Το Όσκαρ καλύτερου Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους, διεκδίκησαν δύο Έλληνες, η φοιτήτρια Δάφνη Ματζιαράκη και ο ανθυποπλοίαρχος Κυριάκος Παπαδόπουλος στο Λος Άντζελες.
Το μοναδικό ντοκιμαντέρ της Δάφνης ‘4.1 μίλια’, στο οποίο καταγραφόταν η κρίσιμη στιγμή ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, εκεί όπου ανεξάρτητα από πολιτικές πεποιθήσεις, φόβους ή προετοιμασία, κάποιοι άνθρωποι θα ξεπεράσουν τον εαυτό τους για να σώσουν ένα ξένο.
Πρωταγωνιστής του ντοκιμαντέρ ήταν ο καπετάνιος, Κυριάκος Παπαδόπουλος, που έσωσε στη Λέσβο πρόσφυγες, ο οποίος βρέθηκε στο πλευρό της στο κόκκινο χαλί των Όσκαρ. Ο κ. Παπαδόπουλος συνοδευόμενος από την 15χρονη κόρη του, Βιβή, στάθηκε όρθιος στην αίθουσα της απονομής των βραβείων Όσκαρ στο Λoς Άντζελες κι έστειλε ένα δικό του μήνυμα σε όλο τον κόσμο.
«Είμαστε περήφανοι για τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των πληρωμάτων του Λιμενικού Σώματος να μη χαθεί ούτε μια ζωή μέσα στην θάλασσα σε αυτήν την τραγωδία που ας μη ξεχνάμε πως ακόμα διαδραματίζεται στην Ελλάδα μας!», δήλωσε συγκινημένος στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ανθυποπλοίαρχος Κυριάκος Παπαδόπουλος, ο Μυτιληνιός κυβερνήτης του ΠΛΣ 602 που βρέθηκε πολλές φορές να παλεύει στα στενά της Λέσβου με την Μ. Ασία.
Ο 43χρονος σήμερα ανθυποπλοίαρχος που έσωσε με τους συναδέλφους του εκατοντάδες ζωές προσφύγων το 2015 και μέχρι την άνοιξη του 2016, όταν και λιγόστεψαν οι ροές από τις απέναντι ακτές στο νησί, ήταν η έμπνευση της τελειόφοιτης τότε φοιτήτρια στη σχολή δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Berkley στην Καλιφόρνια.
Η νεαρή φοιτήτρια, ταξίδεψε μέχρι τη Μυτιλήνη όπου και πραγματοποίησε τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ «4.1 miles» – «4.1 μίλια».
«Πόσους ανθρώπους έχετε σώσει;» τον ρώτησε ο τότε καγκελάριος της Αυστρίας Βέρνερ Φάιμαν όταν είχε επισκεφθεί τη Μυτιλήνη. «Περισσότερους από πέντε χιλιάδες» του απάντησε ο Έλληνας ανθυποπλοίαρχος. Δεν άκουσε καλά ο Αυστριακός καγκελάριος και του είπε πως «πέντε ζωές είναι κάτι πολύ σημαντικό». Τον διόρθωσαν και του είπαν πως πρόκειται για πέντε χιλιάδες ζωές. «Είσαστε πραγματικός ήρωας», του είπε έκπληκτος ο Φάιμαν.
Ο ανθυποπλοίαρχος που έστεκε πιστός πάντοτε στο καθήκον του, δεν υπέκυπτε σε στιγμές αδυναμίας. «Οι στιγμές της προσωπικής αδυναμίας» είχε δηλώσει «είναι πολυτέλεια, που δεν την έχουμε. Λίγα μίλια παραπέρα υπάρχουν άνθρωποι που χρειάζονται τη βοήθεια μας. Εμείς έχουμε καιρό να κλάψουμε».
Με προσφυγική καταγωγή και ο ίδιος, αφού η οικογένεια του προήλθε από τη Νικομήδεια της Μικρασίας, παιδί μαστόρων της μεταλλοτεχνίας που περηφανεύονται πως σμίλεψαν τις μεταλλικές δάφνες στο άγαλμα της ελευθερίας της Μυτιλήνης, το σήμα κατατεθέν της πόλης, δεν έκανε πίσω ποτέ όταν χρειαζόταν να σώσει ανθρώπινες ζωές.
Χαραγμένα πάντοτε «Τα μάτια των ανθρώπων στα ναυάγια. Αυτά τα μάτια που ανάμεσα σε ουρλιαχτά μας ζητούσαν να τα σώσουμε…» στην μνήμη του περιγράφει μια συγκλονιστική διάσωση: «Ήταν εγκλωβισμένο το παιδί, στο δίπλωμα του ημιβυθισμένου φουσκωτού σκάφους. Η θάλασσα ήταν αγριεμένη. Δώσαμε σκοινιά, δέσαμε το φουσκωτό πάνω μας κι αρχίσαμε κρεμασμένοι από το σκάφος να ανεβάζουμε τον κόσμο, 10-11 παιδιά πρώτα κι ύστερα γυναίκες και ενήλικες. Σε στιγμές απίστευτου πανικού. Σε μια φουσκωτή εξάμετρη λέμβο κάπου 50 άτομα. Ποιον να πρωτοσώσεις. Ο ένας πατούσε πάνω στον άλλο». Και κάπου εκεί είδε το δίχρονο παιδί. «Τον ανασύραμε τον μικρό μόλις τον εντοπίσαμε. Παρούσα στην επιχείρηση η διασώστρια Ζωή Λειβαδίτη. Αυτή πρώτη κι εγώ δεύτερος στη μάχη να ζήσει το παιδί.Το έχουμε ξανακάνει. Άλλες φορές τα καταφέραμε άλλες όχι».
«Κάποια στιγμή το παιδί έδωσε σημάδια πως θα ζήσει. Έβγαλε νερό από το στόμα του κι από τη μύτη του. Συνέχισα να του δίνω το ‘φιλί της ζωής’. Χάρηκα, αλλά η χαρά κράτησε λίγο. Είχα καταλάβει πως το παιδί είχε πεθάνει, αλλά έλεγα πως δεν μπορεί, θα ζήσει. Πρέπει να ζήσει. Μέχρι που το παρέδωσα» περιγράφει με ανατριχιαστικό ρεαλισμό ο κ. Παπαδόπουλος.
Το ντοκιμαντέρ που ήταν υποψήφιο για Oscar: