Για τη συμφωνία, που τόνισε ότι δεν έχει ακόμη κλείσει, για τις εσωκομματικές αναταράξεις στο ΣΥΡΙΖΑ, για τις δύσκολες στιγμές στην Σύνοδο Κορυφής και τη σκληρή – εκδικητική στάση των εταίρων, για την επόμενη μέρα, για τον Γ. Βαρουφάκη και για τον Π. Καμμένο μίλησε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ και στους Πάνο Χαρίτο και Αντώνη Αλαφογιώργο.
Είχαμε δύσκολη συμφωνία και σκληρή σε πολλά σημεία, τόνισε ο Πρωθυπουργός Αλέξης τονίζοντας ότι η στάση από αρκετούς εκ των εταίρων ήταν εκδικητική. Υπέγραψα μια συμφωνία που δεν πιστεύω, αλλά είμαι πρόθυμος να εφαρμόσω, αναλαμβάνοντας την ευθύνη υπογράμμισε προσθέτοντας ότι οι εταίροι τήρησαν σκληρή στάση, αλλά η εν λόγω συμφωνία ήταν η μόνη επιλογή για να αποφευχθεί άτακτη χρεοκοπία, υποστήριξε.
Το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής ήταν μια πίεση ισχυρών κρατών, σε συνθήκες χρηματοπιστωτικής ασφυξίας τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας υπογραμμίζοντας ότι προσπάθησε με δύναμη ψυχής να διεκδικήσει όσα περισσότερα μπορούσε. «Το δίλημμα που μας τέθηκε ήταν ή αποδέχεστε τη συμφωνία με αυτούς τους όρους, ή έξοδος από το ευρώ».
Όπως είπε, δεν έχει καμία διάθεση ωραιοποίησης της πολύ δύσκολης κατάστασης αλλά με την εφαρμογή της ομολογουμένως σκληρής αυτής συμφωνίας, αποφεύγει η χώρα την έξοδο από το ευρώ. Αρνήθηκε ότι είπε ψέματα στον ελληνικό λαό και προσέθεσε: «Αναλαμβάνω τις ευθύνες για τα λάθη και τις παραλείψεις του παρελθόντος αλλά δεν θα δραπετεύσω από τις ευθύνες μου», δηλώνοντας ότι υπέγραψε το κείμενο μιας συμφωνίας στην οποία δεν πιστεύει, αλλά είναι πρόθυμος να εφαρμόσει.
Ο λόγος, όπως είπε που το έπραξε, είναι ότι πρέπει να διασφαλίσει ότι η χώρα δεν θα αντιμετωπίσει μια καταστροφή, ότι δεν θα μείνει έρμαιο. Θα προσπαθήσει, όπως ανέφερε, να υλοποιήσει το πολιτικό του σχέδιο σε βάθος τετραετίας, έχοντας επίγνωση ότι έτσι είναι η Ευρώπη.
Στη ζωή και στην πολιτική, πρέπει να παίρνεις ρίσκο, είπε. Και να παραδέχεσαι την ήττα σου, όταν έρχεται. «Αναλαμβάνω πλήρως τις ευθύνες μου και για λάθη και παραλείψεις και για την ευθύνη της υπογραφής» τόνισε. Αναφερόμενος δε στους εταίρους είπε ότι η πολιτική ηγεμονία δεν κερδίζεται με εκβιασμούς, αλλά μέσα από την πειθώ και συμβιβασμούς. Η σκληρή πολιτική της λιτότητας δεν θα είναι μονόδρομος τα επόμενα χρόνια. «Έχουμε ρίξει τον σπόρο της δημοκρατίας, οι ρωγμές έχουν ξεκινήσει» είπε χαρακτηριστικά.
Ο Αλέξης Τσίπρας διευκρίνισε ότι οι επιλογές που είχε μπροστά του ήταν ή η κακή συμφωνία ή η άτακτη χρεοκοπία ή η συναινετική έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ. Η χώρα δεν είχε συναλλαγματικά αποθέματα για να στηρίξει την επιστροφή στο δικό της νόμισμα. Η άτακτη χρεοκοπία θα οδηγούσε στην έκδοση νομίσματος τόνισε ο κ. Τσίπρας. Και συμπλήρωσε με νόημα ότι πήγε παντού: σε Κίνα, σε Ρωσία και αλλού. Κανένας δεν του είπε να ακολουθήσει αυτήν την επιλογή και ότι θα του παράσχει στήριξη.
