«Παρακράτος βίας απέναντι στις προσπάθειες διατήρησης της αρχαίας κληρονομιάς», γράφει ο Guardian για τη Μύκονο
«Το μόνο που ξέρω είναι ότι με χτύπησαν στο κεφάλι από πίσω με τόση δύναμη που έχασα τις αισθήσεις μου» δηλώνει στον Observer ο Μανώλης Ψαρρός, ο αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων που έπεσε θύμα ξυλοδαρμού, σε δημοσίευμα για την κατάσταση βίας και ανομίας που επικρατεί στη Μύκονο.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Guardian, ο Μανώλης Ψαρρός δέχθηκε επίθεση στο σκοτάδι, σε παράδρομο της Αθήνας, τον Μάρτιο, καθώς προχωρούσε προς το αυτοκίνητό του. Η ώρα ήταν 20:30, αργότερα απ’ ότι συνήθιζε να επιστρέφει σπίτι του από το γραφείο, που στεγάζεται σε νεοκλασικό κτήριο του υπουργείου Πολιτισμού κάτω από την Ακρόπολη.
Ο Μανώλης Ψαρρός έχει υπό την εποπτεία του το νησί της Μυκόνου. Την επόμενη ημέρα είχε προκηρυχθεί απεργία κι ο ίδιος πήγε να τελειώσει τους φακέλους του. «Μπορώ να θυμηθώ ότι πλησίαζα το αυτοκίνητο, αλλά μετά από αυτό όλα είναι θολά».
Ο αρχαιολόγος νοσηλεύτηκε στις 8 Μαρτίου με σπασμένα πλευρά και σπασμένη μύτη. Τα μάτια του είχαν μώλωπες και η όρασή του παραμένει εξασθενημένη. Οι γιατροί είδαν τα τραύματά του και κατάλαβαν. Ο Ψαρρός είχε δεχθεί κλωτσιές και γροθιές σε μια επίθεση που συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά ενός επαγγελματικού χτυπήματος. Ο ίδιος ήταν τυχερός, καθώς ήταν ζωντανός.
Σε εμπόλεμη κατάσταση η αρχαιολογική με τους εργολάβους
Η βρετανική εφημερίδα επισημαίνει ότι τρεις εβδομάδες αργότερα, οι επιπτώσεις της επίθεσης που θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη, γίνονται αισθητές στην Ελλάδα.
Όσο η αστυνομία εντείνει τις έρευνες, το επίκεντρο βρίσκεται στο πιο διάσημο νησί της Ευρώπης. Στη Μύκονο, η οικοδομική φρενίτιδα έχει θέσει την αρχαιολογική υπηρεσία, που αρμοδιότητά της είναι η προστασία της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού, σε εμπόλεμη κατάσταση με τους εργολάβους.
Ο Μανώλης Ψαρρός την τελευταία δεκαετία ήταν ο επικεφαλής του τμήματος που εκδίδει τις οικοδομικές άδειες στη Μύκονο.
«Τα πάντα σχετικά με αυτή την επίθεση είναι ενδεικτικά του πόσο εκτός ελέγχου έχει γίνει η κατάσταση στη Μύκονο», δηλώνει η Δέσποινα Κουτσούμπα, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων. Η ίδια μιλά για «μαφιόζικο χτύπημα που εκτελέστηκε από ανθρώπους που ακολουθούσαν τον Μανώλη από τη δουλειά του. Αφορά τεράστια επιχειρηματικά συμφέροντα και είχε στόχο να σπείρει τον φόβο στις καρδιές των αρχαιολόγων».
Η κυβέρνηση, σχολιάζει το δημοσίευμα, φαίνεται να συμφωνεί. Από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη μέχρι τους αστυνομικούς και τους τοπικούς αξιωματούχους, υπήρξε συμφωνία ότι η ανομία που επικρατεί στη Μύκονο, έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς της Ευρώπης, συνδέεται για το έγκλημα για το οποίο οι δράστες ακόμα δεν έχουν βρεθεί.
«Παιδική χαρά για τους πλούσιους»
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, για χρόνια η Μύκονος πρωτοπορεί διεθνώς ως «παιδική χαρά για τους πλούσιους» με μπαρ, εστιατόρια και παραλίες που έχουν ολοένα και πιο μεγάλα κέρδη.
Όμως, η βάναυση επίθεση στον Ψαρρό αποκάλυψε επίσης μία πιο σκοτεινή πλευρά. Ενός νησιού που έχει καταληφθεί από συμφέροντα, που βλέπουν το νησί ως μια ζώνη του λυκόφωτος πέρα από την εμβέλεια της κεντρικής κυβέρνησης και το μακρύ χέρι του νόμου.
