Τα σχέδια και την στρατηγική τους για να αναγκάσουν τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες να αποκαλύψουν περισσότερες λεπτομέρειες για τις φορολογικές τους υποθέσεις πρόκειται να ανακοινώσουν την Τρίτη οι Βρυξέλλες. Ο αρμόδιος για τις Οικονομικές Υποθέσεις της Ε.Ε., Επίτροπος Λόρδος Χιλ, πρόκειται να παρουσιάσει τη νέα κοινοτική νομοθεσία για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής που θα επηρεάσει τις πολυεθνικές επιχειρήσεις που πραγματοποιούν τζίρο άνω των 750 εκατ. ευρώ στην Ευρώπη.
Οι εταιρείες θα πρέπει να καθορίζουν συγκεκριμένα πόσο φόρο κατέβαλαν και σε ποιες χώρες της ΕΕ. Τα σχέδια των Βρυξελλών για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής συμπίπτουν χρονικά με τις αποκαλύψεις των Panama Papers για τους υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους που έχουν συγκλονίσει την ευρωπαϊκή και παγκόσμια κοινή γνώμη.
«Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο για περισσότερη διαφάνεια σε ό,τι αφορά τις φορολογικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων. Προφανώς η πρότασή μας για λεπτομερείς αναφορές καταβολής φόρων σε κάθε χώρα ξεχωριστά δεν απαντά στα προβλήματα που αποκάλυψαν τα Panapa Papers. Ωστόσο, υπάρχει μια σημαντική σύνδεση μεταξύ των μέτρων για τη φορολογική διαφάνεια και του αγώνα κατά των φορολογικών παραδείσων», δήλωσε τη Δευτέρα ο Λόρδος Χιλ.
Εκπρόσωπος της Ε.Ε. σημείωσε ότι οι φορολογικές εκθέσεις που αφορούν την κάθε χώρα ξεχωριστά εφαρμόζονται ήδη στον κλάδο των τραπεζών, των ορυχείων και της εκμετάλλευσης δασών.Βάσει των νέων προτάσεων των Βρυξελλών, θα καλύπτουν όλες τις εταιρείες που πραγματοποιούν το 90% του τζίρου τους στην Ε.Ε. Οι πληροφορίες που θα πρέπει να ανακοινώνουν οι εταιρείες αφορούν το συνολικό καθαρό τζίρο, τα προ φόρων κέρδη τους, τον οφειλόμενο φόρο επί των κερδών, τον καταβληθέντα φόρο και τα συνολικά κέρδη τους.
Όπως σημειώνει το BBC, οι προτεινόμενες αλλαγές στην κοινοτική νομοθεσία προωθούνται έπειτα από τη συμφωνία των ηγετών του G20 να ακολουθήσουν το σχέδιο δράσης του ΟΟΣΑ για την αντιμετώπιση των μεθόδων που μετέρχονται οι επιχειρήσεις για να ελαχιστοποιήσουν τη φορολόγησή τους. «Από τη στιγμή που διαθέτουν θυγατρική στην Ε.Ε. και έχουν κύκλο εργασιών τουλάχιστον 750 εκατομμυρίων ευρώ, οι εταιρείες, όποια και αν είναι η εθνικότητά τους- ευρωπαϊκή, αλλά επίσης αμερικανική, αυστραλιανή, κινεζική… – θα έχουν την υποχρέωση να δημοσιοποιούν τα στοιχεία αυτά» εξήγησε ο Πιερ Μοσκοβισί στην εφημερίδα Le Parisien.
Παράλληλα ο ευρωπαίος Επίτροπος διευκρίνισε ότι «για όσες δεν έχουν θυγατρικές στην ΕΕ, θα ζητούμε τις ίδιες πληροφορίες για τις συνολικές τους δραστηριότητές του ανά τον κόσμο απαιτώντας περισσότερες λεπτομέρειες για τις δραστηριότητές τους στις χώρες που βρίσκονται στον κατάλογο των φορολογικών παραδείσων».
