Τη γνωστή «γεύση» του «ναι μεν αλλά…» με μπόλικη δόση πιέσεων και αυστηρών εκφράσεων άφησε, για άλλη μια φορά, όσον αφορά στο ελληνικό ζήτημα, το Eurogroup, η συνεδρίαση του οποίου ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Παρασκευής.
Οι δηλώσεις του επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, του Επιτρόπου Οικονομίας Πιερ Μοσκοβισί, του επικεφαλής του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ και του Διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι δεν κινήθηκαν στο κλίμα αισιοδοξίας που είχε καλλιεργηθεί από τις δηλώσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα την Πέμπτη το βράδυ μετά την συνάντησή του με την Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Γάλλο Πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ. Εντούτοις, πίσω από την γνωστή γλώσσα των πιέσεων αφέθηκαν ορισμένες «χαραμάδες» που δεν μπορούν να περάσουν εντελώς απαρατήρητες.
Κοινός παρονομαστής των δηλώσεων όλων των αξιωματούχων ήταν ότι οι δανειστές δεν δέχονται την προοπτική μερικής εκταμίευσης δόσης στη βάση μιας μερικής συμφωνίας με την Ελλάδα. Επιμένουν, όπως είπε χαρακτηριστικά ο Ντάισελμπλουμ, σε ολοκλήρωση της αξιολόγησης ως προϋπόθεση για την εκταμίευση χρημάτων. Επίσης, όλοι επέμειναν ότι παραμένει ζητούμενο μια ολοκληρωμένη τελική λίστα μεταρρυθμίσεων που θα αποτελέσει βάση της όποιας συμφωνίας, υποστήριξαν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την περαιτέρω πορεία των διαβουλεύσεων βαραίνει την ελληνική πλευρά και ανέφεραν αρκετές φορές την φράση «συμφωνία – πακέτο» αρνούμενοι, όμως, να διευκρινίσουν τι ακριβώς σημαίνει αυτό.
Επίσης, κοινός τόπος των δηλώσεων τους ήταν ότι έχει επιτευχθεί πρόοδος, ιδιαίτερα, όπως είπαν, τις τελευταίες ημέρες, η οποία, όμως, δεν είναι «επαρκής». Υπογράμμισαν τέλος όλοι την ανάγκη «επιτάχυνσης της όλης διαδικασίας».
Ανάμεσα σε αυτές τις γνωστές, σε μεγάλο βαθμό, δηλώσεις και πιέσεις καθώς έχουν ακουστεί πολλάκις τον τελευταίο καιρό, μπορεί κανείς να συγκρατήσει ορισμένες «χαραμάδες» από όπου, υπό προϋποθέσεις προφανώς, θα μπορούσε να «μπει φως».
Ο Πιερ Μοσκοβισί δήλωσε σαφώς ότι η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις άμεσα, προκειμένου να τηρηθεί «σημαντικό κομμάτι» των δημοσιονομικών της δεσμεύσεων. Άφησε, δηλαδή, ανοιχτό ένα περιθώριο για ένα «κομμάτι» δημοσιονομικών δεσμεύσεων που θα μπορούσαν πιθανώς να τεθούν για λίγο «στον πάγο».
Επίσης τόσο αυτός όσο και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ κάνοντας λόγο για επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων μίλησαν για επανάληψη των επαφών ήδη από το Σάββατο, κάτι που είχε προαναγγείλει και θέσει ως επιδίωξη και η ελληνική κυβέρνηση. Ο επικεφαλής του Eurogroup αν και είπε ότι η επόμενη ημερομηνία «σταθμός» είναι η 11η Μάη, κατά την οποία έχει προγραμματιστεί η επόμενη τακτική συνεδρίαση του σώματος, δεν απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο ενός έκτακτου Eurogroup δηλώνοντας ότι το πρόγραμμά του «είναι ευέλικτο».
Ενδιαφέρον, αν μη τι άλλο, είχαν και οι λακωνικότατες δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι. Ο Διοικητής της ΕΚΤ από την μία «έσφιξε τα λουριά» αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρειαστεί να εξεταστεί ένα νέο «κούρεμα» στα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου συμπληρώνοντας φυσικά ότι είναι μια συζήτηση που δεν μπορεί να γίνει τώρα, δεδομένου ότι είναι εντελώς διαφορετικές οι συνθήκες από ό,τι όταν έγινε το προηγούμενο «κούρεμα» και ότι θα πρέπει να μελετηθεί πολύ η κατάσταση και «προειδοποίησε» λέγοντας ότι ο ELA θα συνεχίσει να στηρίζει τις ελληνικές τράπεζες όσο αυτές είναι φερέγγυες, κάνοντας λόγο για «πολύ εύθραυστη κατάσταση» στην παρούσα φάση.
