«Πονοκέφαλος» στην Ευρωζώνη για τη συμφωνία από τις βόμβες ΔΝΤ και Κομισιόν για το χρέος - Παρέμβαση Λιού

Μπορεί η συμφωνία με τους δανειστές να προκαλεί σοβαρότατες αναταράξεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και να απειλεί να πυροδοτήσει σοβαρές πολιτικές εξελίξεις, όμως, σε εξίσου επικίνδυνες ισορροπίες βρίσκονται και οι δανειστές καθώς το ΔΝΤ προχώρησε σε νέα «βόμβα» επιμένοντας ακόμη πιο ηχηρά στην μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, εκτίμηση που σε χαμηλότερους τόνους υιοθετεί και η Κομισιόν. Η εμπλοκή στην πλευρά των δανειστών εξελίσσεται σε γόρδιο δεσμό καθώς η Γερμανία και σειρά άλλων χωρών επιμένουν στην συμμετοχή του ΔΝΤ και στο τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, αλλά το Ταμείο, προφανώς, δεν μπορεί να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο αν δεν γίνουν βήματα στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας του χρέους.  Την εξαιρετικά πολύπλοκη αυτή κατάσταση συζητά τις ώρες αυτές με τους ομολόγους τους σε Γαλλία και Γερμανία αλλά καταρχήν με τον Διοικητή της ΕΚΤ ο Αμερικανός Υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιου, ο οποίος εκτάκτως κανόνισε τις επαφές αυτές.

Ο σχεδιασμός των Ευρωπαίων είναι από τα 86 δισεκατομμύρια ο ESM να βάλει μόνο 40 – 50 δισεκατομμύρια και για τα υπόλοιπα να υπάρξει συνεισφορά του Ταμείου (εκκρεμούν 16 δισεκατομμύρια από το υφιστάμενο πρόγραμμα που λήγει το Μάρτιο και προσδοκάται να υπάρξει ένα ακόμα). Το ΔΝΤ, όμως, στην νέα του έκθεση, που κυκλοφόρησε την Τρίτη, επανέλαβε με ιδιαίτερα έντονο τρόπο ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο και ότι η ελάφρυνση που προβλέπεται να εξεταστεί στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας της Ελλάδας με τους δανειστές και κυρίως με την ΕΕ δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετή, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι προς το παρόν δεν φαίνεται η Ευρώπη να είναι διατεθειμένη να εξετάσει την κατάσταση στις πραγματικές της διαστάσεις.

Το ΔΝΤ, όπως αναφέρει το euro2day, δίνει τρεις επιλογές:

– 30ετή περίοδο χάριτος και επιμηκύνσεις διάρκειας για πολλά χρόνια, στα παλιά αλλά και τα νέα δάνεια που θα πάρει η χώρα.

– Κούρεμα των χρεών.

– Ενίσχυση της Ελλάδος με «μεταφορές πόρων» για να καλύπτει τις ανάγκες της (θέμα που όπως το κούρεμα είναι ταμπού για τα βόρεια κράτη της ευρωζώνης).

Οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ουσιαστικά το ΔΝΤ, δια της έκθεσης αυτής, εκφράζει την απροθυμία του να συμμετάσχει στο τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα, όπως αυτό σχεδιάζεται από τους Ευρωπαίους. Μάλιστα, πηγές προσκείμενες στο ΔΝΤ υποστηρίζουν ότι η Διευθύντριά του Κριστίν Λαγκάρντ, που συμμετείχε στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις της τελευταίας Συνόδου Κορυφής της 12ης Ιουλίου, είχε ενημερώσει τους Ευρωπαίους συνομιλητές της για το περιεχόμενο της έκθεσης. Η Γερμανία, κυρίως, είναι αυτή που επιμένει στη συμμετοχή του ΔΝΤ, την ίδια ώρα, όμως, αρνείται την οποιαδήποτε συζήτηση «κουρέματος».

Η «βαριά» έκθεση της Κομισιόν

Το «βαρύ» κλίμα μεταξύ ΔΝΤ και ΕΕ, και για την ακρίβεια μεταξύ ΔΝΤ και Γερμανίας – δορυφόρων της, ήρθε να επιβαρύνει, ουσιαστικά, και η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συντάχθηκε σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Επιτροπή, στις 10 Ιουλίου, μετά την κατάθεση του ελληνικού αιτήματος για δάνειο, η οποία, ουσιαστικά, σε χαμηλότερους τόνους επιβεβαιώνει τις προβλέψεις του Ταμείου, λέγοντας ότι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους έχει επιδεινωθεί σημαντικά σε σχέση με τον Απρίλιο του 2014.

