«Τα …γυαλιά φαίνεται πως έβαλε» στο Facebook μια νέα έρευνα, σύμφωνα με την οποία ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ικανός να αναπτύξει έως 150 φιλίες, γεγονός που καθιστά τους υπόλοιπους απλούς γνωστούς.
Ο Βρετανός καθηγητής εξελικτικής ψυχολογίας, Robin Dunbar, ο οποίος εξέδωσε την εν λόγω έρευνα υποστηρίζει πως τα ευρήματα ισχύουν τόσο στους πραγματικούς όσο και στους διαδικτυακούς φίλους. Πιο συγκεκριμένα, όπως τόνισε ο ίδιος: «Ίσως υπάρχει περισσότερη ευελιξία στο διαδίκτυο, αλλά όχι πολλή. Ο καθένας μας έχει περιορισμένα όρια στην ικανότητα κοινωνικής δικτύωσης και επιλέγουμε είτε να συναναστρεφόμαστε επιφανειακά με πολλούς ανθρώπους είτε βαθύτερα με λιγότερους. Όπως και να έχει, όμως, δεν μπορούμε να υπερβούμε αυτά τα όρια».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Dunbar, που επικαλείται το protothema.gr, υπάρχουν διαφορετικά στρώματα φιλίας. Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει ως πέντε καρδιακούς φίλους, 15 κολλητούς φίλους, 50 καλούς φίλους, 150 φίλους, 500 γνωστούς και 1.500 ανθρώπους που γνωρίζει εμφανισιακά.
Όπως, αναλυτικά σχολιάζει ο ίδιος: «Το στρώμα των 150 φίλων είναι το σημαντικό. Αυτό προσδιορίζει τους ανθρώπους που έχουμε ειλικρινή, ανταποδοτική σχέση, εκείνους στους οποίους έχουμε υποχρεώσεις ή που μπορούμε να ζητήσουμε χάρη. Οι άνθρωποι μπορούν να έχουν 500 ή 1.500 φίλους στο Facebook, αλλά αυτό σημαίνει ότι περιλαμβάνουν ανθρώπους που στην πραγματικότητα είναι γνωστοί τους ή απλά γνωρίζουν εμφανισιακά. Το Facebook δεν κάνει διακρίσεις ανάμεσα στα στρώματα της φιλίας».
Ψυχολόγοι που έχουν μελετήσει το συγκεκριμένο ζήτημα, όπως ο καθηγητής Dunbar, πιστεύουν ότι τα όρια της φιλίας καθορίζονται από δυο πράγματα: την ικανότητα του εγκεφάλου να χειριστεί πολλές σχέσεις και τον χρονικό περιορισμό.
Με την έξαρση των social media, όμως θεωρείται πως μπορούμε να υπερβούμε αυτά τα όρια, καθώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε με περισσότερους ανθρώπους σε λιγότερο χρονικό διάστημα. Η θεωρία αυτή είναι εσφαλμένη, όμως, όπως φαίνεται από τα ευρήματα της έρευνας.
Ο καθηγητής Dunbar και η ομάδα του συμπεριέλαβαν 3.300 άτομα στην έρευνα, τους οποίους χώρισαν σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα είχε 155 φίλους στο Facebook, ενώ η δεύτερη είχε 183 φίλους. Όταν ερωτήθηκαν, όμως, σε πόσους από αυτούς τους φίλους θα μπορούσαν να στηριχτούν σε περίπτωση ανάγκης, απάντησαν μόλις τέσσερα άτομα. Στην ερώτηση, σε πόσα άτομα θα μπορούσαν να απευθυνθούν για κατανόηση, η απάντηση ήταν 14 άτομα, δηλαδή όσα θα ήταν και στην πραγματική ζωή.