Ταυτόχρονα, έθεσε τρεις βασικούς πυλώνες που θα πρέπει να υπάρξει πρόοδος, στο να καθοριστεί η διαδικασία επί της οποίας θα υπάρχει συμφωνία, στο να προωθηθεί η περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας και στο να προχωρήσουν οι αναγκαίες διαρθρωτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Ως προς τον δεύτερο πυλώνα, δηλαδή τη δημοσιονομική προσαρμογή, ο Ντράγκι «άνοιξε ένα παράθυρο», λέγοντας ότι μέχρι τα τέλη του 2015 μπορεί να υπάρξει «ένα περιθώριο».
Αν κάτι μπορεί να εκτιμήσει κανείς με σχετική βεβαιότητα είναι ότι οι δανειστές πιέζουν αφόρητα η ενδιάμεση συμφωνία που επιδιώκει η κυβέρνηση, για να εξασφαλίσει μια σχετική χαλάρωση της χρηματοδοτικής ασφυξίας, και η τελική συμφωνία που θα καθορίζει την, στο εξής, σχέση της Αθήνας με τους δανειστές, η οποία έχει παραπεμφθεί για τα τέλη Ιουνίου, να «συμπτυχθούν». Όπως χαρακτηριστικά είπε ο Γ. Ντάισελμπλουμ σε οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να εμπεριέχεται και το πώς θα προχωρήσει η σχέση των δύο πλευρών μετά τα τέλη Ιουνίου.
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο μιας ενδιάμεσης συμφωνίας έως το Ιούνιο, ο Ολλανδός Υπουργός Οικονομικών ήταν ξεκάθαρος. «Καθώς φτάνουμε προς τον Ιούνιο πρέπει να συζητήσουμε για το τι θα γίνει την επόμενη ημέρα. Όμως για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να δούμε τι έγινε σε αυτούς τους τέσσερις μήνες» απάντησε ο Ντάισελμπλουμ και πρόσθεσε:«είναι πολύ δύσκολο να μιλήσεις για το μέλλον, αν δεν έχεις συμφωνήσει για τους τέσσερις μήνες». Υπό μία έννοια οι πιστωτές εκμεταλλευόμενοι τη χρηματοδοτική θηλιά, πιέζουν την ελληνική κυβέρνηση να δεσμευτεί στο πλαίσιο της, μετά τον Ιούνιο, σχέσης της Αθήνας μαζί τους, και αυτό, πρακτικά, είναι αυτό που ονομάζουν «συμφωνία – πακέτο».
Τέλος, ο Γ. Ντάισελμπλουμ στις δηλώσεις του, με έναν μάλλον μη διακριτικό τρόπο, επιβεβαίωσε ότι το «κλίμα» στο Eurogroup ήταν έντονη και βαρύ για τον Έλληνα Υπουργό Οικονομικών, αφήνοντας επίσης σαφώς να εννοηθεί ότι οι δανειστές σταδιακά «παρακάμπτουν» τον Γιάνη Βαρουφάκη, προφανώς συνομιλώντας απευθείας με τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Ο επικεφαλής του Eurogroup χωρίς να αναφέρει τίποτε συγκεκριμένο πέραν του ότι έγινε μια «κρίσιμη συζήτηση», απέφυγε μεθοδικά ακόμη και ν’ αναφέρει το όνομα του Γ. Βαρουφάκη ακόμη και σε ερωτήσεις που έγιναν με επίκεντρο τον Υπουργό Οικονομικών.
Το πρακτορείο Bloomberg μετέδωσε πως ο Γ.Βαρουφάκης «σφυροκοπήθηκε» από τους ομολόγους του, ενώ κατηγορήθηκε για ανεύθυνη πολιτική, χάσιμο χρόνου, ανευθυνότητα και ερασιτεχνισμό. Και μάλιστα, ότι οι κατηγορίες αυτές και το ύφος ήταν τόσο έντονο, που ο κ. Βαρουφάκης στο τέλος αντέδρασε επίσης πολύ έντονα. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του αμερικανικού πρακτορείου, «οι Υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης είπαν ότι οι χειρισμοί του Βαρουφάκη κατά τις διαπραγματεύσεις είναι ανεύθυνοι και τον κατηγόρησαν ως τζογαδόρο και ερασιτέχνη καθώς και ότι χάνει χρόνο», γράφει το Bloomberg επικαλούμενο τρεις πηγές που πήραν μέρος στη συνεδρίαση.