούς [EFSF και επιστροφή κερδών της ΕΚΤ από τα ομόλογα SMP] συν 3,5 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ [τα οποία, όμως, είναι απίθανο να αποδοθούν όπως εξηγείται πιο κάτω), συνολικά, δηλαδή, 15,5 δισ. ευρώ.
3. Πιο συγκεκριμένα, η πρόταση που παρουσιάστηκε στο χτεσινό Eurogroup στον Υπουργό Οικονομικών έχει ως εξής:
α. Τις επόμενες μέρες να αποδοθούν τα κέρδη της ΕΚΤ του 2014 από την αγοραπωλησία των ομολόγων του προγράμματος SMP [τα οποία παρακρατούν έξι μήνες οι εταίροι υπέρ της Ελλάδας] ύψους 1,8 δισ. ευρώ –ποσό που θα δοθεί στις 30 Ιουνίου, μαζί με άλλα 100 εκ. ευρώ από το υστέρημα του κράτους, στο ΔΝΤ.
β. Στα μέσα Ιουλίου θα «δοθούν» στη χώρα 4 δισ. ευρώ συνολικά από τον EFSF. Από αυτά τα 1,8 δισ. ευρώ θα προέρχονται από την τελευταία δόση του 2ου Μνημονιακού δανείου συν 2,2 δισ. ευρώ που θα προέλθουν από μέρος των 10,9 δισ. ευρώ του ΤΧΣ -χρήματα που, υπενθυμίζεται, είχαν προβλεφθεί αποκλειστικά για τυχόν αναχρηματοδότηση των τραπεζών. Από αυτά τα 4 δισ. ευρώ τα 3,5 δισ. ευρώ θα αποδοθούν στην ΕΚΤ για αποπληρωμή ενός ομολόγου του προγράμματος SMP, το οποίο ωριμάζει, ενώ τα υπόλοιπα 500 εκ. ευρώ θα τεθούν στην διάθεση του ΕΣΠΑ [μέρος εθνικής χρηματοδότησης].
γ. Αρχές Αυγούστου, άλλα 4,7 δισ. ευρώ θα αποσπαστούν από τα 10,9 δισ. ευρώ του ΤΧΣ [στο ταμείο, πλέον, απομένουν ελάχιστα χρήματα στο ταμείο υπέρ των τραπεζών], ώστε να αποπληρωθεί το έτερο ομόλογο του προγράμματος SMP της ΕΚΤ.
δ. Τέλος, τον Οκτώβριο, 1,5 δισ. ευρώ από τα κέρδη της ΕΚΤ του 2015 [από την αγοραπωλησία των ομολόγων του προγράμματος SMP] θα αποδοθούν στο ΔΝΤ.
4. Τα παραπάνω ποσά κρίνονται ανεπαρκή καθώς δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τα ποσά που το ελληνικό δημόσιο έχει πληρώσει στους δανειστές του [κυρίως το ΔΝΤ], χωρίς να έχει εισπράξει ούτε ένα ευρώ από τους δανειστές, εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ληξιπρόθεσμες οφειλές και αύξηση των ρέπος.
5. Η πρόταση δεν προβλέπει ούτε ένα ελάχιστο αποθεματικό για το ελληνικό δημόσιο αλλά ούτε και τις μελλοντικές αποπληρωμές του ΔΝΤ, ζήτημα ύψιστης σημασίας, δεδομένης της άρνησης του ΔΝΤ να καταβάλει τις δόσεις που προβλέπονται από την δανειακή συμφωνία καθώς κρίνει πως το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο.
6. Καθίσταται φανερό ότι η πρόταση των θεσμών, ακόμα κι αν δεν λάβουμε υπ’ όψη τα υφεσιακά και κοινωνικά αποδομητικά μέτρα που προβλέπει, αφήνει ένα σημαντικό χρηματοδοτικό κενό για την πεντάμηνη περίοδο επέκτασης που προβλέπει ενώ, κι αυτό είναι το ανησυχητικότερο, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε νέα σκληρή διαπραγμάτευση, κι ένα νέο καταστροφικό Μνημόνιο, στο τέλος του χρόνου.
7. Η κυβέρνηση κατέθεσε λελογισμένη πρόταση διευθέτησης του χρέους και επίλυση του χρηματοδοτικού προβλήματος [π.χ. μέσα από την de facto μεταβίβαση του χρέους προς την ΕΚΤ προς τον ESM], πρόταση που αρνήθηκαν οι θεσμοί. Η κυβέρνηση δεν έχει λαϊκή εντολή, ούτε και ηθικό δικαίωμα, να προσυπογράψει ένα νέο Μνημόνιο.