Αποκάλυψε, δε, ότι τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο ο τότε Υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης του μετέφερε μήνυμα του Β. Σόιμπλε περί εναλλακτικής «συναινετικής εξόδου από το ευρώ». Είπε ότι τότε ο ίδιος επικοινώνησε με την κ. Μέρκελ η οποία τον διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται για δικό της σχέδιο. Ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι η μεγαλύτερη διάψευση για τον ίδιο ήταν όταν συνειδητοποίησε ότι η μοναδική εναλλακτική απέναντι στην κακή συμφωνία ήταν το σχέδιο Σόιμπλε.
Κληθείς να σχολιάσει τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Βαρουφάκη περί προετοιμασίας σχεδίου για IOU’s ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι δεν είχε σχέδιο εξόδου από το ευρώ. Αλλά έχοντας την εικόνα ότι κάποιοι κάνουν σχέδια για Grexit ζήτησε μελέτη για να ξέρει τις επιπτώσεις.
«Σκληρή αλλά με προοπτική» η συμφωνία
Δήλωσε ότι η Ελλάδα «έδωσε μάχη» για να αποφύγει περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, εκφράζοντας την αντίθεσή του στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις: «Δεν μειώνονται οι συντάξεις, καταργούνται οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και αυξάνεται το όριο συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια… Πρόκειται για μέτρα που είχαν γίνει αποδεκτά και από εμάς, διότι δεν είναι προοδευτικό να στέλνεις κάποιον στη σύνταξη στα 47 του χρόνια» ανέφερε.
Χαρακτήρισε υπαρκτό το πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος, λέγοντας ότι έγινε πολύ σοβαρό για τα ασφαλιστικά ταμεία μετά το κούρεμα με το PSI και συμπληρώνοντας ότι και η ανεργία δημιουργεί έλλειμμα πόρων. Υποστήριξε ότι το σημαντικό είναι η εξεύρεση νέων πόρων και η επιστροφή στην ανάπτυξη για να λυθεί το ασφαλιστικό και εκτίμησε ότι η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος μπορεί να αντικατασταθεί από άλλα μέτρα.
Αναφερόμενος στα θετικά της συμφωνίας είπε ότι είναι τα 82 δισ. ευρώ το πρόγραμμα, ότι καλύπτονται όλες οι μεσοπρόθεσμες δανειοδοτικές ανάγκες της χώρας για την επόμενη τριετία, ότι υπάρχει σαφής δέσμευση ότι θα υπάρξει αναδιάρθρωση του χρέους καθώς και ότι δόθηκαν τα 35 δισ. για τις επενδύσεις. Αυτά, όπως τόνισε, σημαίνουν και εξασφάλιση των καταθέσεων των πολιτών, και είναι ένας συνδυασμός που αν επιτευχθεί επιτυχώς -και αυτό θα το ξέρουμε όταν κλείσει η συμφωνία, δεν έχει κλείσει ακόμα- μπορεί να διασφαλίσουν ότι δεν φεύγει η χώρα από το ευρώ και ταυτόχρονα να δώσει προοπτική επαναφοράς των επενδύσεων και ανάκτησης της εμπιστοσύνης των αγορών.
Έκανε λόγο για σαφώς ηπιότερη προσαρμογή όσον αναφορά στα δημοσιονομικά, σημειώνοντας ότι δεν κόβονται μισθοί και συντάξεις. Χαρακτήρισε παράλογη την αύξηση του ΦΠΑ στην εστίαση και στον τουρισμό τονίζοντας ότι ο ίδιος διαφωνεί αλλά προσέθεσε ότι αυτή η προσαρμογή είναι ηπιότερη από ό,τι θα ήταν η μείωση μισθών και συντάξεων. Είπε ότι θα αντικατασταθεί το ΕΚΑΣ από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα το 2020 και πως υπάρχει περιθώριο να έχουμε βγει από την κρίση έως τότε.
