Έρωτες στα χρόνια της Επανάστασης

Τα ηρωικά κατορθώµατα των αγωνιστών του 1821 είναι λίγο έως πολύ σε όλους µας γνωστά. Εκατοντάδες µικρές και µεγάλες νικηφόρες µάχες έναντι του καλύτερα οργανωµένου οθωµανικού στρατού, θαρραλέες πράξεις που τιµάµε αδιαλείπτως µέχρι και σήµερα, στρατηγικές παραπλανήσεις του εχθρού και θυσίες αµέτρητων αγωνιστών που έδωσαν το αίµα τους στον εννιαετή εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα.

Υπάρχει όµως και η άλλη πλευρά των πρωταγωνιστών της εποχής που επί χρόνια έµενε καλά κρυµµένη και µόλις πρόσφατα έχει ξεκινήσει να αναδύεται χάρη στους σύγχρονους ιστορικούς. Αυτή που αφορά τη σεξουαλική ζωή των αγωνιστών, τους έρωτες και τα σαρκικά πάθη τους που αρκετές φορές ήταν επιλήψιµα.

Ο στρατηγός Μακρυγιάννης στα αποµνηµονεύµατά του αναφέρει ότι ο Παπαφλέσσας γλεντοκοπούσε µε γυναίκες ενώ ο λόρδος Βύρων είχε ξεκάθαρες παιδοφιλικές τάσεις, και δη µε άγουρα αγόρια.

Από την πλευρά του ο Σουλιώτης πρωθυπουργός Κίτσος Τζαβέλλας παντρεύτηκε την ερωµένη του κυρα-Βασιλική αφού προηγουµένως είχαν κάνει µαζί ένα παιδί, ενώ ο οπλαρχηγός Κυριακούλης Μαυροµιχάλης δεν αποχωριζόταν ποτέ τη Σάβαινα, τη Σπαρτιάτισσα ερωµένη του.

Ο οπλαρχηγός Μάρκος Μπότσαρης αρνήθηκε να δώσει την κόρη του στον ανιψιό του πρώτου προέδρου των ΗΠΑ, Τζορτζ Ουάσιγκτον, ενώ ο αρχιστράτηγος Θεόδωρος Κολοκοτρώνης απέκτησε νόθο παιδί µε µια πρώην καλόγρια.

Θα πρέπει βέβαια να έχουµε στο µυαλό µας ότι πρόκειται για µια περίοδο που η απειλή του θανάτου και η αβεβαιότητα για το προσδόκιµο της ζωής ήταν συνεχείς, οδηγώντας πολλούς στην επιτάχυνση της σεξουαλικής ζωής.

Ακολουθούν  κάποιες χαρακτηριστικές ερωτικές ιστορίες πρωταγωνιστών του 1821, έτσι όπως τις έχει αποτυπώσει η ιστορική έρευνα*

 

Καραΐσκάκης

«Εγνοια σου, έχω και για σένα»

Η ζωή του Γεωργίου Καραϊσκάκη ήταν πολυκύµαντη. Αρχικά υπήρξε κλέφτης στα βουνά, µετά αρµατολός και στην Επανάσταση του 1821 στρατάρχης. Το επίθετό του ήταν Καραΐσκος, µε το οποίο άλλωστε και υπέγραφε, αλλά λόγω της ορφάνιας και της παραµέλησής του τον αποκαλούσαν µε το υποκοριστικό Καραϊσκάκι, δηλαδή το άτυχο Καραϊσκόπουλο. Η µητέρα του, µετά τον θάνατο του πατέρα του, πήρε την απόφαση να µονάσει, µε αποτέλεσµα ο ήρωας του ’21 να αποκαλείται και «ο γιος της καλογριάς».

Παντρεύεται τον πρώτο χρόνο του Αγώνα στα Γιάννενα την Γκόλφω Ψαρογιαννοπούλου, µε την οποία αποκτά δύο κόρες και έναν γιο. Στις µάχες όµως συνήθιζε να έχει µαζί του µια εκχριστιανισµένη Τουρκάλα, τη Μαριώ, την οποία έντυνε µε ανδρικά ρούχα και τη φώναζε «Ζαφείρη». Οπως αναφέρει ο ιστοριοδίφης Γιάννης Βλαχογιάννης στην εφηµερίδα «Εστία» του µακρινού 1917, «ήταν στρογγυλοπρόσωπη, µε µαύρα µάτια και µια κοτσίδα γύρω από το κόκκινο φέσι µε τη γαλάζια φούντα. Φορούσε άσπρες µπαµπακερές κάλτσες, άσπρο φλοκωτό σακάκι, φουστανέλα, στο σελάχι είχε δύο µπιστόλια και ένα γιαταγάνι και στο ένα χέρι κρατούσε ένα ελαφρό ντουφέκι.

Ο Καραϊσκάκης, αρρωστιάρης και µακριά από τους δικούς του, είχε ανάγκη από τη φροντίδα µιας γυναίκας». Οταν κάποια φορά η γυναίκα του, η Γκόλφω, δυσανασχέτησε µε τη γυναικεία παρουσία δίπλα του, ο αγωνιστής τής είπε µε νόηµα: «Εγνοια σου, µουρή, έχω και για σένα, µη µου χολιάζεις…».

