Ο Γιώργος Παπανδρέου και η Ντόρα Μπακογιάννη θα μπορούσαν να είναι και φίλοι. Η βεντέτα των γονιών τους δεν πέρασε στην επόμενη γενιά. Ουδέποτε επετέθη ο ένας στον άλλον. Ακόμη και στις πρόσφατες εκλογές, που βρέθηκαν απέναντι, στην Α’ Περιφέρεια Αθηνών, δίνοντας και οι δύο σκληρή μάχη για την πρώτη θέση, απέφυγαν σκοπίμως και συστηματικά να ανταλλάξουν μία σκληρή κουβέντα.
Τι είναι αυτό που τους ενώνει; Η κοινή μοίρα, καθώς και οι δύο προέρχονται από μεγάλα πολιτικά τζάκια και έχουν τον ίδιο στόχο. Να μοιάσουν στους πατεράδες τους. Αλλά και το ίδιο άγχος. Να τους ξεπεράσουν για να αποδείξουν ότι κέρδισαν τη μάχη στην πολιτική με το σπαθί τους.
Ο υπουργός Εξωτερικών και η τομεάρχης της Νέας Δημοκρατίας δεν είναι οι μόνοι γόνοι γνωστών πολιτικών στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Από τους τριακόσιους, οι 28 προέρχονται από τζάκια που εξακολουθούν «να καίνε» σε Αθήνα και επαρχία. Κάποια μάλιστα από αυτά δείχνουν να έχουν «χοντρά κούτσουρα» που διατηρούν την ίδια φλόγα. Ο Κώστας Καραμανλής είναι ο πιο ισχυρός πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας τα τελευταία χρόνια. Ο Γιώργος Παπανδρέου είναι ο πρώτος βουλευτής της Α’ Αθηνών και υπουργός Εξωτερικών με φιλοδοξίες να αναδειχθεί σε ηγέτη του ΠΑΣΟΚ. Η Ντόρα Μπακογιάννη, επίσης πρώτη βουλευτής στην ίδια περιφέρεια, θέλει και εκείνη να ηγηθεί του κόμματος της Ρηγίλλης. Από τις οικογένειες Παπανδρέου και Μητσοτάκη «ετοιμάζονται» και άλλοι για την πολιτική. Ο Νίκος, ο δευτερότοκος γιος του Ανδρέα, ο οποίος ίσως και σ’ αυτές τις εκλογές να είναι υποψήφιος στην Αχαΐα. Ο Κυριάκος, ο μοναχογιός του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, θα κατέβει στα Χανιά ή στη Β’ Αθηνών στις μεθεπόμενες εκλογές, ενώ κάποιοι προβλέπουν ότι και ο γιος της Ντόρας, ο Κώστας Μπακογιάννης, θα ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του στην Ευρυτανία.
Επί δεκαετίες
Από το τζάκι του Κωνσταντίνου Καραμανλή βγήκαν δύο ακόμη πολιτικοί. Ο αδελφός του Αχιλλέας, ο οποίος εκλέγεται επί σειρά ετών στη γενέτειρα της οικογένειας, τις Σέρρες, και ο Μιχάλης Λιάπης, που εκλέγεται στη Β’ Αθηνών και είναι γιος της αδελφής του ιδρυτή της Νέας Δημοκρατίας. Η παλαιότερη πολιτική οικογένεια της συντηρητικής παράταξης πάντως είναι του Γιάννη Βαρβιτσιώτη. Επί δεκαετίες η σκυτάλη πηγαίνει από τον παππού στον εγγονό. Σ’ αυτές τις εκλογές τη θέση του πατέρα στη Β’ Αθηνών παίρνει ο πρωτότοκος γιος της οικογένειας Μιλτιάδης, ενώ ο ίδιος ο πρώην υπουργός θα είναι στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος.
Μία ακόμη μεγάλη πολιτική οικογένεια της Ν.Δ. είναι οι Κεφαλογιάννηδες. Ο Γιάννης Κεφαλογιάννης εκλέγεται για πολλά χρόνια στο Ρέθυμνο και ο εξάδελφός του Μανώλης Κεφαλογιάννης στο Ηράκλειο, τον οποίο διαδέχθηκε στην ίδια περιφέρεια ο συνονόματος ανιψιός του.
