Η διαδικασία εξομάλυνσης των ρωσοτουρκικών σχέσεων, υπό την επίδραση μιας θετικής και μιας αρνητικής ατζέντας, θα είναι το αντικείμενο της συνομιλίας που θα έχουν οι Πρόεδροι της Ρωσίας και της Τουρκίας Βλαντίμιρ Πούτιν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη στο περιθώριο της 23ης Συνόδου του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ενέργειας (WEC) που ξεκινά απόψε και θα διαρκέσει μέχρι τις 13 Οκτωβρίου.
Ο Πούτιν φτάνει αύριο στην Κωνσταντινούπολη και όπως έχει ανακοινώσει η ρωσική προεδρία, η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί μεθαύριο, Τρίτη. Η θετική ατζέντα της συνάντησης αποτελείται από ζητήματα άμεσα ή έμμεσα οικονομικής συνεργασίας, ενώ διεθνή πολιτικά ζητήματα όπως η κατάσταση στη Συρία και το Ιράκ συνιστούν την αρνητική ατζέντα, αφού πρόκειται για σημεία όπου οι δύο χώρες έχουν αντίθετες θέσεις.
Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους πάνω από τα τουρκοσυριακά σύνορα από την τουρκική πολεμική αεροπορία στις 24 Νοεμβρίου 2015. Το γεγονός είχε προκαλέσει μεγάλη ένταση στις διμερείς σχέσεις. Η εξομάλυνση των σχέσεων ξεκίνησε πριν από λίγο καιρό με εκατέρωθεν δηλώσεις και ανακοινώσεις.
Ωστόσο η απόσταση που χωρίζει τις δύο χώρες στα πολιτικά ζητήματα περιλαμβάνουν θεωρητικά ακόμη και το ενδεχόμενο να βρεθούν αντιμέτωπες εντός του εδάφους της Συρίας. Οι κινήσεις και οι δηλώσεις του προέδρου Ερντογάν και της τουρκικής κυβέρνησης στο θέμα της Συρίας, αλλά και σε αυτό του Ιράκ, είναι αφενός το μεγαλύτερο εμπόδιο για την εξομάλυνση των ρωσοτουρκικών σχέσεων, αφετέρου σημείο τριβής της Τουρκίας όχι μόνο με τη Ρωσία, αλλά και με τις ΗΠΑ, το Ιράκ, το Ιράν και την κυβέρνηση ‘Ασαντ. Επιπρόσθετα, η ‘Αγκυρα τάσσεται υπέρ της Σαουδικής Αραβίας ακόμη και στην ένταση μεταξύ της χώρας αυτής και των Αμερικανών.
Το κατά πόσο θα σταθεί δυνατόν να προχωρήσουν ταυτόχρονα και η θετική και η αρνητική ατζέντα ή τα καυτά πολιτικά ζητήματα θα εμποδίσουν την εξομάλυνση των ρωσοτουρκικών σχέσεων, θα φανεί μάλλον αρκετά σύντομα.
Ως προς τη θετική ατζέντα, ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα είναι η υπόθεση «Turkish Stream», δηλαδή ο αγωγός φυσικού αερίου που είχε ανακοινωθεί το Δεκέμβριο του 2014 από τον πρόεδρο Πούτιν και προβλέπεται να συνδέσει τη νότια Ρωσία με την Τουρκία, μέσω Μαύρης Θάλασσας. Οι συνομιλίες για τον αγωγό είχαν διακοπεί λόγω της ψυχρότητας στις ρωσοτουρκικές σχέσεις.
‘Αλλοι τομείς συνεργασίας είναι η κατασκευή πυρηνικού σταθμού στο ‘Ακουγιου της Μερσίνας από ρωσική εταιρία (έργο που διακόπηκε λόγω της έντασης), η συνεργασία στον τομέα του τουρισμού, η ενδεχόμενη κατάργηση των θεωρήσεων εισόδου, το εμπόριο αγροτικών προϊόντων, η άρση των απαγορεύσεων και των περιορισμών που έχει επιβάλει η Μόσχα σε τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες, οι μεταφορές και η χρησιμοποίηση των εθνικών νομισμάτων των δύο χωρών στο μεταξύ τους εμπόριο.
Η εναρκτήρια τελετή της 23ης Συνόδου του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ενέργειας θα πραγματοποιηθεί απόψε στις έξι το απόγευμα, αλλά το επίσημο πρόγραμμα θα αρχίσει αύριο με ομιλίες του προέδρου και του πρωθυπουργού της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Μπιναλί Γιλντιρίμ. Στη σύνοδο στην οποία θα μιλήσει και ο πρόεδρος Πούτιν, θα μιλήσουν εκπρόσωποι από 81 χώρες. Παίρνουν μέρος υπουργοί Ενέργειας από χώρες όπως η Βενεζουέλα, η Βουλγαρία, το Ιράν, το Ιράκ, η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία και άλλες, αλλά και διοικητές εθνικών ενεργειακών οργανισμών. Η Ελλάδα θα εκπροσωπηθεί από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου) Σωτήριο Νίκα. Το βασικό θέμα που θα απασχολήσει τη Σύνοδο είναι τα προβλήματα που αναμένεται να αντιμετωπίσει ο παγκόσμιος τομέας ενέργειας μέχρι το 2060 και οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.