Παραδέχτηκε ότι η χώρα, δημοσιονομικά, πρέπει να κινηθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας. Εξέφρασε, όμως, την πεποίθηση ότι υπάρχουν δυνατότητες για πολιτικές αναδιανομής, εξοικονόμηση πόρων από καταπολέμηση διαφθοράς, στήριξη δομών αλληλεγγύης.
Τράπεζες και νομοθετήματα
Όσον αφορά στις τράπεζες ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι τα 25 δισεκατομμύρια που προορίζονται γι αυτές είναι υπεραρκετά και εξασφαλίζουν απόλυτα τις καταθέσεις. Οι Έλληνες πολίτες που δεν μετέφεραν τις καταθέσεις στο εξωτερικό πρέπει να θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα, σημείωσε και εκτίμησε ότι σταδιακά θα έχουμε αύξηση του ποσού που μπορούν οι πολίτες να βγάλουν από τα ΑΤΜ. Διευκρίνισε ότι το πότε θα ανοίξουν (σ.σ. Τράπεζες) είναι συνάρτηση του πότε θα έχουμε την τελική επικύρωση της συμφωνίας.
Στην ερώτηση για το αν θα πρέπει να ανακληθούν νόμοι που έχουν, ήδη, ψηφιστεί, ο Πρωθυπουργός είπε ότι δεν χρειάζεται να δημιουργούνται εντυπώσεις γιατί αυτό αφορά μόνο σε ό,τι έχει δημοσιονομική επίπτωση. Όπως είπε η επαναλειτουργία της ΕΡΤ και οι προσλήψεις που έγιναν σε αυτήν, καθώς και οι υπόλοιπες 9.000 προσλήψεις που σχεδιάζονται περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό και δεν θεωρείται ότι έχουν δημοσιονομική επίπτωση. Το νομοσχέδιο για την ιθαγένεια επίσης δεν έχει τέτοια επίπτωση, ενώ τόνισε ότι το νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση εξαιρείται της πρόβλεψης αυτής ρητά. Τέλος, όσον αφορά στο νομοσχέδιο για τις 100 δόσεις, όπως είπε, έχει θετική δημοσιονομική επίπτωση. Για ό,τι άλλο απομένει, όπως σημείωσε, η ελληνική πλευρά δεσμεύεται να βρει ισοδύναμα εφόσον χρειάζονται.
Αναφερόμενος στην απόφαση για δημοψήφισμα δήλωσε ότι όταν την έλαβε, είχε την πεποίθηση ότι θα δοθεί η παράταση, αλλά υπήρξε μια «εκδικητική» όπως την χαρακτήρισε στάση των εταίρων.Εκτίμησε ότι οι δανειστές με την σκληρή στάση που τήρησαν απέναντι στην Ελλάδα έστειλαν μήνυμα ότι «δεν έχει νόημα να διεξάγονται εκλογές στις χώρες που βρίσκονται σε πρόγραμμα».
Σχολιάζοντας διεθνή αρθρογραφία που έκανε λόγο για πραξικόπημα αναφορικά με τις εξελίξεις στην Σύνοδο, ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι κάποιοι θα ήταν πολύ χαρούμενοι αν η κυβέρνηση αυτή αποτελούσε παρένθεση και έπεφτε, λέγοντας ότι προφανώς αυτό ισχύει και για το εσωτερικό της χώρας αλλά ότι ο ίδιος τώρα αναφέρεται κυρίως στο εξωτερικό. Eίναι κρίσιμο να μην κάνουμε το χατίρι σε αυτούς που επιθυμούν να «τελειώσουν» οι εναλλακτικές στην Ευρώπη.
