της Δάφνης Γρηγοριάδη
Η γενική ρήτρα διαφυγής: Ενεργοποιείται πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η δύσκολη κατάσταση του κορωνοϊού για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οδήγησε όλες τις χώρες στο να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες τους. Με την εφαρμογή της ρήτρας, οι Κυβερνήσεις θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία τους με όσα χρήματα τους είναι απαραίτητα με την παροχή Ευρωπαϊκών κονδυλίων, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος εκτροχιασμού από τους Προϋπολογισμούς τους. Παράλληλα, πρόκειται να χαλαρώσει και μια σειρά κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ένα παράδειγμα είναι πως: Δεν θα χρειάζεται πλέον έγκριση από τις Βρυξέλλες -για ποσά της τάξεως μέχρι και 500.000 ευρώ- ώστε να δώσουν οι Κυβερνήσεις χρηματοδότηση στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Το παραπάνω πλαίσιο πρόκειται να εφαρμοστεί μέχρι και το τέλος του 2020.
Από που προέρχονται τα χρήματα; Μέρος των ταμειακών διαθέσιμων της Ευρώπης που θα στηρίξουν τους κλάδους που πλήττονται, προέρχονται από κοινοτικά κονδύλια που δεν είχαν απορροφηθεί από τα κράτη της Ε.Ε.
O σκοπός: Τα χρήματα που θα λάβουν όλες οι χώρες της Ευρώπης θα τονώσουν την ρευστότητα στην πραγματική οικονομία και θα “κλείσουν” τα κενά σε κλάδους που έχουν ζημιωθεί περισσότερο. Τα χρήματα θα δοθούν μεν με καλύτερους όρους από τους μέχρι τώρα, όμως δεν παύουν να αποτελούν δάνεια, τα οποία κάποια στιγμή θα πρέπει να αποπληρωθούν.
Χώρες οι οποίες είναι ήδη χρεωμένες: OΙ χώρες της Ε.Ε που είχαν ήδη οικονομικά προβλήματα όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, θα μπορέσουν όταν έρθει η ώρα να αποπληρώσουν τα δάνεια αυτά, ή θα αυξηθεί το δημόσιο χρέος τους περαιτέρω και θα καταστεί ακόμη πιο δύσκολη η εξυπηρέτηση τους; Αν αυτό εφαρμοστεί σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προβεί σε ανάλογες κινήσεις και ο Πρόεδρος Τράμπ στις ΗΠΑ για να αντισταθμίσει επίσης το χαμένο έδαφος, μήπως οδηγούμαστε σε ένα οικονομικό ολικό lock down και restart, το οποίο θα μηδενίσει τα συσσωρευμένα οικονομικά λάθη και εκτροχιασμούς του συστήματος ;
Τι θα σήμαινε αυτό; Την επανεκκίνηση της οικονομίας από την αρχή και την διαγραφή χρεών των χωρών, ώστε να αποτραπεί μια νέα μεγάλη ύφεση αντίστοιχη με αυτή του 2008. Η Ελλάδα μπορεί να βγει στο τέλος ωφελημένη από αυτή την κατάσταση. Ήδη, το γεγονός ότι μειώθηκε ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων, θα βοηθήσει όχι μόνο την αντιμετώπιση της εξάπλωσης της πανδημίας και του μεταναστευτικού, αλλά και την εξυπηρέτηση του δημόσιου υπέρογκου χρέους της.