Μια από τις πλάνες της μεταπολίτευσης είναι πως ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου και η αριστερά του κέντρου που βελτίωσε το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων τις τελευταίες δεκαετίες.
Δεν είναι έτσι. Η Ελλάδα μετά τον πόλεμο έφτασε να είναι μεταξύ των πλουσιότερων 30-40 χωρών του κόσμου από άποψη κατά κεφαλήν ΑΕΠ, χάρη στις μεταπολεμικές οικονομικές βάσεις που έβαλαν ο συντηρητικός δεξιός στρατηγός Παπάγος και ο κεντρώος φιλελεύθερος υπουργός Σπύρος Μαρκεζίνης. Το γεγονός πως η Ελλάδα κρατήθηκε στο δυτικό στρατόπεδο φυσικά έπαιξε καθοριστικό ρόλο…
Ο Ανδρέας Παπανδρέου που εξέφρασε την μεταπολιτευτική αριστερή κυριαρχία, στην ουσία κατάφερε να εγκαθιδρύσει το καθεστώς του, δαπανώντας το “λίπος” κεφαλαίων και αξιοπιστίας που είχε συσσωρεύσει η χώρα μεταπολεμικά συν τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις που εξασφάλισε η ένταξή της στο σκληρό πυρήνα της Ε.Ε.
Η μεταπολίτευση οδήγησε τη χώρα στην οικονομική χρεοκοπία του 2010. Χειρότερη από την οικονομική χρεοκοπία είναι η ηθική και κοινωνική χρεοκοπία της χώρας.
Μετά από δεκαετίες εθισμού στην νοοτροπία πως η ευημερία και ο πλούτος δεν προκύπτουν σαν αποτέλεσμα προσπάθειας στον ελεύθερο ανταγωνισμό της ιδιωτικής οικονομίας αλλά είναι αποτέλεσμα διαπλοκής με το κράτος ή της πελατειακής εξάρτησης από κάποιο κόμμα, η Ελλάδα θυμίζει μετασοβιετική κοινωνία της Ανατολικής Ευρώπης.
Η ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία της αριστεράς στη μεταπολίτευση εγκλώβισε και τη δεξιά ιδεολογικά, ενώ η δημιουργία μιας ισχυρής πελατειακής βάσης στην κοινωνία η οποία εξαρτάται από τους μισθούς και τις συντάξεις που μοιράζει το δημόσιο, αιχμαλώτισε όλα τα κόμματα στο κρατικοδίαιτο μπλοκ οικονομικής και πολιτικής εξουσίας.
Οι άνθρωποι σκέφτονται και αποφασίζουν με βάση τις αρχές που τους επιβάλλει ο τρόπος με τον οποίο κερδίζουν το ψωμί τους. Κανένα λογικό ή ηθικό επιχείρημα δεν μπορεί να επηρεάσει κάποιον να αλλάξει απόψεις αν οι υλικοί όροι της διαβίωσης έχουν δημιουργήσει τα αντίθετα συμφέροντα.
Κατ’ αυτήν την έννοια στην Ελλάδα υπάρχει μια κοινωνική και οικονομική κρίσιμη μάζα που κερδίζει τα προς το ζείν από τις κρατικές δαπάνες. Είναι αυτή η μάζα που πότε μέσω της δεξιάς και πότε μέσω της του ΠΑΣΟΚ και των μεταστάσεων (βλέπε ΣΥΡΙΖΑ) παίζει καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις.
Το πολιτικό και οικονομικό αυτό υποκείμενο με ισχυρό ιμάντα επιρροής στην κεντρική πολιτική σκηνή τα συνδικάτα του δημοσίου και αυτά μερικών προστατευόμενων κρατικοδίαιτων συντεχνιών, διαμορφώνει κατά πλειοψηφία το προσωπικό της κεντρικής πολιτικής σκηνής.
