του Θοδωρή Καλούδη
Η νίκη του Joe Biden σημαίνει πολλά για τις διχασμένες Ηνωμένες Πολιτείες. Η (ιστορική) πλειοψηφία των συμπολιτών του έδωσε την εντολή να επανενώσει τη μεγάλη αυτή χώρα“, να τη βγάλει από τα χαρακώματα, να πάψει να να διχάζεται. “Έχει έρθει η ώρα να συσπειρωθούμε” για να “ξεπεράσουμε την οργή”, δήλωσε ο Barak Obama με τη σοφία που του έχει κληροδοτήσει η οκταετής θητεία του στην Προεδρία.
Οι Αμερικανοί έδωσαν στο Joe Biden την εντολή να αντιμετωπίσει την πανδημία του κορωνοϊού, να ενισχύσει την οικονομία που πλήττεται, να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή και τον συστημικό ρατσισμό.
Ήταν τόσο κακή η θητεία του Donald Trump; Και ναι και όχι. Πως να υποστηρίξει κάποιος ότι ο απερχόμενος πρόεδρος ήταν ένας “κακός” πρόεδρος όταν τον ψήφισαν με φανατισμό 70 εκατομμύρια άνθρωποι, το 47% των πολιτών της χώρας του; Τα πήγε καλά στην οικονομία, στήριξε τις επιχειρήσεις, δεν κήρυξε κάποιον πόλεμο. Ωστόσο, αφαίρεσε από τις ΗΠΑ την αίγλη της παντοδυναμίας και του ρυθμιστή των διεθνών εξελίξεων. Η εθνικιστική ρητορική του (“America first”) και ο “πατριωτικός” απομονωτισμός του “ντοπάρισε” τον μέσο λευκό Αμερικανό. Δημιούργησε όμως και εσωτερικά σύνορα, αναβίωσε το φυλετικό διχασμό, εγκατέλειψε τους μη προνομιούχους στην τύχη τους, χώρισε τη χώρα στα δύο. Και στο τέλος, εξέθεσε ανεπανόρθωτα την πατρίδα του στην πανδημία, υποβαθμίζοντας τους κινδύνους και αγνοώντας επιδεικτικά τους επιστήμονες.
Εκείνο όμως που θα θυμόμαστε από τον απερχόμενο πρόεδρο είναι το κραυγαλέο ταμπεραμέντο του, η αλαζονεία του και ο αλλοπρόσαλλος χαρακτήρας του τον έκανε απρόβλεπτο και επικίνδυνο. Παρέκαμψε τους επιτελείς του και τη συστημική διοίκηση και μετέφερε το σώου της προσωπικής και της επιχειρηματικής του ζωής στο Λευκό Οίκο, συγχέοντας τα όρια του πολιτικού “performer” με αυτά του πολιτικού κλόουν.
Για τη δυτική διεθνή κοινότητα ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια “καταστροφή”. Διαίρεσε τον Δυτικό κόσμο και τορπίλισε τη διεθνή συνεργασία για την κλιματική αλλαγή και άλλα κρίσιμα ζητήματα. Πυροδότησε αντιπαραθέσεις με την Ευρώπη. Αποδυνάμωσε τον αγώνα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την ενίσχυση της Δημοκρατίας. Και, σε ό,τι μας αφορά, ανέχτηκε (ενισχύοντας έτσι) την επιθετική προκλητικότητα του Ερντογάν στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η επικράτηση Biden θα επαναφέρει τις ΗΠΑ στη διεθνή ρότα που γνωρίζαμε, αν και λιγότερο ισχυρή πλέον. Όσοι παρακολουθούν τα διαδραματιζόμενα στην Ουάσινγκτον, θεωρούν ότι οι ΗΠΑ, με πρόεδρο τον Joe Biden, θα ξαναγίνουν “προβλέψιμες” για τους συμμάχους της. Με το σύστημα διευθέτησης των διεθνών σχέσεων να ξαναβρίσκει τις ισορροπίες του και τη συνεργασία με την Ευρώπη να επανέρχεται στις “παλιές καλές μέρες”.
Για την Ελλάδα τα πράγματα μάλλον θα είναι καλύτερα, αφού το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υπό τη διεύθυνση του Mike Pompeo, ήδη έχει διαμορφώσει τις επιλογές του, σε απόσταση από τις (ιδιοτελείς) προτιμήσεις Τραμπ. Αν μάλιστα επιβεβαιωθούν οι προεκλογικές υποσχέσεις του Τζο Μπάιντεν προς την Ελληνοαμερικανική κοινότητα (πράγμα που υπόκειται στη σχετικότητα της πολιτικής) τότε ίσως οι εξελίξεις θα επηρεαστούν από περισσότερο αποτελεσματική παρέμβαση των ΗΠΑ στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις όπως εξελίσσονται με την τουρκική προκλητικότητα.
Ο Joe Bidenδεν είναι ο χαρισματικός ηγέτης. Δεν μοιάζει με τους “σούπερ σταρ” του Δημοκρατικού Κόμματος, τον Κένεντι, τον Κλίντον, τον Ομπάμα. Έχει όμως μια μεγάλη προίκα 50 ετών πολιτικής εμπειρίας. Υπήρξε ο νεότερος γερουσιαστής στα 29 του και υπηρέτησε εκλεγόμενος επί 3 δεκαετίες στην Αμερικανική Γερουσία, προεδρεύοντας για σειρά ετών στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων. Ήταν για 8 χρόνια αντιπρόεδρος των ΗΠΑ επί προεδρίας Μπάρακ Ομπάμα.
Αντίθετα από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο εκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ είναι χαμηλών τόνων. Η προσέγγιση της κοινωνίας που επιχειρεί ο Joe Biden έχει χαρακτηριστικά κοινωνικού ραντάρ, μιας ενσυναίσθησης, η οποία πέραν της προσωπικής του αντίληψης για τη ζωή, ενισχύθηκε από τον πόνο έντονων οικογενειακών βιωμάτων, με την τραγική απώλεια της γυναίκας του και των δύο παιδιών του.
Οι εκλογές αυτές στις ΗΠΑ ανέδειξαν και ένα άλλο πρόσωπο για το οποίο θα γίνουν πολλές συζητήσεις στο μέλλον. Αντιπρόεδρος εκλέχτηκε η δικηγόρος Kamala Devi Harris. Είναι η πρώτη γυναίκα, η πρώτη έγχρωμη και Ασιατικής καταγωγής, που κερδίζει τη θέση αυτή. Η Καμάλα Ντέβι Χάρις είναι γερουσιαστής των ΗΠΑ για την Καλιφόρνια από το 2017. Προηγουμένως υπηρέτησε ως 32η γενική εισαγγελέας της Καλιφόρνιας από το 2011 έως το 2017, και περιφερειακή εισαγγελέας του Σαν Φρανσίσκο από το 2004 έως το 2011. Η παρουσία της Αντιπροέδρου στο Λευκό Οίκο θα είναι περισσότερο σημαντική από ότι έχουμε συνηθίσει.
Πηγή: Economico.gr