Η ανάκτηση της λαϊκής κυριαρχίας, η αποκατάσταση του ισότιμου ρόλου της χώρας στην ΕΕ, η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, η αποκατάσταση της αξιοπρέπειας του ελληνικού λαού και της κοινωνικής δικαιοσύνης, καθώς και η επίτευξη πολιτιστικής αναγέννησης της πατρίδας είναι οι βασικοί στόχοι της κυβέρνησης «κοινωνικής σωτηρίας», όπως την χαρακτήρισε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης των προγραμματικών δηλώσεων. Στο τέλος ευχαρίστησε τον Π. Καμμένο για την σταθερή και αταλάντευτη στάση του.
Υποστήριξε ότι έχει απόλυτη συναίσθηση της ευθύνης και των δυσκολιών που εμπεριέχει και η διαπραγμάτευση με τους εταίρους αλλά ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη και να δώσει την μάχη της διαπραγμάτευσης και να συγκρουστεί με παθογένειες και δυσλειτουργίες χρόνων εντός χώρας και με το καθεστώς πολιτικής και οικονομικής εξουσίας που την βύθισε στην κρίση και στην κοινωνική απαξίωση. Ο κ. Τσίπρας είπε ότι η κυβέρνηση έχει σχέδιο διαπραγμάτευσης και στρατηγική με μοναδική δέσμευση το εθνικό συμφέρον και το συμφέρον του ελληνικού λαού και ότι θα αγωνιστεί για ν’ανατρέψει αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί εντός και εκτός χώρας. Για το Κοινοβούλιο τόνισε ότι θα αποκατασταθεί η λειτουργία του και ο σεβασμός του συντάγματος.
Αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις είπε ότι το τοπίο είναι δύσκολο αλλά διαφορετικό από ό,τι πριν, καθώς για πρώτη φορά γίνεται διαπραγμάτευση και η Ελλάδα είναι πρωταγωνίστρια και όχι κομπάρσος. Αφού επανέλαβε βασικά στοιχεία για το πόσο καταστροφικό ήταν για τη χώρα το πρόγραμμα που ακολουθήθηκε με ευθύνη και των εταίρων αλλά και των προηγούμενων κυβερνήσεων, ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε ότι το δυστύχημα δεν είναι μόνο ότι οι προηγούμενοι αποδέχτηκαν μια τέτοια συμφωνία αλλά το χειρότερο ότι δημιούργησαν ασφυκτικά πλαίσια διαλόγου για την νέα κυβέρνηση καθώς, όπως ανέφερε, πληροφορήθηκε από τις συνομιλίες που είχε τις τελευταίες ημέρες στο εξωτερικό ότι η αρχική πρόταση από την ΕΕ ήταν για 6μηνη παράταση του υφιστάμενου προγράμματος αλλά η προηγούμενη συγκυβέρνηση ήταν αυτή που ζήτησε 2μηνη, προκειμένου ουσιαστικά να εκβιάσει τους διαδόχους της και σε βάρος της Ελλάδας να δικαιωθεί η ίδια.
Ο Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε ότι το πρόβλημα του χρέους και της πολιτικής λιτότητας δεν είναι μόνο ελληνικό, όπως ούτε η κρίση, αλλά ευρωπαϊκά θέματα που χρειάζονται ευρωπαϊκές λύσεις και σημείωσε ότι η Ελλάδα θέλει να εξυπηρετήσει το χρέος της αλλά το ύψος του, που πλέον ξεπερνά το 180% του ΑΕΠ, δεν της το επιτρέπει, τονίζοντας ότι το πρόβλημα δεν είναι τεχνικό αλλά πολιτικής φύσης και πολιτικών επιλογών, ζητώντας να γίνει διάλογος με τους πιστωτές και επιμένοντας ότι η επιμονή στην λιτότητα ανακυκλώνει το πρόβλημα και χρειάζονται λύσεις απομείωσης.
Γι αυτό, και όπως είπε, η νέα κυβέρνηση δεν δικαιούται να ζητήσει παράταση του μνημονίου, δηλαδή του υφιστάμενου προγράμματος, που αποδείχτηκε και λανθασμένο και καταστροφικό, και ούτε δικαιούνται να διατυπώνονται σχετικά αιτήματα στο όνομα τεχνικών δυσκολιών. Στο σημείο αυτό τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει έτοιμο ένα πρόγραμμα – γέφυρα μέχρι και τον Ιούνιο έτσι, ώστε να διεξαχθεί διαπραγμάτευση και για την αναδιάρθρωση του χρέους και για το δημοσιονομικό πρόγραμμα σε βάθος τετραετίας της κυβέρνησης, της οποίας το σχέδιο και οι προτάσεις είναι έτοιμες και ικανές να θέσουν το πλαίσιο μιας αμοιβαίας επωφελούς συμφωνίας και έκανε λόγο για ένα Νέο Συμβόλαιο της Ελλάδας με τους εταίρους, ένα μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα παραγωγικής ανασυγκρότησης.
