Η επιλογή των χωριστών δηλώσεων είναι προαιρετική και όχι αναγκαστική. Θα πρέπει να γίνεται αίτηση από έναν εκ των δύο συζύγων έως τις 28 Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης, στην διεύθυνση https://www.aade.gr/polites/eisodema/gnostopoiese-choristes-deloses .
Η αίτηση μπορεί να γίνει μονομερώς, χωρίς να απαιτείται η συγκατάθεση του άλλου συζύγου. Εάν το επιλέξει ο ένας εκ των συζύγων, ο άλλος σύζυγος ενημερώνεται από την ΑΑΔΕ με e-mail στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει στη διάθεσή της.
Να σημειωθεί ότι η γνωστοποίηση της επιλογής υποβολής χωριστής δήλωσης δεν μπορεί να ανακληθεί μετά τις 28 Φεβρουαρίου του έτους που υποβλήθηκε. «Διορθώσεις» μπορούν να γίνουν μόνο μέχρι να λήξει η συγκεκριμένη χρονική προθεσμία. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής, δεν είναι δυνατή η ανάκληση της δήλωσης και η υποβολή κοινής δήλωσης.
Πότε συμφέρει και πότε όχι
Επιπλέον θα επιλέξουν την ξεχωριστή δήλωση τα ζευγάρια σε διάσταση ή όσοι δεν τηρούν «κοινό ταμείο» και έχουν λόγους να κρατούν την μυστικότητα για το ύψος των εισοδημάτων, των καταθέσεών ή άλλων περιουσιακών τους στοιχείων.
Από την άλλη πάντως, όπως επισημαίνει στο ρεπορτάζ ο φοροτεχνικός κύριος Ηλίας Χατζηγεωργίου, ανακύπτουν και πολλαπλοί κίνδυνοι που μπορεί να συνεπάγονται επιπλέον φορολογικές επιβαρύνσεις για το νοικοκυριό.
Ιδιαίτερα θα πρέπει να τους απασχολεί μην πιαστούν στην παγίδα των τεκμηρίων, ειδικά στις περιπτώσεις όπου ένας ή μία σύζυγος είναι άνεργος ή έχει περιουσιακά στοιχεία που δεν καλύπτονται από τα εισοδήματά του/της.
Και αυτό γιατί σε περίπτωση ξεχωριστής δήλωσης:
– Το ελάχιστο τεκμήριο του κάθε συζύγου καθορίζεται ατομικά στα 3.000 ευρώ για τον καθέναν, ενώ για το ζευγάρι συνολικά αυξάνεται στις 6.000 ευρώ, αντί για 5.000 ευρώ που ισχύει για το έγγαμο ζευγάρι.
– Τα τεκμήρια θα καλύπτονται από το ατομικό εισόδημα του καθενός και όχι από το οικογενειακό εισόδημα που δηλώνουν αθροιστικά.
Το ίδιο ισχύει και για την ανάλωση κεφαλαίου, την οποία επικαλούνται για να αποφύγουν να πληρώσουν φόρο όσοι δηλώνουν μειωμένα εισοδήματα.
Μέσω των τεκμηρίων μπορεί να αυξηθεί κατά πολύ όχι μόνον ο φόρος αλλά και η εισφορά αλληλεγγύης (2,2%-10%).
Επίσης μπορεί να χαθούν ή να μειωθούν επιδόματα, αφού ως βάση υπολογισμού λαμβάνεται το φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα.
Στην ατομική επιχείρηση χάνεται το δικαίωμα μεταφοράς της ζημιάς, αν προκύψει διαφορά τεκμηρίων.
Και όχι μόνον αυτά! Άλλα ζητήματα που θέλουν προσοχή είναι επίσης, εφόσον οι έγγαμοι επιλέξουν χωριστή δήλωση, είναι:
– Το εισόδημα των ανήλικων τέκνων δηλώνεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει τα υψηλότερα εισοδήματα και όχι αυτού που ασκεί την γονική μέριμνα. Μπορεί να δημιουργήσει ελεγκτικά ζητήματα στο μέλλον.
Κανένα κέρδος σε ποσόν φόρου
Με τον νέο τρόπο υποβολής δηλώσεων, ο κάθε σύζυγος θα λαμβάνει την επιστροφή φόρου που δικαιούται χωρίς να γίνεται συμψηφισμός με τυχόν οφειλές του άλλου συζύγου. Αυτή είναι και η βασική αλλαγή, αφού ο κάθε σύζυγος θα είναι υπόχρεος μόνο για το δικό του ποσό. Αν πρέπει να πληρώσει, θα έχει στη διάθεσή του τις τρεις διμηνιαίες δόσεις που προβλέπει ο νόμος, ενώ αν δικαιούται επιστροφή θα μπορεί να την εισπράξει (υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν ληξιπρόθεσμα χρέη), ανεξάρτητα αν το εκκαθαριστικό του/της συζύγου είναι χρεωστικό.
Από την άλλη, με το ατομικό εκκαθαριστικό σημείωμα του φόρου εισοδήματος δεν θα μειωθεί το ύψος του φόρου, αφού και σήμερα υπολογίζεται ξεχωριστά για τον κάθε σύζυγο ανάλογα με τα εισοδήματά του, τα τεκμήρια, τις δαπάνες με πλαστικό χρήμα, τους φόρους που έχουν παρακρατηθεί. Δηλαδή, ο καθένας έχει το αφορολόγητό του, ενώ η κλίμακα ενεργοποιείται για τα εισοδήματα του καθενός ξεχωριστά (προστίθενται μόνο τα εισοδήματα των παιδιών, κάτι που ούτως ή άλλως θα εξακολουθήσει να συμβαίνει).