Το δημοψήφισμα, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, επανίδρυσε τη χώρα. Πριν από τη διεξαγωγή του γνωρίζαμε ότι ο ελληνικός λαός τάσσεται αναφανδόν υπέρ της Ευρώπης, χωρίς αστερίσκους και επιφυλάξεις, ότι η παλαιά επετηρίδα της πολιτικής τάξης μας άντεχε εκμεταλλευόμενη τη μετεκλογική ρευστότητα, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα συνιστωσών, ότι ο λαός είναι επιρρεπής στον διχασμό. Ο τρόπος που φτάσαμε στις κάλπες μέσα σε πέντε εφιαλτικές ημέρες, με το μαχαίρι στον λαιμό, έφτασε και περίσσεψε για να συντριβούν παλαιές βεβαιότητες, να διαλυθούν σταθερές δεκαετιών, να ισοπεδωθούν αξιώματα και αλήθειες της Μεταπολίτευσης.
Το πρώτο μεγάλο νέο, με το οποίο πρέπει να μάθουμε να ζούμε, είναι ότι η Ευρώπη απογοήτευσε τον ελληνικό λαό και πως αυτός δεν είναι διατεθειμένος να της παρέχει λευκή επιταγή πάση θυσία. Οι Έλληνες είμαστε ο πρώτος λαός της Ένωσης που στέλνει ένα ισχυρότατο μήνυμα αμφισβήτησης της κρατούσας τάξης πραγμάτων στην ήπειρό μας. Και επειδή το μήνυμα αυτό αποστέλλεται από την Ελλάδα, εκ των πλέον παλαιών μελών της Ένωσης, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Σήμερα εμείς, αύριο οι Ισπανοί, μεθαύριο οι Γάλλοι.
Το δεύτερο μεγάλο νέο είναι ότι ο λαός είναι πιο ώριμος από τις ηγεσίες του. Διχασμός πράγματι υπήρξε για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την Ευρώπη. Διχασμός, όμως, όπως τον έζησαν οι παλαιότερες γενιές, με ξύλο, επεισόδια, προπηλακισμούς, δεν υπήρξε. Ο Έλληνας τιθάσευσε τον θυμό του, «διέταξε» τα πάθη του.
Το γεγονός ότι έγιναν δύο μεγάλες συγκεντρώσεις του «Ναι» και του «Οχι» σε απόσταση χιλιομέτρων μεταξύ τους, χωρίς να συμβεί το παραμικρό, το γεγονός ότι συριζαίοι, νεοδημοκράτες, πασόκοι και λοιποί πήγαν και γύρισαν στα σπίτια τους με το ίδιο μετρό, χωρίς να ανοίξει μύτη, αξιολογείται ως πολύ σημαντικό γεγονός. Οι Ελληνες είμαστε έμπειρος λαός. Κουβαλάμε Ιστορία. Ζήσαμε επαναστάσεις, κινήματα, δικτατορίες, μοναρχίες, δημοκρατία και, για να φθάσουμε έως εδώ, ξέρουμε τι πρέπει να αποφύγουμε. Το τρίτο νέο που μας έδωσε το δημοψήφισμα είναι ότι μια ολόκληρη γενιά πολιτικών οδηγείται στη χωματερή της Ιστορίας, προς απόσυρση. Δεν εξηγείται αλλιώς το γεγονός ότι τους υπεδείχθη και υπάκουσαν να κρυφτούν στα σπίτια τους, γιατί οι δημόσιες δηλώσεις τους, αντί να βοηθούν το «Ναι», συσπείρωναν το «Οχι». Το «Ναι» έχασε επίσης ψήφους επειδή εκπροσωπήθηκε από μισητούς ανθρώπους, ταυτισμένους με την αναξιοκρατία, τη σαπίλα και τη διαφθορά. Επειδή επιχείρησε να επιβληθεί και πάλι με τον βούρδουλα των μνημονιακών ΜΜΕ. Όλο αυτό το σύστημα ηττήθηκε (ακόμη και αν το «Ναι» κέρδισει – όταν έγραφα δεν ήταν γνωστό το αποτέλεσμα). Το τέταρτο νέο είναι ότι ο αστικός ευρωπαϊκός χώρος κατέβηκε ακέφαλος σε αυτές τις κάλπες.
Το πρόβλημα ηγεσίας που αντιμετωπίζει είναι μείζον και φυσικά απορρίπτεται το ενδεχόμενο να λυθεί με μετεγγραφές. Καλός και άγιος ο Γιώργος Καμίνης, όχι όμως και ο ηγέτης που θα βγει στο μπαλκόνι για να αντιπαρατεθεί με τον Τσίπρα. Σε όποιον, δε, ονειρεύεται την παράδοση της κεντροδεξιάς παράταξης στον μειοψηφικό εκσυγχρονισμό στο όνομα της Ευρώπης, θα πρότεινα να κάνει κάτι απλό: να το ξεχάσει. (Για λόγους δικαιοσύνης: Ο μόνος που έκανε καλές εμφανίσεις, αντάξιες της κρισιμότητας των στιγμών, ήταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης.) Το πέμπτο και τελευταίο νέο είναι ότι ο Τσίπρας διέλυσε τον ΣΥΡΙΖΑ μέσα στην καμπάνια. Δεν υπάρχουν πια ΣΥΡΙΖΑ και συνιστώσες – υπάρχουν μόνο ο Τσίπρας και το ακροατήριό του, χωρίς ενδιάμεσους. Για πόσο ακόμα δεν ξέρω, γιατί, αν πέσει η χώρα, θα τον πλακώσει, αλλά συμβαίνει. Για να αποδειχθεί αυτό που λένε οι παλαιοί: «Σε αυτήν τη χώρα, ηγέτης δεν γίνεσαι αν δεν διχάσεις».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.dimokratianews.gr