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι γόνοι επιλέγουν, τουλάχιστον στο ξεκίνημά τους, τις εκλογικές περιφέρειες των γονιών τους. Κι αυτό είναι φυσικό αφού εκεί υπάρχει η μαγιά. Το πολιτικό γραφείο είναι στημένο, οι τοπικοί παράγοντες χρόνια επενδύουν πολιτικά στην ίδια οικογένεια και οι ψηφοφόροι συχνά λειτουργούν με τη λογική τού «αυτούς ξέρουμε, αυτούς εμπιστευόμαστε». Αυτά είναι τα προνόμια όσων συνεχίζουν την παράδοση της οικογένειας στην πολιτική. Υπάρχουν όμως και τα αρνητικά: «Δεν είναι λίγες οι δυσκολίες που συναντάς ακόμη και μέσα από το ίδιο σου το κόμμα. Αυθόρμητα γίνονται συγκρίσεις με τον γονιό σου μέχρις ότου αναδείξεις τη δική σου προσωπικότητα και σταθείς στο ύψος των περιστάσεων. Και το κυριότερο είναι ότι δεν έχεις την ίδια ελευθερία, όπως άλλοι συνάδελφοί σου, σε… λάθη», λέει ο Δημήτρης Κουτσόγιωργας, ο οποίος εκλέγεται στην Αχαΐα, στην ίδια περιφέρεια που επί σειρά ετών πρωταγωνιστούσε ο πατέρας του Μένιος Κουτσόγιωργας. Ανάλογες πιέσεις από το παρελθόν δέχεται στον ίδιο νομό και ο βουλευτής Δημήτρης Κατσικόπουλος, ανιψιός του πρώην βουλευτή της Ένωσης Κέντρου, Τάκη Κατσικόπουλου.
Στο ΠΑΣΟΚ επίσης συνεχίζει στην Α’ Αθηνών την παράδοση της οικογένειας Αλευρά ο ανιψιός τού πρώην προέδρου της Βουλής Νάσος Αλευράς. Στη Β’ Περιφέρεια Πειραιά ο Γιάννης Διαμαντίδης πήρε τη σκυτάλη από τον πατέρα του Δημήτρη, παλαιό βουλευτή της Ένωσης Κέντρου. Στα Χανιά, ο Σήφης Βαλυράκης διαδέχθηκε τον πατέρα του Γιάννη, βουλευτή της Ένωσης Κέντρου τη δεκαετία του ’60, παλαιού αντάρτη και από τους στενότερους τότε συνεργάτες του Ανδρέα Παπανδρέου. Στην ίδια περιοχή εκλέγεται και ο Σήφης Μιχελογιάννης, ανιψιός του Γιώργου Μιχελογιάννη, βουλευτή με την Ένωση Κέντρου πριν από τη δικτατορία. Στις Σέρρες συνεχίζει την παράδοση της οικογένειας ο υφυπουργός Παιδείας Γιάννης Ανθόπουλος, γιος του παλαιού βουλευτή της Ένωσης Κέντρου Στάθη Ανθόπουλου. Στο Υπόλοιπο Αττικής εκλέγεται ο Ηλίας Παπαηλίας, εκεί που ο πατέρας του Νίκος ήταν βουλευτής της Ένωσης Κέντρου, ο οποίος αργότερα διετέλεσε δήμαρχος Μεγάρων. Ο βουλευτής Κέρκυρας Ευτύχης Κοντομάρης είναι ανιψιός του παλαιού βουλευτή της Ένωσης Κέντρου, Σπύρου Κοντομάρη. Από πολιτική οικογένεια είναι και ο βουλευτής Θεσσαλονίκης Χάρης Καστανίδης. Ο πατέρας του ήταν βουλευτής με την Ένωση Κέντρου στην Κοζάνη.
Ο γιος του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ και νυν νομάρχη Λάρισας Γιάννη Φλώρου, ο Νίκος Φλώρος, εξελέγη στις τελευταίες εκλογές βουλευτής στον ίδιο νομό αλλά έχασε την έδρα στο εκλογοδικείο.
