Στίγκλιτς: Επικίνδυνες οι απαιτήσεις των θεσμών στην Ελλάδα

Επικίνδυνες και παράλογες χαρακτηρίζει τις απαιτήσεις των δανειστών απέναντι στην Ελλάδα ο διάσημος οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς. Σε άρθρο του στο Project Syndicate ο κ. Στίγκλιτς τονίζει ότι «οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεχίζουν να παίζουν ένα παιχνίδι μικροπολιτικής με την ελληνική κυβέρνηση. Η Ελλάδα έχει προσεγγίσει τις απαιτήσεις των πιστωτών της και βρίσκεται πολύ περισσότερο από ό,τι στα μισά του δρόμου. Ωστόσο, η Γερμανία και οι άλλοι πιστωτές εξακολουθούν να απαιτούν από την Ελλάδα να υπογράψει ένα πρόγραμμα το οποίο έχει αποδειχθεί ότι είναι μια αποτυχία».

Παράλληλα επισημαίνει ότι «η επιτυχία της Ελλάδας να μετατρέψει ένα μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα σε πλεόνασμα ήταν σχεδόν άνευ προηγουμένου, αλλά η απαίτηση στη χώρα να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 4,5% είναι παράλογη. Δυστυχώς, την ώρα που η «τρόικα» συμπεριελάμβανε για πρώτη φορά αυτή την ανεύθυνη απαίτηση στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της Ελλάδας, οι αρχές της χώρας δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να συναινέσουν σε αυτό. Η τρέλα του να συνεχιστεί το πρόγραμμα αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη τώρα, δεδομένης της κατά 25% μείωσης του ΑΕΠ που η Ελλάδα έχει υποστεί από την αρχή της κρίσης. Η τρόικα υποτίμησε άσχημα τις μακροοικονομικές επιπτώσεις του προγράμματος που επιβάλλονται».

Ο διάσημος Αμερικανός οικονομολόγος κατέστησε σαφές ότι οι δανειστές «σύμφωνα με τις δημοσιευμένες προβλέψεις τους, πίστευαν ότι, με την περικοπή των μισθών και την αποδοχή των άλλων μέτρων λιτότητας, οι ελληνικές εξαγωγές θα αυξηθούν και η οικονομία θα επιστρέψει σύντομα στην ανάπτυξη. Πίστευαν επίσης ότι η πρώτη αναδιάρθρωση του χρέους θα οδηγήσει στη βιωσιμότητα του χρέους. Οι προβλέψεις της τρόικας ήταν λάθος, και αυτό συμβαίνει επανειλημμένως. Και όχι οριακά, αλλά σημαντικά. Οι ψηφοφόροι στην Ελλάδα είχαν δικαίωμα να απαιτήσουν μια αλλαγή στην πορεία, και η κυβέρνησή τους είναι σωστό να αρνηθεί να υπογράψει ένα βαθιά προβληματικό πρόγραμμα. Δεδομένων των παραπάνω, υπάρχει χώρος για μια συμφωνία: Η Ελλάδα έχει κάνει σαφή την πρόθεσή της να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Επιστροφή στην πραγματικότητα από τους πιστωτές – για το τι είναι εφικτό και για τις μακροοικονομικές συνέπειες των διαφόρων δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων – θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση μιας συμφωνίας που θα είναι καλή όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη. Κάποιοι στην Ευρώπη, ειδικά στη Γερμανία, φαίνονται αδιάφοροι στην προοπτική μας ελληνικής εξόδου από την Ευρωζώνη. Ισχυρίζονται ότι η αγορά έχει ήδη “προεξοφλήσει” μια τέτοια ρήξη. Κάποιοι μάλιστα αφήνουν να εννοηθεί ότι θα ήταν καλό για την Νομισματική Ένωση».

Καταλήγοντας ο κ. Στίγκλιτς πιστεύει ότι τέτοιες απόψεις υποεκτιμούν σημαντικά τόσο τους τρέχοντες όσο και τους μελλοντικούς κινδύνους και υπενθυμίζει ότι η αυταρέσκεια ήταν εμφανής στις Ηνωμένες Πολιτείες πριν από την κατάρρευση της Lehman Brothers το Σεπτέμβριο του 2008.

«Δεν είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης – και του κόσμου – να υπάρχει μια χώρα στην περιφέρεια της Ευρώπης, η οποία έχει αποξενωθεί από τους γείτονές της, ειδικά τώρα, που η γεωπολιτική αστάθεια είναι ήδη τόσο εμφανής. Οι ηγέτες της Ευρώπης είδαν τον εαυτό τους ως οραματιστές, όταν δημιούργησαν το ευρώ. Δυστυχώς, η κατανόησή τους για την οικονομία υπολειπόταν των φιλοδοξιών τους», καταλήγει στο άρθρο του ο Τζόζεφ Στίγκλιτς.