Διευκρίνισε ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι έχει αποφευχθεί μια έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη αν δεν επικυρωθεί η συμφωνία. Υπογράμμισε, δε, ότι η Ελλάδα δεν έχει λάβει ακόμη χρηματοδότηση-γέφυρα, αφού «κάποιοι την μπλοκάρουν», χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Για ΣΥΡΙΖΑ και διαφωνούντες: Ο καθένας θα κριθεί από τις επιλογές του
Απαντώντας σε ερωτήσεις για το εσωτερικό ρήγμα που έχει δημιουργηθεί στο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και για το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε εκλογές, ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι μου να κρατήσει ενιαίο τον ΣΥΡΙΖΑ. «Δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να θέσει ζήτημα του αν η επιλογή μου είναι επιλογή που σέβεται ηθική και αξίες Αριστεράς και λαού» δήλωσε κατηγορηματικά. Συμπλήρωσε ότι βρισκόμαστε σε συνθήκες μη φυσιολογικές. «Δεν αναγκάζω κάποιον να κάνει κάτι που δεν θέλει. Θα κριθεί με βάση τις επιλογές του» είπε συμπληρώνοντας ότι ο καθένας κρίνει με βάση τη συνείδησή του και δεν είναι αυτός που θα υπαγορεύσει τι λέει αυτή.
Σε έκτακτες, μη φυσιολογικές συνθήκες, καθένας αναμετράται με τις ευθύνες του και την Ιστορία τόνισε. «Δεν βάζω το μαχαίρι στο λαιμό σε κανέναν, αλλά με βάση τα δεδομένα ο καθένας τοποθετείται» συνέχισε λέγοντας ότι «προέχει με όποιον τρόπο να φτάσουμε στην εξασφάλιση του προγράμματος και στη σταθερότητα χρηματοπιστωτικού συστήματος και της οικονομίας».
Τόνισε ότι οι διαγραφές δεν είναι στη δική του κουλτούρα και ούτε έχει το δικαίωμα να κάνει κάτι τέτοιο γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συλλογικά όργανα τα οποία αποφασίζουν. Σημείωσε, όμως, με νόημα ότι «οι δάφνες της ιδεολογικής καθαρότητας δεν υπάρχουν σε στιγμές κρίσης». Και προσέθεσε ότι σέβεται και τιμά την πορεία και την άποψη, ακόμη και διαφορετική, όλων των βουλευτών και συνεργατών του.
Για εκλογές και κυβέρνηση ειδικού σκοπού
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε ότι δεν έχει κανέναν λόγο να επιθυμεί πρόωρες εκλογές, αλλά οι εξελίξεις δεν εξαρτώνται από τον ίδιο, αλλά από τις διεργασίες στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος και των ΑΝΕΛ και την ολοκλήρωση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας. Κατέστησε σαφές ότι το αν τελικά η χώρα θα πάει σε εκλογές, θα εξαρτηθεί από το εάν θα υπάρχει μετά την υπογραφή και την ολοκλήρωση της συμφωνίας κυβερνητική πλειοψηφία. Ξεκαθάρισε, όμως, ότι ο ίδιος θα ασχοληθεί με αυτά μετά την υπογραφή της συμφωνίας. Επίσης τόνισε ότι για τον ίδιο δεν υπάρχει στο τραπέζι κυβέρνηση εθνικού σκοπού, πολύ περισσότερο δε με τη δική του παρουσία.
Όσο δε για το ενδεχόμενο παραίτησής του δήλωσε: «Ένας Πρωθυπουργός πρέπει να παίρνει αποφάσεις, να μην δραπετεύει. Στη φουρτούνα ο καπετάνιος δεν εγκαταλείπει το τιμόνι».
Η πιο δύσκολη στιγμή της Συνόδου Κορφής: Το Ταμείο
Για την Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής, είπε ότι ήταν όντως μια εξαιρετικά δύσκολη Σύνοδος για τον ίδιο. Τόνισε ότι δέχτηκε «μη ευγενικές παρατηρήσεις από αρκετούς συμμετέχοντες κάνοντας ειδική αναφορά σε «κάποια όψιμα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας που ήρθαν να κουνήσουν το δάχτυλο σε έναν πρωθυπουργό». Συμπλήρωσε, όμως, ότι υπήρχαν και φωνές στήριξης, όπως η Γαλλία, ιδιαίτερα η Ιταλία αλλά και η Αυστρία.