 

Μαντώ Μαυρογένους-Υψηλάντης

Οι ραδιουργίες που τους χώρισαν

Ίσως η πιο διαδεδοµένη ερωτική ιστορία στα χρόνια της Επανάστασης ήταν αυτή µεταξύ της 25χρονης επίτιµης αντιστρατήγου Μαντώς Μαυρογένους και του 30χρονου επικεφαλής της Φιλικής Εταιρείας ∆ηµήτριου Υψηλάντη. Οι δυο τους έγιναν ζευγάρι και αρραβωνιάστηκαν, µε τον γόνο της εύπορης φαναριώτικης οικογένειας να υπόσχεται ότι θα την παντρευτεί αµέσως µετά την απελευθέρωση της πατρίδας.

Βέβαιη για τον επικείµενο γάµο τους, η Μαντώ ποτέ δεν ένιωσε την ανάγκη να κρύψει τη σχέση της. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως όποτε βρισκόταν στο στρατόπεδο κοιµόταν στη σκηνή του πρίγκιπα Υψηλάντη. Ο εν λόγω ερωτικός δεσµός δεν άρεσε καθόλου στον πολιτικό κόσµο της εποχής, που τον αντιµετώπιζε καχύποπτα καθώς έβλεπε ότι ετοιµάζονταν να ενωθούν δύο φιλορωσικές ισχυρές οικογένειες.

Ο γαλλόφιλος Ιωάννης Κωλέττης αποφασίζει να τους χωρίσει. ∆ιαδίδει µια φήµη ότι η όµορφη Μαντώ διατηρεί παράλληλη σχέση µε τον Βρετανό φιλέλληνα Εντουαρντ Μπλακιέρ, µια αµφιλεγόµενη προσωπικότητα που συνόδευσε τη δεύτερη δόση του δανείου από την Αγγλία προς την επαναστατηµένη Ελλάδα. Ο Υψηλάντης αισθάνεται προδοµένος και διαλύει τη σχέση, παρά το γεγονός ότι εκείνη προσπαθεί µε κάθε τρόπο να τον πείσει ότι είναι αθώα.

Ο ραδιούργος Κωλέττης µάλιστα κατηγορήθηκε ότι είχε οργανώσει και την απαγωγή της Μαυρογένους από κουκουλοφόρους, που τη µετέφεραν στη Μύκονο για να χωρίσει οριστικά από τον αγαπηµένο της. Το νεαρό ζευγάρι δεν ξαναµίλησε ποτέ, ενώ η αγάπη µετατράπηκε σε άσβεστο µίσος.

 

Μάρκος Μπότσαρης

Το «όχι» στον γάµο της κόρης του µε τον ανιψιό του Τζορτζ Ουάσιγκτον

Κάτι που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι ότι ανάµεσα σε αυτούς που πολέµησαν στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821 ήταν και ο αξιωµατικός Ουίλιαµ Ουάσιγκτον, ανιψιός του πρώτου προέδρου των Ηνωµένων Πολιτειών, Τζορτζ Ουάσιγκτον. Ο νεαρός ερωτεύτηκε τη 16χρονη Βασιλική, µία από τις δύο κόρες του οπλαρχηγού και καπετάνιου των Σουλιωτών Μάρκου Μπότσαρη, που δυστυχώς έφυγε από τη ζωή πολύ νωρίς, το 1823 σε ηλικία 33 ετών.

Ο Αµερικανός φιλέλληνας, εντυπωσιασµένος από τα κάλλη της µικρής, την ερωτεύτηκε αµέσως και τη ζήτησε σε γάµο. Ελαβε όµως αρνητική απάντηση τόσο από τη χήρα µητέρα της Βασιλικής όσο και από τη θεία του κοριτσιού. Επρεπε ωστόσο να υπάρχει και µια ανδρική γνώµη. Ετσι οι γυναίκες απευθύνθηκαν στον καπετάν Κώστα Μπότσαρη, αδελφό του Μάρκου, γράφοντάς του σχετικό γράµµα, το οποίο σώζεται µέχρι σήµερα. Σε αυτό αναφέρεται µεταξύ άλλων: «… εις τις µέρες ταύτας του θρήνου µας και κοπετού µας κατακλησµένες, µας ήλθεν εδώ προς χαιρετισµόν κάποιος Βάσικτος αµερικάνος, ο οποίος είναι γνωστός σας και ο ίδιος κοµιστής της παρούσης µας, αυτός λέγω µας επερίσευσε την λύπη µας ζητώντας µας την Βασιλική διά γυναίκαν του νόµιµην, ηµείς άλλο δεν απροκρήθηµεν ει µη ότι αυτού οπού έρχετε να οµιλείσετε οι δυο σας και να µας συγχωρήτε όπου σας γράφωµεν και σας ρίχνωµεν το βάρος, πρώτον επειδής ούτως πρέπει µε το να ήσε ο πατήρ πάντων ηµών, δεύτερον και µας εβίασεν πολύ να σας γράψωµεν, λοιπόν παµφίλτατε µοι πάρε µέτρα δραστήρια µην ακολουθήση κανένα σφάλµα και γίνωµεν όνιδος θεού και ανθρώπων…». Τονιζόταν δε ότι εκείνες έδωσαν αρνητική απάντηση στον νεαρό Ουίλιαµ.

Ο (επίσης) στρατηγός Κώστας Μπότσαρης το διάβασε στο Ναύπλιο, µόλις επέστρεψε από µια αποτυχηµένη εκστρατεία στην Αττική. Χωρίς περίσκεψη είπε κι εκείνος «όχι» σε αυτόν τον γάµο. Τρεις µήνες αργότερα, στις 16 Ιουλίου 1827, ο φιλέλληνας Ουάσιγκτον χτυπήθηκε από σφαίρα και πέθανε σε ηλικία µόλις 30 χρόνων…

 *Αναδημοσίευση αποσπασμάτων από το  ethnos.gr