Διαψεύστηκαν οι προσδοκίες των ιδιοκτητών αυθαιρέτων οι οποίοι περίμεναν ότι η μείωση των αντικειμενικών αξιών θα συμπαρέσυρε προς τα κάτω και τα πρόστιμα που καλούνται να πληρώσουν για να νομιμοποιήσουν το αυθαίρετο κτίσμα τους.
Σύμφωνα με απόφαση (αρ. πρωτ. 17046) που υπέγραψαν ο υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης και Γιάννης Τσιρώνης, το πρόστιμο θα υπολογίζεται με βάση τις τιμές ζώνης που ίσχυαν κατά την 28η Ιουλίου 2011.
Ειδικότερα, κάνουν αποδεκτή γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (αριθμ. 63/2016), με την οποία γίνεται δεκτό ότι «οι τιμές ζώνης που λαμβάνονται υπόψη για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 18 και 22 του ν. 4178/2013 είναι εκείνες που ίσχυαν κατά την 28η Ιουλίου 2011 και, συνεπώς, ο τρόπος υπολογισμού του ενιαίου ειδικού προστίμου δεν επηρεάζεται από το διατακτικό της υπ’ αριθμ. 4446/2015 αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), ούτε από τις νέες τιμές ζώνης που καθορίστηκαν με την υπ’ αριθμ. ΠΟΛ. 1009/18.1.2016 απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών».
Να σημειωθεί ότι τον περασμένο Ιανουάριο το υπουργείο Οικονομικών με την απόφασή του, μεταξύ άλλων, μείωνε τις αντικειμενικές αξίες σε 63 ζώνες και εναρμονίζονταν και με την απόφαση του ΣτΕ (4446/2015) περί αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών, με αναδρομική ισχύ από τις 21.5.2015.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η επιλογή του νομοθέτη στους δύο τελευταίους νόμους νομιμοποίησης αυθαιρέτων (4014/2011 και 4178/2013) της τιμής ζώνης που ίσχυε ορισμένη ημερομηνία για τον υπολογισμό του προστίμου (και όχι της τιμής ζώνης που ισχύει κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης νομιμοποίησης ή εκείνης που ίσχυε κατά τον χρόνο ανέγερσης του αυθαιρέτου ή έναρξης χρήσης του αυθαίρετου χώρου) αποσκοπεί στην απλοποίηση της διαδικασίας και αποσύνδεσή της από την ημερομηνία που θα ανοίξει ο φάκελος νομιμοποίησης ενός αυθαίρετου χώρου.
Επιπλέον, όπως αναφέρεται, με τον ν. 4178 προσδιορίστηκε η τιμή ζώνης που λαμβάνεται ως βάση προκειμένου να υπολογιστεί το ενιαίο ειδικό πρόστιμο και για όσα ακίνητα βρίσκονται σε περιοχές για τις οποίες δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του ν. 1249/1982.