Κι ενώ η κυβέρνηση καλείται να περάσει από συμπληγάδες για να εξασφαλίσει τη “γέφυρα” που ευελπιστεί ότι θα αποτελέσει ενδιάμεση λύση μέχρι την περίφημη διαπραγμάτευση, διαβάζω δεξιά και αριστερά, διάφορες θριαμβολογίες για το διαφαινόμενο τέλος της “ειδεχθούς” τρόικας. Φεύγουν οι “υπάλληλοι”, όπως λέμε “Ding-Dong! The Witch Is Dead”.
Οι τοποθετήσεις αυτές είναι, κατά τη γνώμη μου, το ίδιο άστοχες με την εκτίμηση μερίδας του ελληνικού λαού πως ήταν τα μνημόνια που έφεραν την κρίση, όχι η κρίση τα μνημόνια. Αρνείται κανείς ότι το να υπάρχει ένας μηχανισμός ελέγχου της πορείας ενός προγράμματος είναι θεμιτό, λογικό, αλλά και αναγκαίο; Ας το θέσω αλλιώς. Αν κάνατε εσείς bail-out κάποιον, με την ελπίδα πως κάποτε θα πάρετε τουλάχιστον ένα μέρος των χρημάτων σας πίσω, θα τον αφήνατε στην ησυχία του να ασκήσει τις πολιτικές που τον έφεραν στα πρόθυρα χρεοκοπίας; Αυτή τη λογική είχε η αξιολόγηση των εκπροσώπων των δανειστών μας, ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Να διαπιστώσει, πριν την απελευθέρωση των δόσεων, ότι εκπληρώναμε τα συμφωνηθέντα.
Αν κάπου έκανε λάθος η τρόικα, για μένα, δεν είναι στο ότι είχε αυξημένες απαιτήσεις. Είναι στο ότι άφησε τις προηγούμενες κυβερνήσεις να ρίξουν το βάρος του προγράμματος στην αυξημένη φορολογία, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τον περιορισμό των δαπανών και τις μεταρρυθμίσεις. Στο ότι ενώ έβλεπε συστηματικά σειρά από σημαντικές τομές να σέρνονται, αρκούσε μια “πολιτική απόφαση” για να απελευθερωθεί η εκάστοτε δόση. Αντιπαθώ λοιπόν την τρόικα για την έλλειψη πίεσης που άσκησε: με τη λογική των ισοδύναμων, άφησε τους υπαίτιους της κρίσης να υπαγορεύουν το αντίδοτο σε αυτήν, μας άφησε να παρακάμψουμε τα σημεία του προγράμματος που θα μας βοηθούσαν ουσιαστικά να βγούμε από αυτό.
Παράλληλα, οι κυβερνήσεις παρουσιάζαν την τρόικα ως τον “κακό λύκο” που καιροφυλακτούσε. Αντί να έχουν το θάρρος να πουν στον κόσμο πως πολλά από αυτά που ήταν μέσα στο “ειδεχθές” μνημόνιο ήταν αλλαγές που θα έπρεπε από μόνοι μας να θέλουμε να κάνουμε, παρουσίαζαν τους “τροϊκανούς” ως τον εχθρό, από τον οποίο προσπαθούσαν δήθεν να μας προστατέψουν. Στην πραγματικότητα, προστάτευαν τους εαυτούς τους, από αλλαγές οι οποίες εκτιμούσαν πως θα είχαν πολιτικό κόστος για τους ίδιους. Έτσι, δεν ήταν η τρόικα ο κακός λύκος του παραμυθιού, ο κακός λύκος ήταν και παραμένει μια ολόκληρη νοοτροπία που χαρακτηρίζει το πολιτικό μας σύστημα. Μπορεί λοιπόν κάποιοι να θριαμβολογούν για τη μη επιστροφή των “υπαλλήλων” που δεν είχαν καμιά δουλειά να μας λένε τι να κάνουμε, εγώ όμως ανησυχώ. Γιατί (δυστυχώς) δεν έχω καμιά εμπιστοσύνη πως χωρίς κάποιου είδους επιτήρηση θα κάνουμε ποτέ αυτά που πρέπει. Οι “υπάλληλοι” της τρόικας ήταν το μικρότερο από τα προβλήματά μας.