Το γεωπολιτικό "σταυρόλεξο" των αγωγών

Σε γεωπολιτικό “σταυρόλεξο” για δυνατούς “λύτες” εξελίσσεται η επίτευξη ενεργειακής συμφωνίας μεταξύ Ρωσίας, Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ουκρανίας για την παροχή ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ενόψει του Χειμώνα.

Αύριο ξεκινούν στην Βιέννη οι συνομιλίες μεταξύ της Ρωσίας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, αλλά και τα σχέδια των αγωγών “Nord Stream-2” και “Turkish Stream”, σύμφωνα με δηλώσεις του Ρώσου Υπουργού Ενέργειας, Αλεξάντρ Νόβακ στο κανάλι “Russia 24”.

Η ρωσική πλευρά υπογραμμίζει με νόημα ότι το σχετικό, τριμερές πρωτόκολλο μεταξύ της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της ΕΕ θα υπογραφεί μόνο στην περίπτωση που περιλάβει συγκεκριμένες υποχρεώσεις όλων των μερών και όχι μόνο τις εκπτώσεις στην τιμή από την Ρωσία.

Πριν λίγες μέρες ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός “Gazprom” ανακοίνωσε, δια του αναπληρωτή προέδρου, Αλεξάντρ Μεντβέντεφ, ότι θα εξεταστεί η πορεία του έργου μετά την κατασκευή του πρώτου τμήματος.

“Συμφωνήσαμε με τους Τούρκους εταίρους, ότι πρώτα θα ξεκαθαρίσουμε την πρώτη γραμμή. Μετά θα εξετάσουμε τις επόμενες. Αν όμως κάποιος νομίζει ότι η Τουρκία έκανε πίσω από τη συνέχιση του έργου, τότε κάνει λάθος. Όλα θα εξαρτηθούν από το ύψος της ζήτησης εκ μέρους της Ευρώπης” σημείωσε.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η μείωση της εγχώριας παραγωγής είναι αναπόφευκτη και σήμερα συμβαίνει με επιταχυνόμενο ρυθμό.

Την ίδια στιγμή η “Gazprom” έχει προτείνει στην Κίνα να αναθεωρήσει την τιμή στην ανατολική διαδρομή.

Ο αγωγός αναμένεται να μεταφέρει περί τα 63 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου προς τα σύνορα Ελλάδας και Τουρκίας, με τα 43 περίπου εξ αυτών να είναι ελεύθερα προς πώληση στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές.

Turkish Stream2

Ωστόσο, τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ δεν βλέπουν με “καλό μάτι” την κατασκευή του αγωγού, για διαφορετικούς λόγους. Η ΕΕ θέλει να απαλλαγεί από την ενεργειακή εξάρτησή της από την Ρωσία και εκλαμβάνει τον εμφύλιο πόλεμο στην Ουκρανία, από την οποία περνούν οι αγωγοί, ως ένα είδος ευκαιρίας για πίεση προς την Μόσχα.

Οι Αμερικανοί είναι ακόμη πιο… ξεκάθαροι. Είναι χαρακτηριστική η σαφής πίεση προς την Ελλάδα έτσι όπως εκφράστηκε τον περασμένο Ιούνιο από τον συντονιστή του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τις διεθνείς ενεργειακές υποθέσεις Αμος Χόχσταϊν, ο οποίος είχε προειδοποιήσει πως «αν προχωρήσει ο τουρκικός αγωγός που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη, η Ελλάδα θα γίνει μέρος του προβλήματος αντί της λύσης»!

Όπως είπε χαρακτηριστικά, «η Ελλάδα είναι ισχυρός εταίρος και σύμμαχος των ΗΠΑ και περνά δύσκολα τελευταία. Αλλά χρειάζομαι τη βοήθειά σας, διότι αυτό που αντιμετωπίζουμε τώρα είναι κάτι που ελπίζω ότι η Κύπρος θα γίνει τελικά μέρος της λύσης του: μία ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη».

Όπως εξήγησε, «η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη παίρνουν το φυσικό τους αέριο από μόνο έναν προμηθευτή. Έχουμε μία ευκαιρία να γίνει διαφοροποίηση και η Ελλάδα είναι μείζον παίκτης», αναφερόμενος στον αγωγό TAP που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω της Τουρκίας και της Ελλάδας στην Ιταλία και τη Βουλγαρία».

Ο κ. Χόσταϊν άφησε αιχμές για όσους προωθούν εναλλακτικά σχέδια που αυξάνουν την εξάρτηση από τη Ρωσία. Σύμφωνα με τον ίδιο, «και η προηγούμενη αλλά και αυτή η κυβέρνηση έχουν εκφράσει υποστήριξη για το Νότιο Διάδρομο και το διακαμπτήριο στη Βουλγαρία. Αλλά υπάρχουν αυτοί που θέλουν να τους αλλάξουν, και μιλούν για τη χρησιμοποίηση της Ελλάδας ως μηχανισμό που θα φέρει αγωγούς από τον ίδιο προμηθευτή μέσω της Ελλάδας μαζικά για την προμήθεια της υπόλοιπης Ευρώπης. Αυτό σημαίνει ότι όταν χτιστεί ένας νέος αγωγός, αυτός δεν θα είναι αναστρέψιμος και θα καταστήσει όλα τα άλλα σχέδια μη βιώσιμα. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα από μέρος της λύσης θα γίνει μέρος του προβλήματος».