της Αγγελικής Σπανού
Ας κάνουμε ένα flash back. Ο Ιανουάριος του 2010 ήταν η αρχή του κακού. Ο Γιώργος Παπανδρέου, τρεις περίπου μήνες μετά την εκλογική του νίκη, πήγε στο Νταβός και κατάλαβε ότι η ασφυξία που προκαλούσαν οι αγορές στην ελληνική οικονομία δεν ήταν συγκυριακή. Μιλώντας με σημαντικούς παίκτες του παγκόσμιου οικονομικού παιχνιδιού αναγκάστηκε να συνειδητοποιήσει ότι λεφτά δεν υπάρχουν και ότι αναγκαστικά θα υπογράψει μια πολιτική λιτότητας που θα γίνεται πιο επώδυνη όσο η αμφιθυμία της κυβέρνησής του υπονομεύει τη λήψη σκληρών αποφάσεων.
Εκείνο τον Γενάρη, ο τότε πρωθυπουργός αντιλήφθηκε ότι θα γίνει ο πρώτος μνημονιακός πρωθυπουργός της δεκαετίας και τον Απρίλιο του ίδιου έτους ανακοίνωσε από το Καστελόριζο την προσφυγή της χώρας στον διεθνή μηχανισμό στήριξης, δηλαδή στο ΔΝΤ και στην τρόικα.
Ήταν μία οριακή στιγμή. Η ελληνική κοινωνία προσγειώθηκε απότομα σε μια πραγματικότητα περικοπών, απολύσεων, αποδυνάμωσης του κοινωνικού κράτους, ανατροπής του ασφαλιστικού και βρέθηκε σε μια δίνη αβεβαιότητας, απώλειας της εθνικής κυριαρχίας, ταπεινώσεων, αλλεπάλληλων δυσάρεστων προσαρμογών σε όλο και πιο αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες, χωρίς να είναι ορατό το τέρμα της καθόδου. Στην πλατεία των «Αγανακτισμένων» γεννήθηκε ένας νέος διχασμός, καλλιεργήθηκε το έδαφος για ακρότητες, τοξικότητα και πόλωση χωρίς όριο, ενώ το πολιτικό σύστημα ταρακουνήθηκε συθέμελα με τον ΣΥΡΙΖΑ να εκτινάσσεται για να πάρει τη θέση του ΠΑΣΟΚ στον δικομματισμό.
Από τότε μέχρι τώρα άλλαξαν κυβερνήσεις, γεννήθηκαν και πέθαναν κόμματα, θριάμβευσαν και εξαφανίστηκαν πολιτκοί αρχηγοί, τηλεοπτικοί αγωνιστές και περσόνες της κρίσης, η πρώτη αντιμνημονιακή κυβέρνηση έγινε μνημονική μετά από ένα θυελλώδες δημοψήφισμα, επιβλήθηκαν capital controlos, διακινδυνεύθηκε η παρουσία της χώρας στην ευρωζώνη, υποθηκεύτηκε η δημόσια περιουσία, συντρίφτηκε η μεσαία τάξη στα βράχια της ύφεσης και της υπερφορολόγησης, έγινε ένα συνταρακτικό brain drain, αναμοχλεύτηκαν εμφυλιοπολεμικά πάθη, το μίσος για την Αριστερά, ο μπαμπούλας της Δεξιάς, λύθηκε το μακεδονικό εν μέσω συλλαλητηρίων με περικεφαλαίες, φύσηξε ο άγριος άνεμος του προσφυγικού και τώρα η ένταση στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.
Ο Ιανουάριος του 2020 βρίσκει την ελληνική κοινωνία κουρασμένη αλλά αισιόδοξη ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Οι προσδοκίες είναι μικρές και οι αντοχές περιορισμένες. Οι περισσότεροι έχουν συμφιλιωθεί με την ιδέα της χαμηλής πτήσης, δεν περιμένουν επιστροφή στα μεγαλεία του 2004 της δανεικής ευημερίας ούτε ανυπομονούν να ταυτιστεί η ελληνική κανονικότητα με την ευρωπαϊκή. Και μόνο που τέλειωσε η χρονιά και η δεκαετία είναι ανακουφιστικό για πολύ κόσμο. Αν απογοητευτούν, δεν θα είναι η πρώτη διάψευση στα χρόνια της κρίσης. Και αν τους βγει, θα είναι η πρώτη φορά μετά το Νταβός του Παπανδρέου.