Όπως αναφέρει η έκθεση, ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει σε 165% το 2020 και 150% το 2022, εάν η Ελλάδα λάβει ικανοποιητικά μέτρα για τη μείωσή του, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να φθάσει το 187% και το 176%, αντίστοιχα.

Το ΔΝΤ, στην δική του έκθεση εκτιμούσε ότι ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ το 2022 θα ανέλθει σε 170% του ΑΕΠ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τη σειρά της, προτείνει αναδιαμόρφωση (reprofiling) του χρέους και αποκλείει τη διαγραφή μέρους του.

Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για την ανάπτυξη, η εν λόγω έκθεση της Κομισιόν εκτιμά ότι θα σημειωθεί ισχυρή πτώση της οικονομικής δραστηριότητας το 2015 σε σχέση με τις εαρινές της προβλέψεις. Όπως αναφέρει, η Ελλάδα αναμένεται να έχει ύφεση 2%-4% το 2015 αντί για 0,5% ανάπτυξη που προβλεπόταν την άνοιξη. Επιπλέον η Επιτροπή προβλέπει ότι η ύφεση θα συνεχιστεί και το 2016, μεταξύ 0,5% και 1,75%. Κατά τη διάρκεια του 2017 αναμένεται να επανέλθει η ανάπτυξη, υπό την προϋπόθεση ότι η πολιτική σταθερότητα θα έχει αποκατασταθεί και θα χαλαρώνουν σταδιακά τα μέτρα ελέγχου στον τραπεζικό τομέα.

Η Κομισιόν προειδοποιεί (σ.σ. το κείμενο γράφτηκε στις 10 Ιουλίου) ότι είναι κρίσιμη η στήριξη της χώρας από τον ESM, με κεφάλαια για τις ελληνικές τράπεζες, για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταθετών και των αγορών για τις τράπεζες και η διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της Ελλάδας. Παράλληλα, είναι κρίσιμο να αποφευχθούν ρίσκα για τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και της ευρωζώνης. Αν και μέσω των μεταρρυθμίσεων τα τελευταία χρόνια η ευρωζώνη θα μπορέσει να διαχειριστεί καλύτερα μια «διάχυση» του προβλήματος, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες από εξελίξεις που επηρεάζουν την ακεραιότητα του ευρώ αναμένεται να είναι σημαντικές, αν και δύσκολα μπορούν να εκτιμηθούν καθώς δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο.

Τέλος, τα έσοδα απ’ τις αποκρατικοποιήσεις, σύμφωνα με την Κομισιόν, αναμένεται να είναι μικρότερα. Το βασικό σενάριο αναφέρει ότι μέχρι το 2022 μπορούν να γίνουν αποκρατικοποιήσεις ύψους 10 δισ ευρώ. Στο αντίξοο σενάριο το ποσό υποχωρεί στα 4 δισ ευρώ.

Κλιμακώνεται η αντιπαράθεση ΔΝΤ – Γερμανίας – Παρεμβαίνει ο Λιού

Με αυτά τα δεδομένα, δεν είναι διόλου βέβαιο ότι δεν θα ζητηθεί, στη συνέχεια, από την ελληνική πλευρά να προχωρήσει σε ακόμη σκληρότερα  μέτρα από όσα της έχει ζητηθεί μέχρι τώρα να υλοποιήσει. Τέτοιο αίτημα θα μπορούσαν να καταθέσουν χώρες σαν την Γερμανία προκειμένου να «αποδείξουν» για τα μάτια του κόσμου ότι το χρέος είναι βιώσιμο. Την  ίδια ώρα, το ΔΝΤ αμφισβητεί έντονα τόσο τους στόχους των πλεονασμάτων λόγω της ύφεσης όσο και τη δυνατότητα εξόδου της χώρας αφού δεν θα μπορεί να δανείζεται με όρους ΑΑΑ από τις αγορές άρα θα επιβαρυνθεί περαιτέρω το χρέος.

Το «γόρδιο δεσμό» προφανώς θα επιδιώξει να αντιμετωπίσει ο Αμερικανός Υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιού, ο οποίος εκτάκτως σπεύδει στην ΕΕ για συναντήσεις, καταρχήν, με τον Μάριο Ντράγκι, και στη συνέχεια με τον Γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τον Γάλλο ομόλογό του Μισέλ Σαπέν. Στην επίσημη ανακοίνωση αναφέρεται ότι ο κ. Λιού επιθυμεί να συζητήσει την πορεία της Ελλάδας προς τα εμπρός μέσα στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με πληροφορίες ενδιαφέρεται να συζητήσει το επείγον θέμα της χρηματοδότησης-γέφυρας προς την Ελλάδα, όπως και την ανάγκη για αναδιάρθρωση του χρέους.