Επανέλαβε ότι η Αθήνα επιδιώκει αταλάντευτα συμφωνία με τους εταίρους, ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει λάθη του παρελθόντος υποχρεώνοντας έναν λαό σε ταπείνωση αντί να πρυτανεύσει η κατανόηση και η αλληλεγγύη και ότι το χρονοδιάγραμμα που προτείνεται στους εταίρους είναι το ίδιο που θα ακολουθήσει και η ελληνική κυβέρνηση για την επίτευξη δημοσιονομικής ισορροπίας και ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, τους οποίους χαρακτήρισε προϋπόθεση οικονομικής αυτοδυναμίας και εθνικής κυριαρχίας, καθώς και ισχυρότερης διαπραγματευτικής θέσης.
Ως πρώτη προτεραιότητα έθεσε την παροχή σίτισης, ρεύματος, στέγης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στους πολίτες εκείνους που επλήγησαν δραματικά από την κρίση καθώς και την αποκατάσταση αδικιών δια της επαναπρόσληψης όσων απολύθηκαν αντισυνταγματικά από το Δημόσιο, δηλαδή των καθαριστριών του Υπουργείου Οικονομικών, των σχολικών φυλάκων και των διοικητικών υπαλλήλων του Πανεπιστημίου.
Προανήγγειλε περιορισμό των προνομίων των βουλευτών και των Υπουργών, τερματισμό της λογικής των μετακλητών υπαλλήλων και των πολλών συμβούλων, την πώληση του 1 από τα 3 πρωθυπουργικά αεροσκάφη, την επανεξέταση της κατάργησης των βουλευτικών αυτοκινήτων, την μείωση κατά 30% του προϋπολογισμού του Μαξίμου, κατά 40% της αστυνομικής φρουράς του Πρωθυπουργού, και ανάλογα μέτρα για όλο το υπουργικό συμβούλιο.
Επίσης, προανήγγειλε άμεση κατάργηση της μνημονιακής ρύθμισης για τον πειθαρχικό κώδικα των δημοσίων υπαλλήλων, αλλαγή του τρόπου επιλογής των προϊσταμένων, την εισαγωγή αντικειμενικής αξιολόγησης, την απλοποίηση των διαδικασιών εξυπηρέτησης των πολιτών εντός της δημόσιας διοίκησης, την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής διασύνδεσης όλων των δημοσίων υπηρεσιών.
Μίλησε επίσης για ριζική αναθεώρηση του πλαισίου Καλλικράτης για τους δήμους και νέο θεσμικό πλαίσιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Για τη φοροδιαφυγή προανήγγειλε άμεση κινητοποίηση του ΣΔΟΕ με έλεγχο κατά προτεραιότητα όλων των λιστών των φοροφυγάδων (περιλαμβανομένης της λίστας Λαγκάρντ), την ενίσχυση των ελέγχων στα τελωνεία για την πάταξη του λαθρεμπορίου καπνού και πετρελαίου, τον εντοπισμό της αφορολόγητης ύλης από τριγωνικές συναλλαγές, την κινητοποίηση του σώματος ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης για τον έλεγχο των συμβάσεων με το δημόσιο, τον τερματισμό των θαλασσοδανείων. Επίσης, είπε ότι αίρεται η αντισυνταγματική ασυλία της ηγεσίας του ΤΑΙΠΕΔ, του ΤΧΣ και της Τράπεζας της Ελλάδας, ότι θα συσταθεί Εξεταστική Επιτροπή για την υπαγωγή της χώρας στα Μνημόνια, ότι θα ελεγχθούν όλα τα Δημόσια Συμβόλαια όπου υπάρχουν στοιχεία πλημμελειών σε βάρος του Δημοσίου.
Ο Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε την κατάργηση νέου νόμου στη βάση του οποίου θα επαναλειτουργήσει η ΕΡΤ καθώς και την υιοθέτηση ενός νέου θεσμικού πλαισίου για τις ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συχνότητες μιλώντας για ανοιχτή διαφανή αδειοδότηση καθώς και «σπάσιμο» του τριγώνου της διαπλοκής ανάμεσα στις Τράπεζες, στα ΜΜΕ και στην Πολιτεία.
Για την αστυνομία είπε ότι πλέον κεντρικός της ρόλος θα είναι η πάταξη του εγκλήματος και όχι η καταστολή των λαϊκών κινητοποιήσεων, επανέφερε το θεσμό του αστυνομικού της γειτονιάς, είπε ότι η ΕΥΠ θα μετονομαστεί σε Υπηρεσία Προστασίας Εθνικής Κυριαρχίας και θα ασχολείται με θέματα που άπτονται της προστασίας της χώρας από εξωτερικούς κινδύνους και όχι εσωτερικά, και ότι δίνεται μεγάλη βαρύτητα στο ζήτημα της μετανάστευσης με την προώθηση νόμου για την παροχή ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών, δηλαδή στην δεύτερη γενιά. Επέμεινε ότι το ζήτημα είναι ευρωπαϊκό και ότι πρέπει να υπάρξουν μέτρα αλληλεγγύης προς τις χώρες υποδοχής.
