της Δάφνης Γρηγοριάδη
Η οικονομική και πολιτική τακτική του Τούρκου Προέδρου: Οδηγεί σε περαιτέρω κατρακύλα της τουρκικής λίρας, η ισοτιμία της οποίας κινείται σε ιστορικά χαμηλά τόσο σε σύγκριση με το δολάριο όσο και με το ευρώ. Είναι αξιοσημείωτο ότι η ψαλίδα μεγαλώνει σε μια περίοδο που τόσο το δολάριο όσο και το ευρώ, έχουν και αυτά απώλειες εξαιτίας της πανδημίας.
Oι εξελίξεις που επιδεινώνουν την κατάσταση: Η ελληνοτουρκική ένταση σε συνδυασμό με τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, απομακρύνουν το επενδυτικό ενδιαφέρον από την χώρα, γεγονός που είναι καθοριστικό μιας και παραδοσιακά στηρίζεται περισσότερο στις εισερχόμενες άμεσες ξένες επενδύσεις. Η εριστικότητα του Τούρκου Προέδρου δημιουργεί ένα ντόμινο οικονομικών επιπτώσεων και στην πραγματική οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα. Υπάρχει κάποια είδους στήριξη από το Κατάρ το οποίο εδώ και χρόνια “βάζει πλάτες” στις οικονομικές ανισορροπίες της χώρας, πρόσφατα μάλιστα δάνεισε στην Τουρκία 15 δις δολάρια όμως για πόσο χρονικά διάστημα θα συνεχίζει να την στηρίζει με αυτόν τον τρόπο;
Οι αλλεπάλληλες μειώσεις των επιτοκίων: Στην προσπάθεια υπεραπόδοσης της Τουρκικής οικονομίας, δεν έφερε τα επιθυμητά αποτελέσματα στον Τούρκο Πρόεδρο με αποτέλεσμα η κεντρική τράπεζα να βρίσκεται σε τέλμα καθώς δεν μπορεί πλέον να συγκρατήσει την πτωτική πορεία του νομίσματος. Τα δικά της διαθέσιμα έχουν ελαχιστοποιηθεί και αναγκάζει τις εμπορικές τράπεζες της χώρας να μεταφέρουν κεφάλαια τους σε αυτήν προκειμένου να αυξήσει την ρευστότητα της. Όμως τις αφήνει έτσι εκτεθειμένες αυξάνοντας τον κίνδυνο να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.
Η τουρκική λίρα έχει χάσει: Το 18% της αξίας της από τις αρχές του έτους. Η Τουρκία βαδίζει προς μια κατεύθυνση αναγκαστικής προσφυγής στο ΔΝΤ όμως αυτό αποτελεί έσχατη λύση για τον Ταγίπ Ερντογάν και όχι μόνο γιατί ο δανεισμός από το ΔΝΤ σημαίνει όρους μνημονίων αλλά διότι τέτοιου είδους οικονομικές δεσμεύσεις δεν θα του επιτρέψουν κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικότερο από την οικονομία για τον συγκεκριμένο Πρόεδρο, δηλαδή την συνέχιση μιας εξωτερικής επεκτατικής πολιτικής με διεθνή επιρροή. Είναι πολύ πιθανό αντί προσφυγής στο ΔΝΤ η Τουρκία να επιλέξει την επιβολή capital controls αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση.
Στον άμεσο ορίζοντα: Θα συνεχιστεί η πτώση της τουρκικής λίρας, αφενός διότι θα επιδεινωθεί η κρίση και αφετέρου διότι πρόκειται η γειτονική χώρα να έρθει αντιμέτωπη με κυρώσεις από την ΕΕ. Αναμέναμε τις σχετικές αποφάσεις το Φθινόπωρο, η κλιμάκωση της έντασης όμως μεταξύ Ελλάδας- Τουρκίας επισπεύδει τις διαδικασίες. Είναι πιθανό να έχουμε σύντομα ανακοινώσεις για το είδος των οικονομικών κυρώσεων της ΕΕ προς την Τουρκία. Εδώ τίθεται και ένα άλλο ζήτημα, σε τι βαθμό η ΕΕ θα δώσει προτεραιότητα στην ασφάλεια της Ευρώπης ή στην στήριξη των οικονομικών της δραστηριοτήτων στην Τουρκία.
Τι τρομάζει τον Τούρκο Πρόεδρο και πως μπορεί αυτό να διογκώσει τις οικονομικές συνέπειες: Διεθνολόγοι πιστεύουν ότι ο Ερντογάν θέλει να προσθέσει θέματα στην ατζέντα των Ελληνο-Τουρκικών διαπραγματεύσεων εκτός από το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας προκειμένου να αυξήσει τις πιθανότητες να αποκομίσει κάποιο έστω και μικρό οικονομικό και γεωπολιτικό όφελος.
Οι επιτυχημένοι διπλωματικοί χειρισμοί του Υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια και το γεγονός ότι η Ελλάδα μπορεί να σταθεί στην διεθνή σκηνή και μόνη, αφού πραγματοποιεί γεωοικονομικές διμερείς συμφωνίες (ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο) έχει αναστατώσει την τουρκική πλευρά. Η ΑΟΖ με την Αίγυπτο αποτέλεσε εκτός από οικονομικό και θρησκευτικό πλήγμα για τον Ερντογάν καθώς αποτελεί την μεγαλύτερη Αραβική μουσουλμανική χώρα. Η επίσημη στήριξη μας από την Κύπρο και το Ισραήλ επίσης είναι κάτι που δεν αρέσει στην Τουρκία διότι θα παραγκωνιστεί ακόμη περισσότερο από τους επενδυτές και είναι εξάλλου και οι βασικοί συντελεστές του αγωγού East Med. Όλο το πλέγμα των γεωοικονομικών διπλωματικών κινήσεων της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο, αυξάνει τον απομονωτισμό της Τουρκίας και προσθέτει μια ακόμη οικονομική και νομισματική πίεση στην τουρκική λίρα.
Πηγή: Economico.gr