Την Τετάρτη, σε σύσκεψη που συγκάλεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με ανώτερους υπουργούς για την υπόθεση, αξιωματούχοι περιέγραφαν ανοιχτά τη Μύκονο ως «κράτος εν κράτει». Ο πρωθυπουργός διαμήνυσε ότι θα επιβληθούν μέτρα δημόσιας τάξης. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να φτάσουν στο νησί οι πρώτοι από τους 100 επιπλέον υπαλλήλους ασφαλείας. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται αστυνομικοί, ερευνητές οικονομικού εγκλήματος, επιθεωρητές περιβάλλοντος και οικοδομών. Παράλληλα, η μάχη κατά της παράνομης δόμησης σε αγροτικές περιοχές, τόσο στη Μύκονο, όσο και σε γειτονικά νησιά του αρχιπελάγους, θα ενταθεί.
«Δεν υπάρχει νησί όπου κάποιοι άνθρωποι νομίζουν ότι είναι υπεράνω του νόμου», είχε πει ο πρωθυπουργός, επισημαίνοντας ότι η κατάσταση θα αντιμετωπιστεί με αποφασιστικότητα.
Η κοινότητα των αρχαιολόγων είναι θεματοφύλακας της ιστορικής κληρονομιάς
Οι αρχαιολόγοι της Ελλάδας, μια κοινότητα που δεν ξεπερνά τους 1.000 ανθρώπους, θεωρείται ο θεματοφύλακας της ιστορικής κληρονομιάς της χώρας. Πολλοί βλέπουν σε αυτούς τους αφοσιωμένους ανθρώπους που κάνουν ανασκαφές και αποτελούν το τελευταίο προπύργιο απέναντι στις λεηλασίες που συνδέονται όλο και περισσότερο για τον τουρισμό.
Όμως, η τουριστική βιομηχανία αντιπροσωπεύει το 25% του ΑΕΠ και αποτελεί μακράν τη μεγαλύτερη κινητήρια δύναμη της οικονομίας. Ως εκ τούτου, απαιτείται ένας λεπτός μηχανισμός εξισορρόπησης, που αφενός αναγνωρίζει την ανάγκη για επισκέπτες, αλλά αφετέρου διατηρεί τη φυσική ομορφιά της χώρας.
Η δραματική επιστροφή του τουρισμού μετά την πανδημία δεν βοήθησε. Η Ελλάδα προετοιμάζεται για άλλη μια σεζόν με ρεκόρ. Ως εκ τούτου, οι ανησυχίες των αρχαιολόγων που αναγκάζονται να περιηγηθούν σε μια διαβόητα αργόσυρτη γραφειοκρατία έχουν μικρή σημασία για τους επενδυτές.
Τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στους παραβάτες για την οικοδόμηση βιλών, ξενοδοχείων και beach bar κοντά ή πάνω σε αρχαία μνημεία, «δεν είναι τίποτα» σε σύγκριση με τα κέρδη που θα προκύψουν, υποστηρίζουν οι ντόπιοι, που επίσης διαμαρτύρονται για την άναρχη ανάπτυξη ενός νησιού το οποίο πολλοί δεν μπορούν ούτε να απολαύσουν ούτε να αντέξουν οικονομικά.
Η Μύκονος οδεύει προς τη δική της στρατόσφαιρα
Τα τελευταία χρόνια, καθώς η Μύκονος οδεύει προς τη δική της στρατόσφαιρα, επενδυτές από τη Μέση Ανατολή ανακοινώνουν επίσης αμφιλεγόμενα σχέδια για την κατασκευή ενός τουριστικού χωριού με λιμάνι ικανό να ελλιμενίζει σούπερ γιοτ.
«Θέλουμε το κράτος να είναι σύμμαχος για την προστασία του νησιού μας», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο δήμαρχος της Μυκόνου, Κωνσταντίνος Κουκάς που προσθέτει: «Θέλουμε να ενισχυθούν οι μηχανισμοί ελέγχου και φυσικά αποδοκιμάζουμε κάθε απειλή εναντίον κρατικών υπαλλήλων. Σήμερα είναι οι αρχαιολόγοι. Αύριο θα είμαστε εμείς».
Ο Μανώλης Ψαρρός θέλει να επιστρέψει στη δουλειά του μόλις αναρρώσει. «Το αντίθετο θα έστελνε λάθος μήνυμα στους δράστες της επίθεσης», λέει.
Ο χρόνος είναι πολύτιμος, λέει η Δέσποινα Κουτσούμπα, αφού την περασμένη εβδομάδα μια γυναίκα αρχαιολόγος στη Μύκονο επίσης έγινε στόχος απειλητικών γραπτών μηνυμάτων.
«Αν η κυβέρνηση εννοεί αυτά που λέει, θα πρέπει να αρχίσει να κατεδαφίζει παράνομα κτίρια», δήλωσε η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, η οποία την Τρίτη θα πάρει μέρος σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το γραφείο του δημάρχου Κουκά την Τρίτη.
«Αυτή τη στιγμή είναι η Μύκονος, αλλά αργότερα θα είναι κάποιο άλλο νησί. Έχει έρθει η ώρα για δράση και αυτό σημαίνει ότι θα σταλούν μπουλντόζες. Είναι η μόνη γλώσσα που θα καταλάβει κανείς. Πρέπει να δοθεί ένα παράδειγμα και πρέπει να δοθεί τώρα», αναφέρει.