Για το φορολογικό σύστημα μίλησε για ένα απλό, σταθερό, δίκαιο σύστημα, για ενιαία προοδευτική φορολογική κλίμακα όπου το βάρος θα είναι στα υψηλότερα εισοδήματα, για υιοθέτηση αφορολόγητου 12.000 ευρώ (χωρίς να προσδιορίσει πότε), για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ από το 2015 και αντικατάστασή του με το φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας, αν και κάλεσε όλους τους πολίτες να πληρώσουν όλες τις δόσεις του ΕΝΦΙΑ του 2014 για να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα, για ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, για μέτρα ρύθμισης των οφειλών στο Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία με 100 δόσεις, για κατάργηση του μέτρου της προσωποκράτησης για χρέη, και επαναφορά των μέτρων προστασίας από κατασχέσεις σε περίπτωση χρεών.
Για τις εργασιακές σχέσεις, ο Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε αποκατάσταση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, επεκτασιμότητα των συλλογικών συμβάσεων, επαναφορά του θεσμού της διαιτησίας, την προστασία από μαζικές απολύσεις, την άρση του μισθολογικού διαχωρισμού με βάση ηλικιακά κριτήρια, την αύξηση του κατώτερου μισθού στα 751 ευρώ μέχρι το 2016 μετά από συμφωνία των κοινωνικών εταίρων.
Υποστήριξε ότι η κυβέρνηση θα στηρίξει την μικρή, μεσαία και μεγάλη ιδιωτική πρωτοβουλία και θα ενθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις στη χώρα με συμμετοχή του δημοσίου σε συγκεκριμένα θέματα και με σεβασμό στην εργασιακή νομοθεσία και στην περιβαλλοντική προστασία, τονίζοντας ότι δεν θα συνεχιστεί, όμως, το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, ούτε των δικτύων και των υποδομών της χώρας, ούτε των φυσικών πόρων, καθώς θα υπάρξει αξιοποίηση και εξέταση συγκεκριμένων προτάσεων. Επίσης, είπε ότι η κυβέρνηση ζητά – όπως και η Γαλλία και η Ιταλία – οι δημόσιες επενδύσεις να μην εντάσσονται στο έλλειμμα.
Για το τραπεζικό σύστημα προανήγγειλε την ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας, την τροποποίηση του νόμου για το ΤΧΣ έτσι ώστε το Δημόσιο να κάνει χρήση των δικαιωμάτων του στα ΔΣ των τραπεζών με σεβασμό στα δικαιώματα και των ιδιωτών μετόχων, την υιοθέτηση ποσοτικών και ποιοτικών στόχων για τις τράπεζες, την ίδρυση ενδιάμεσου φορέα για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων παντός τύπου.
Έθεσε ως προτεραιότητα τη διάσωση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, την μη αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης και την μη μείωση των κύριων και των επικουρικών συντάξεων, την παροχή 13ης σύνταξης σε όσους συνταξιούχους λαμβάνουν σύνταξη κάτω από 700 ευρώ, και την δημιουργία Ταμείου Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης, στο οποίο θα διοχετεύονται τα έσοδα από την αξιοποίηση του δημοσίου πλούτου για να ενισχυθούν τα ασφαλιστικά Ταμεία.
Για την Υγεία προανήγγειλε τη σταδιακή ανοικοδόμηση του δημοσίου συστήματος υγείας και την καταπολέμηση της διαφθοράς με τους προμηθευτές ενώ για την Παιδεία έκανε λόγο για έναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου για αλλαγή θεσμικού πλαισίου και στις τρεις βαθμίδες σε ορίζοντα 4ετίας ενώ μίλησε για άμεση κατάργηση της επιλογής του 50% των θεμάτων των εξετάσεων από την τράπεζα θεμάτων, την κατάργηση της διάταξης για τα διοικητικά συμβούλια των Πανεπιστημίων που παραβίαζαν το αυτοδιοίκητό τους, και την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας.
Για την εξωτερική πολιτική επανέλαβε ότι η Ελλάδα θα στηρίξει τις θέσεις της κυπριακής ηγεσίας για διζωνική δικοινοτική Ομοσπονδία στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου, ότι θα επιδιώξει λύση σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό για τα Σκόπια, την εμπέδωση φιλικών σχέσεων με τις γειτονικές χώρες και την ανάδειξη του γεωγραφικού ρόλου της Ελλάδας σε πόλο σταθερότητας. Επίσης ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει διεκδίκηση του κατοχικού δανείου και των πολεμικών αποζημιώσεων.