Η πρόταση αυτή δεν είναι αρκετή για πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις που ζητούν περισσότερη διαφάνεια. Όπως η ΜΚΟ One που επικρίνει το γεγονός ότι μόνο οι μεγάλες εταιρείες καλούνται να δημοσιοποιούν αυτά τα στοιχεία για τις δραστηριότητές τους. Άλλη αδυναμία της πρότασης, σύμφωνα με την One, είναι η παραμονή στη σκιά επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εκτός της Ε.Ε., αφού η δημοσιοποίηση στοιχείων περιορίζεται στο πλαίσιο της Ε.Ε.
«Χωρίς αυτές τις πληροφορίες, θα είναι αδύνατον θα μάθουμε περισσότερα για τις δραστηριότητες των πολυεθνικών σε μεγάλο αριθμό φορολογικών παραδείσων και να έχουμε στοιχεία για πιθανούς μηχανισμούς φοροδιαφυγής», σύμφωνα με την μη κυβερνητική οργάνωση One.
Η παρουσίαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του σχεδίου το οποίο εκπονήθηκε από τους ευρωπαίους Επιτρόπους Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί και Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Τζόναθαν Χιλ ήταν προγραμματισμένη προ πολλού και πραγματοποιείται έπειτα από δημόσια διαβούλευση και εκτίμηση αποτελεσμάτων. Συμπίπτει όμως με το σοκ που έχουν προκαλέσει οι αποκαλύψεις των Panama Papers για την φοροδιαφυγή σε μεγάλη και παγκόσμια κλίμακα.
«Είμαι οργισμένος με ό,τι αποκαλύφθηκε… η απάτη, η φοροδιαφυγή και η επιθετική φορολογική βελτιστοποίηση αποτελούν μάστιγα» δήλωσε ο Πιερ Μοσκοβισί την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες. Τα μέτρα που παρουσιάζονται σήμερα εντάσσονται σε μία πολύ ευρύτερη σταυροφορία που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά της φοροδιαφυγής, μετά το σκάνδαλο των LuxLeaks τον Νοέμβριο 2014, το οποίο είχε σκιάσει την ανάληψη των καθηκόντων του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ ως Προέδρου της Επιτροπής.
Το σκάνδαλο των LuxLeaks έφερε στο φως ένα σύστημα φοροδιαφυγής μεγάλης κλίμακας των πολυεθνικών και κυρίως τον ρόλο που διαδραματίζουν ορισμένες χώρες, όπως το Λουξεμβούργο. Στις 28 Ιανουαρίου, η Επιτροπή είχε παρουσιάσει δύο οδηγίες, μετά το σχέδιο που παρουσιάσθηκε τον Οκτώβριο 2015 από τον ΟΟΣΑ, με την επωνυμία BEPS (Base Erosion and Profit Shifting, διάβρωση της βάσης και μεταφορά των κερδών), που υποσχόταν «το τέλος της παιδικής χαράς» για τις πολυεθνικές που προσπαθούν να αποφύγουν την φορολόγηση.
Μία από τις οδηγίες προβλέπει την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για τις μεγάλες εταιρείες μεταξύ των φορολογικών αρχών διαφορετικών ευρωπαϊκών χωρών, μία άλλη την φορολόγηση των κερδών στις χώρες όπου πραγματοποιούνται. Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται επίσης «να προτείνει την κατάρτιση εντός διαστήματος έξι μηνών της ευρωπαϊκής μαύρης λίστας των ευρωπαϊκών φορολογικών παραδείσων». Μάλιστα σε συνέντευξή του στην Le Parisien ο κ. Μοσκοβισί δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ας πάρουμε τον Παναμά: δεν θεωρείται επισήμως φορολογικός παράδεισος παρά από 8 χώρες της ΕΕ – 9 από όταν η Γαλλία τον πρόσθεσε. Αυτό δεν είναι αξιόπιστο. Έχουμε επειγόντως ανάγκη για μία πραγματική κοινή λίστα, με ταυτόσημα κριτήρια και απειλή για αυστηρές κυρώσεις».