Ο βουλευτής Ηλείας, Ρένος Πετραλιάς, είναι γιος του παλιού βουλευτή της Ένωσης Κέντρου και αντιπροέδρου της Βουλής Αντώνη Πετραλιά. Στον νομό αυτό πάντως τα τζάκια καλά κρατούν. Ο ανεξάρτητος βουλευτής αυτή την περίοδο Βασίλης Κοντογιαννόπουλος είναι γιος του βουλευτή του κόμματος των Φιλελευθέρων και μετέπειτα της ΕΡΕ, Νικόλαου Κοντογιαννόπουλου. Η Κρινιώ Κανελλοπούλου, πρώην βουλευτής, η οποία θα είναι και πάλι υποψήφια, είναι κόρη του γνωστού Αθανάσιου Κανελλόπουλου, αλλά και ο Στέφανος Στεφανόπουλος, πρώην βουλευτής της Ν.Δ. και στη συνέχεια της Πολιτικής Άνοιξης, είναι ανιψιός του πρωθυπουργού της αποστασίας, Στέφανου Στεφανόπουλου.
Οι αιχμές
Είναι αυτονόητο ότι οι γόνοι των πολιτικών οικογενειών αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα με τους συνυποψηφίους τους που δεν είναι από «ψηλή γενιά και από μεγάλο τζάκι». Συχνά τους λοιδορούν και φροντίζουν με κάθε τρόπο να επισημαίνουν στους ψηφοφόρους ότι οι γιοι και οι θυγατέρες παλαιών πολιτικών «δεν έχουν ψηθεί στο καμίνι της πολιτικής». Δεν είναι μάλιστα λίγες και οι περιπτώσεις που τους αποκαλούν «ανεπάγγελτους» αφού, όπως λένε, δεν χρειάστηκε πριν μπουν στην πολιτική να εργαστούν. Υπάρχει όμως και ο αντίλογος.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. Δημήτρης Σιούφας, μολονότι δεν είναι από πολιτικό τζάκι, λέει ότι δεν είναι μεμπτό, καθώς όλοι αυτοί εκλέγονται από τον λαό και όχι με λίστα. Και προσθέτει πως αρκετές πολιτικές οικογένειες έχουν προσφέρει στον τόπο.
Από τη Νέα Δημοκρατία τέσσερις ακόμη βουλευτές συνεχίζουν την παράδοση στην επαρχία. Ο Ευάγγελος Μπασιάκος στη Βοιωτία πήρε τη σκυτάλη από τον θείο του παλαιό βουλευτή της ΕΡΕ, ενώ στην Κορινθία εκλέγεται ο Αναστάσιος Παπαληγούρας, γιος του κορυφαίου στελέχους της συντηρητικής παράταξης και υπουργού Παναγιώτη Παπαληγούρα.
Ο βουλευτής Φωκίδας και πρώην υπουργός Νίκος Γκελεστάθης διαδέχθηκε τον αδελφό του Θανάση, πρώην υπουργό Εσωτερικών, ενώ στη Λακωνία ο Παναγιώτης Σκανδαλάκης είναι ανιψιός του παλαιού βουλευτή της ΕΡΕ, Γιάννη Σκανδαλάκη.
Τα τζάκια όμως δεν είναι προνόμιο μόνο των δύο μεγάλων κομμάτων. Στον Συνασπισμό η Νίτσα Λουλέ είναι κόρη του ιστορικού στελέχους της Αριστεράς και βουλευτή του ΚΚΕ, Κώστα Λουλέ. Και στο ΔΗΚΚΙ ο βουλευτής της Α’ Θεσσαλονίκης Τάσος Ιντζές είναι αδελφός του παλαιού βουλευτή της Ένωσης Κέντρου, Βασίλη Ιντζέ. Ελάχιστοι είναι οι βουλευτές που άλλαξαν στρατόπεδο και δεν ακολούθησαν το κόμμα του πατέρα τους. Ο πρώην πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ και βουλευτής της Ν.Δ. στη Β’ Αθηνών Βαγγέλης Μεϊμαράκης είναι γιος του Γιάννη Μεϊμαράκη, παλαιού βουλευτή της Ενωσης Κέντρου, ενώ πριν από τη δικτατορία στο ίδιο κόμμα ήταν βουλευτής και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, πατέρας της βουλευτού της Νέας Δημοκρατίας στην Αργολίδα, Έλσας Παπαδημητρίου.
Πάντως, η εκτίμηση παλαιών κοινοβουλευτικών στελεχών είναι ότι στις προσεχείς εκλογές οι βουλευτές από τα τζάκια θα αυξηθούν καθώς τουλάχιστον 20 νέοι γόνοι πολιτικών από το ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ. διεκδικούν θέση στα ψηφοδέλτια.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ “