Τώρα που σταθεροποιείται κάπως η κατάσταση, μέχρι νεωτέρας τουλάχιστον, ας σταθούμε σε μερικά διδάγματα που μας έδωσε σε όλα τα επίπεδα η πρωτοφανής κρίση.
Δίδαγμα πρώτο: Προέκυψε από το δημοψήφισμα. Στην Ελλάδα δεν αρκεί να λέει κάποιος τη σωστή άποψη, πρέπει να έχει και το κύρος να την επιβάλλει. Η ιστορική ανορθογραφία αυτής της κάλπης ήταν ότι αυτοί που έλεγαν τα σωστά πράγματα δεν άρεσαν, ενώ εκείνοι που άρεσαν έλεγαν τα λάθος πράγματα. Δυστυχώς, επικράτησαν οι δεύτεροι, γιατί ύστερα από μία πενταετία διαψεύσεων ο Ελληνας ταυτίζει την άποψη με την αξιοπιστία του φορέα της, δεν την κρίνει ποτέ αυτοτελώς.
Δίδαγμα δεύτερο: Ποτέ ξανά πολυτασικό κόμμα, χωρίς ισχυρό κέντρο εξουσίας, στη διακυβέρνηση. Και το ΠΑΣΟΚ ήταν πολυτασικό κόμμα, αλλά πολύ πριν γίνει εξουσία, με τις διαγραφές της Δημοκρατικής Αμυνας του 1977, ο Ανδρέας Παπανδρέου ξεκαθάρισε ποιος είναι το αφεντικό. Στο ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα μιλούσαν όλοι και αποφάσιζε ο αρχηγός. Στον ΣΥΡΙΖΑ του Τσίπρα μιλάει ο αρχηγός και αποφασίζουν όλοι! Οταν παραβιάζεται η φύση, στο τέλος εκείνη έχει την τάση να εκδικείται. Οι Ελληνες εξέλεξαν πρωθυπουργό έναν βουλευτή έξι ετών. Η Βουλή εξέλεξε πρόεδρό της μια βουλευτή τριών ετών. Τα αποτελέσματα τα βλέπουμε. Η εμπειρία δεν αγοράζεται. Η απειρία στοιχίζει.
Δίδαγμα τρίτο: Ο αδύναμος κλείνει πάντα πρώτος τη διαπραγμάτευση. Οσο πιο πολύ καθυστερεί να την κλείσει τόσο περισσότερο χρόνο αποκτούν οι αντίπαλοί του για να τον «διαβάσουν». Είναι η περίπτωση του Αλέξη Τσίπρα με τους Γερμανούς.
Δίδαγμα τέταρτο: Οι διακρατικές διαφορές δεν λύονται ποτέ με προσωπικά υβρεολόγια, σαν και αυτά που απηύθυναν οι Βαρουφάκηδες στους δανειστές («τρομοκράτες», «εκβιαστές», «μισάνθρωποι», «σκουπίδια» κ.λπ.). Οι ύβρεις και η περηφάνια κοστίζουν.
Δίδαγμα πέμπτο: Να μην υποτιμούμε, αλλά και να μην υπερτιμούμε τον ρόλο μας μεταξύ των εθνών λόγω της ιστορικής καταγωγής μας και της γεωπολιτικής θέσης μας. Και τα δύο αξίζουν, αλλά αυτά πρέπει να τα λογαριάζουν οι απέναντι, όχι να τα προπαγανδίζουμε εμείς, γιατί φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα από τα προσδοκώμενα.
Δίδαγμα έκτο: Πρέπει να αποκτήσουμε επαφή με τη νεότερη πολιτική ιστορία μας. Το 2009 εμφανίστηκαν ενώπιόν μας δύο ηγέτες, ο ένας (Καραμανλής) μας είπε «δεν έχω», ο άλλος (Παπανδρέου) μας είπε «έχω, λεφτά υπάρχουν». Πληρώσαμε την πλάνη μας με πέντε χρόνια Μνημόνιο. Εξι χρόνια αργότερα, το ίδιο σκηνικό. Ο Σαμαράς μάς είπε «δεν έχω παρά μόνον αυτά», ο Τσίπρας είπε «έχω» και έταξε παροχές 12 δισ. ευρώ. Τι συνέβη; Αντί για παροχές 12 δισ. ευρώ ήρθαν μέτρα 12 δισ. ευρώ.
Δίδαγμα έβδομο: Να κοιτάμε τι συμβαίνει γύρω μας. Ο κυπριακός λαός πλήρωσε το περήφανο «όχι» της κυπριακής Βουλής με την απώλεια των καταθέσεών του. Εμείς πληρώνουμε το δικό μας «όχι» με βαρύ Μνημόνιο.
Η ιστορία των λαών δεν γράφεται μόνο μέσα από αρνήσεις. Γράφεται και μέσα από καταφάσεις.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.dimokratianews.gr