Αυτή η ερμηνεία των κοινωνικών και οικονομικών συσχετισμών δίνει μια ικανοποιητική εξήγηση των κοινών παρονομαστών που έχει η Καραμανλική δεξιά με την Τσιπρική αριστερά η οποία αποτελεί τη μετάσταση της Παπανδρεϊκής αριστεράς.
Από τις πολιτικές που ασκήθηκαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα, στις βασικές επιλογές του κυρίαρχου αυτού μπλοκ πολιτικής και οικονομικής εξουσίας διεφάνη πως είναι η παραμονή στο ευρώ αλλά με την επιδίωξη μέσω σκληρής διαπραγμάτευσης, της διατήρησης κάποιων εκ των προνομίων σε βάρος της κοινωνίας. Οι δανειστές για λόγους συγκυριακής τακτικής φαίνεται πως έχουν αποδεχτεί έστω και προσωρινά κάποιες από αυτές τις εξαιρέσεις…
Το πρόβλημα αυτού του μοντέλου εξουσίας των 3 εκατ. συνταξιούχων συν 0,7 εκατ. εργαζομένων στο δημόσιο συν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη των οποίων τα έσοδα εξαρτώνται από αποφάσεις και ρυθμίσεις του κράτους είναι πως ψόφησε η αγελάδα την οποία άρμεγαν η οποία είναι ο ιδιωτικός τομέας.
Στον ιδιωτικό τομέα αυτήν τη στιγμή υπάρχουν μόνο 2,5 εκατ. εργαζόμενοι και προσεχώς χάρη στη αύξηση της φορολογίας και των εισφορών ο αριθμός αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω, ενδεχομένως από κάποιο σημείο και μετά με εκθετικό ρυθμό…
Με απλά λόγια το μοντέλο αυτό δεν είναι βιώσιμο μακροπρόθεσμα (ούτε μεσοπρόθεσμα). Για την ακρίβεια είναι βιώσιμο για όσο επαρκούν οι αποταμιεύσεις που έχουν απομείνει, οι οποίες θα μπορούσαν να επαρκούν μόνο για μήνες. Αυτός είναι ο λόγος που έχουν ξαμολυθεί με απειλές και περιουσιολόγια να μαζέψουν ότι μπορούν.
Ο Κυριάκος…
Σε αυτήν τη συγκυρία και εν μέσω των παραπάνω πολιτικών συσχετισμών και υλικών προϋποθέσεων, το σύστημα ΣΥΡΙΖΑ (μετάσταση Παπανδρεϊσμού) και το σύστημα Καραμανλή του νεότερου, μετά την εκλογή του κ. Παυλόπουλου στην προεδρία είχε αποφασίσει και ποιος θα πρέπει να ηγηθεί της Νέας Δημοκρατίας.
Η μαζική προσέλευση του κόσμου όμως στις εσωκομματικές κάλπες της Νέας Δημοκρατίας φαίνεται πως ανέτρεψε αυτά τα σχέδια.
Ο κ. Μητσοτάκης αν και είναι γόνος πολιτικού τζακιού φαίνεται πως κινήθηκε κόντρα στις επιλογές των κομματικών μηχανισμών χωρίς καν να έχει την υποστήριξη ολόκληρης της μητσοτακικής πτέρυγας της ΝΔ.
Το γεγονός πως κέρδισε αποτέλεσε έκπληξη και στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό. Ενδεχομένως να αποτελεί σημάδια κάποιων υπόγειων διεργασιών που έχουν ξεκινήσει στην ελληνική κοινωνία.
Ο κ. Μητσοτάκης θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικός και επιτυχημένος πρωθυπουργός οποιασδήποτε ευρωπαϊκής χώρας. Αποτελεί ερωτηματικό αν θα μπορέσει να πετύχει στην ιδιάζουσα ελληνική πραγματικότητα.
