της Δάφνης Γρηγοριάδη
Στο τραπέζι της τριμερούς συνάντησης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ εκτός από τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής τέθηκε και η οικονομική συνεργασία των τριών χωρών. Ποιοι είναι οι παραδοσιακοί τομείς στους οποίους συνεργάζονται αυτές οι χώρες; Ποιοι οι σύγχρονοι πάνω στους οποίους μπορούν να συνεργαστούν και φυσικά τι γίνεται με τον ενεργειακό τομέα; Αποδίδει η οικονομική διπλωματία η οποία έχει εντατικοποιηθεί το τελευταίο διάστημα; Είναι μερικά από τα σημαντικότερα ερωτήματα των ημερών.
Οι παραδοσιακοί τομείς: Τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος συνεργάζονται με το Ισραήλ στις άμεσες ξένες επενδύσεις και το εμπόριο. Οι δεσμοί Κύπρου- Ισραήλ είναι στενότεροι στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (ΑΞΕ) καθώς οι Ισραηλινοί μετά τους Ρώσους είναι ο δεύτερος λαός που επιλέγει παραδοσιακά Κύπρο για επενδύσεις. Αντιθέτως, στο κομμάτι των εισαγωγών- εξαγωγών η συνεργασία τους βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα.
Όσον αφορά τις σχέσεις Ελλάδας – Ισραήλ οι ΑΞΕ ( εισερχόμενες και εξερχόμενες) είναι χαμηλές. Από την άλλη, η συνεργασία ενισχύεται όλο και περισσότερο στο εμπόριο. Μάλιστα, από τον Ιανουάριο έως τον Αύγουστο του 2020 οι Ελληνικές εξαγωγές προς το Ισραήλ αυξήθηκαν κατά 13,2% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα το 2019. Σε υψηλά επίπεδα κινήθηκαν και οι εισαγωγές από το Ισραήλ προς την χώρα μας οι οποίες το α΄τρίμηνο του έτους αυξήθηκαν κατά 26% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό.
Διπλωματική επιτυχία θεωρείται η παραπάνω εξέλιξη καθώς όχι μόνο αυξήθηκε το μεταξύ μας εμπόριο εν μέσω πανδημίας αλλά έγινε την ίδια περίοδο όπου οι συνολικές εξαγωγές του Ισραήλ προς την Ε.Ε μειώθηκαν κατά 6,37%. Φαίνεται ότι έχει αποδώσει η οικονομική διπλωματία των τελευταίων μηνών, με τις συναντήσεις των κρατών να πυκνώνουν.
Οι σύγχρονοι τομείς: Τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έκαναν πρόσφατα συνεργασία με το Ισραήλ στο κομμάτι της έρευνας και της ανάπτυξης. Το Ισραήλ είναι πρώτο παγκοσμίως σε r&d και σίγουρα το όφελος θα είναι μεγάλο σε αυτόν τον τομέα.
Το Ισραήλ μείωσε τις εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων
Η ενέργεια: Μετά την υπογραφή του Eastmed η συνεργασία στον ενεργειακό κλάδο θα μπορούσε να επεκταθεί και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα- ακόμη και την εποχή της πανδημίας – είναι πολλές.
Τους τελευταίους 8 μήνες το Ισραήλ μείωσε τις εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων στην χώρα κατά 65% εξαιτίας του κοιτάσματος Λεβιάθαν το οποίο επαρκεί για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες της χώρας αλλά και για να εξαχθεί σε άλλες χώρες καθώς οι εξαγωγές προϊόντων ενέργειας του Ισραήλ το ίδιο διάστημα αυξήθηκαν κατά 67%.
Γιατί αφορά την Ελλάδα αυτό: Διότι, η Ελλάδα εξάγει κυρίως πετρελαιοειδή προς το Ισραήλ. Επομένως, η ζήτηση τους θα μειωθεί αισθητά λόγω της αντικατάστασης του πετρελαίου με το φυσικό αέριο. Η Ελλάδα για να διατηρήσει τα κέρδη της από τις εξαγωγές θα πρέπει να βρει άλλα προϊόντα να αντικαταστήσουν τα πετρελαιοειδή ή να αυξήσει τον εξαγωγικό όγκο των προϊόντων που ήδη εξάγει.