Δεν πρόκειται για νέο concept. Η “Μαύρη Παρασκευή”, η επομένη της γιορτής των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ θεωρείται από τα μέσα του 20ου αιώνα, η αρχή της χριστουγεννιάτικης αγοραστικής σεζόν. Χορτασμένοι από την καθιερωμένη γαλοπούλα της Πέμπτης, oι καταναλωτές (πραγματικές ορδές) κατευθύνονται σε καταστήματα και εμπορικά κέντρα της Αμερικής με άγριες διαθέσεις, προκειμένου να επωφεληθούν από το πλήθος προσφορών.
Γιατί λοιπόν “Μαύρη”; Η κοινή (αλλά ανακριβής) εξήγηση είναι ότι η μέρα πήρε το όνομά της από τα λογιστικά βιβλία καταστημάτων: λόγω του αυξημένου τζίρου, οι καταστηματάρχες “απ’ το κόκκινο” έγραφαν πια τα λογιστικά τους φύλλα με μαύρο μελάνι, αφού έβγαιναν κερδοφόροι. Η σκοτεινότερη (αλλά επίσης ανακριβής) εξήγηση για την ονομασία αναφέρεται στις εκπτώσεις που έκαναν οι ιδιοκτήτες σκλάβων του 19ου αιώνα στο “εμπόρευμά” τους. Η επικρατέστερη εξήγηση; Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τροχονόμους στη Φιλαδέλφεια τη δεκαετία του ’50, προκειμένου να περιγράψουν τη φρικτή κίνηση στους δρόμους που έκανε τη δουλειά τους σημαντικά δυσκολότερη.
Τα τελευταία χρόνια ο θεσμός έχει εξαπλωθεί σε πολλές χώρες και πια μοιάζει να κατακτά και την Ελλάδα – δεν είναι άλλωστε παράλογο. Οι μεν καταστηματάρχες καταφέρνουν να τονώσουν κάπως τον τζίρο και την κίνηση στην αγορά λόγω των εκπτώσεων, οι δε καταναλωτές, σε δύσκολους καιρούς επωφελούνται από καλύτερες τιμές. Γιατί όχι;