Το αποτέλεσμα στη ΝΔ είναι πολύ πιθανό να δρομολογεί καταλυτικές εξελίξεις στην ίδια και το πολιτικό σκηνικό. Η διείσδυση της επιρροής του κ. Μητσοτάκη στο κέντρο αλλά και μέρος της μεταρρυθμιστικής αριστεράς φαίνεται δεδομένη. Μιλάμε για ένα ποσοστό του εκλογικού σώματος της τάξης του 5-10% η μετακίνηση του οποίου παίζει καθοριστικό ρόλο.
Εξάλλου είναι γνωστό πως ο ίδιος από το περασμένο καλοκαίρι έβλεπε τη βάση του αυθόρμητου κινήματος “Μένουμε Ευρώπη” που σήκωσε το βάρος του ΝΑΙ, σαν βάση σύνθεσης του μεταρρυθμιστικού πολιτικού πόλου της κοινωνίας.
Οι διαχωριστικές γραμμές δεξιάς και αριστεράς έχουν πεθάνει ήδη. Η “αριστερή” διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εξαλείφει και τις τελευταίες ψευδαισθήσεις της υποτιθέμενης ύπαρξης κάποιας ανώτερης αριστερής ηθικής ή της ύπαρξης εναλλακτικής πολιτικής εξασφάλισης της ευημερίας χωρίς ιδιωτική οικονομία και επιχειρηματικότητα.
Παρά ταύτα η μεταμόρφωση της ΝΔ από κόμμα των κουμπάρων και των διορισμών σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κόμμα της δεξιάς και του κέντρου δεν είναι εύκολη υπόθεση. Στο παρελθόν η συντηρητική παράταξη έχει αλλάξει εκ των έξω και όχι εκ των έσω… Ο Παπάγος υπερκέρασε το Λαϊκό Κόμμα ιδρύοντας κόντρα στο παλάτι τον Εθνικό Συναγερμό και ο Κων. Καραμανλής ιδρύοντας την ΕΡΕ και τη ΝΔ εξ αρχής…
Το στοίχημα του κ. Μητσοτάκη προκειμένου να πετύχει μια κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία, είναι να πείσει (πέραν όσων έχει ήδη πείσει) τόσο τους κρατικοδίαιτους όσο και τους ανέργους του ιδιωτικού τομέα πως ένας τρόπος υπάρχει μόνο για να την εξασφάλιση όσων ακόμη μπορούν να εξασφαλιστούν και από κάποιο σημείο και μετά της βελτίωσης των οικονομικών για όλους αναλογικά της προσπάθειας του καθενός και όχι της πελατειακής του σχέσης.
Ο τρόπος αυτός δεν είναι οι υποσχέσεις αναδιανομής πλούτου που δεν υπάρχει (μειώνεται και τείνει να μην υπάρχει) αλλά οι επενδύσεις.
Ο μόνος τρόπος να βελτιωθούν οι συνθήκες είναι η δημιουργία συνθηκών προσέλκυσης επενδύσεων. Για να συμβεί αυτό χρειάζονται ριζικές τομές οι οποίες απαιτούν ισχυρές κοινωνικές συμμαχίες.
Η εκλογή του κ. Μητσοτάκη είναι η πρώτη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ την τελευταία πενταετία, μέσω της ήττας της επιλογής της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ για την ηγεσία που προτιμούσε στη ΝΔ. Αν το κέντρο και η δεξιά καταφέρουν να ανακτήσουν και κάποιο από το χαμένο έδαφος στην ιδεολογική κυριαρχία της αριστεράς, τότε τα δεδομένα θα αλλάξουν στην Ελλάδα.
Αν οι ήττες και οι αφανισμοί προκύπτουν πρώτα στα μυαλά των ανθρώπων και μετά λαμβάνουν υλική υπόσταση, τότε στη χώρα μας λίγα μπορούν να προληφθούν…
Παρ’ όλα αυτά η έκπληξη Μητσοτάκη ενισχύει τα σενάρια μιας σχετικής αισιοδοξίας…
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.capital.gr