Παραδέχτηκε ότι η στιγμή που το Grexit ήρθε πιο κοντά ήταν όσον αφορά στην πρόταση Σόιμπλε για το ταμείο όπου θα μεταφερόταν κρατική περιουσία 50 δις ευρώ προς εκποίηση και θα είχε έδρα το Λουξεμβούργο. Ο κ. Τσίπρας είπε ότι κατέστησε σαφές ότι αυτό ήταν κάτι που δεν μπορούσε να δεχτεί με τίποτε και η αντιπαράθεση κράτησε μέχρι τις 9 το πρωί μέχρις ότου να βρεθεί η τωρινή συμβιβαστική φόρμουλα.
Η τελική πρόταση, σε σχέση με την αρχική, για το νέο Ταμείο ήταν «η μέρα με τη νύχτα» υπογράμμισε. Σημείωσε ότι το ΔΝΤ ήταν προαπαιτούμενο που έθεταν Γερμανία, Ολλανδία και μια σειρά άλλες χώρες για να τα περάσουν την απόφαση από τα κοινοβούλιά τους. Το μήνυμα που θα πάει στις αγορές είναι ότι η Ελλάδα δεν θα έχει πρόβλημα χρέους
Τόνισε ότι όποιος πιστεύει ότι η στάση των δανειστών επηρεάστηκε από την συμπεριφορά ενός Υπουργού Οικονομικών, γελιέται. Και επανέλαβε ότι υπάρχει σχέδιο συντηρητικών κύκλων στην Ευρώπη για δημιουργία Ευρωζώνης δύο ταχυτήτων που περιλαμβάνει και το Grexit, τονίζοντας ότι αν δεν υπογραφεί η νέα σύμβαση δεν μπορεί να πει τίποτε με βεβαιότητα, δηλαδή στο αν αποφεύχθηκε οριστικά.
Όσον αφορά στις τράπεζες ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι τα 25 δισεκατομμύρια που προορίζονται γι αυτές είναι υπεραρκετά και εξασφαλίζουν απόλυτα τις καταθέσεις. Οι Έλληνες πολίτες που δεν μετέφεραν τις καταθέσεις στο εξωτερικό πρέπει να θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα, σημείωσε και εκτίμησε ότι σταδιακά θα έχουμε αύξηση του ποσού που μπορούν οι πολίτες να βγάλουν από τα ΑΤΜ. Διευκρίνισε ότι το πότε θα ανοίξουν (σ.σ. Τράπεζες) είναι συνάρτηση του πότε θα έχουμε την τελική επικύρωση της συμφωνίας.
Για Βαρουφάκη και Καμμένο
Αναφερόμενος στον Γ. Βαρουφάκη, διαβεβαίωσε ότι διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με τον τέως υπουργό, διότι «εκτιμά τον έντιμο χαρακτήρα του». Όπως είπε πρόκειται για έναν εξαίρετο οικονομολόγο, ιδιαίτερα ευφυή, ο οποίος έδωσε μεγάλη δυναμική στη διαπραγματευτική προσπάθεια, προσθέτοντας ότι δεν θα φορτώσει τα λάθη που έγιναν σε εκείνον και πως χρεώνεται ο ίδιος τα λάθη, διότι ο ίδιος είναι ο πρωθυπουργός. Πρόσθεσε ότι το ότι είναι κάποιος εξαιρετικός οικονομολόγος δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι κατάλληλος και για πολιτικός. Τόνισε ότι ήταν συναινετική η απόφαση για αποχώρησή του από το υπουργείο και σε όσους καταλογίζουν δόλο στον Γ. Βαρουφάκη, ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι όλα αυτά είναι ανοησίες.
Σε ερώτηση για τη σχέση του με τον Πάνο Καμμένο τη χαρακτήρισε εξαιρετική και τόνισε ότι αν και προέρχονται από διαφορετικές πολιτικές αφετηρίες και ιδεολογίες, έχει σταθεί στο πλευρό του στις δυσκολίες αυτής της προσπάθειας.