Ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας παραιτήθηκε τη Δευτέρα, λίγες ώρες αφότου ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε τα σχέδιά του να τον αντικαταστήσει εν μέσω μιας διευρυνόμενης έρευνας για διαφθορά και μιας αργοκίνητης αντεπίθεσης κατά των Ρώσων εισβολέων στα νοτιοανατολικά της χώρας.
Ο Ζελένσκι δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ότι θα ζητήσει από το κοινοβούλιο να εγκρίνει τον διορισμό του Ρουστέμ Ουμέροφ, επί του παρόντος επικεφαλής του Ταμείου Κρατικής Περιουσίας της Ουκρανίας, για να αντικαταστήσει τον Ολέξι Ρεζνίκοφ, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Άμυνας από τον Νοέμβριο του 2021 και ήταν υπεύθυνος για την επίβλεψη δισεκατομμυρίων ξένης βοήθειας σε όπλα και άλλα υλικά από τους εταίρους της Ουκρανίας.
«Πιστεύω ότι το υπουργείο χρειάζεται νέες προσεγγίσεις και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης τόσο με τον στρατό όσο και με την κοινωνία στο σύνολό της», δήλωσε ο Ζελένσκι.
News: Ukrainian President Zelensky says he asked his parliament to replace Defense Minister Oleksiy Reznikov with Rustem Umerov.
“I believe that the Ministry needs new approaches and other formats of interaction both with the military and with society as a whole,” he said. pic.twitter.com/IVlcaTlCuu
— Christopher Miller (@ChristopherJM) September 3, 2023
Οικονομικά σκάνδαλα στο υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας
Η απομάκρυνση του Ρεζνίκοφ έρχεται, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Washington Post, μετά από μήνες εικασιών ότι θα απομακρυνθεί.
Παρόλο που ο Ρεζνίκοφ δεν έχει κατηγορηθεί προσωπικά σε συνεχιζόμενες έρευνες διαφθοράς και ο Ζελένσκι δεν επικαλέστηκε παράβαση καθήκοντος στην ανακοίνωσή του, αρκετές υψηλού προφίλ καταγγελίες για δωροδοκία έχουν ταλαιπωρήσει το Υπουργείο Άμυνας.
Στις αρχές του τρέχοντος έτους, το υπουργείο Άμυνας αντιμετώπισε αντιδράσεις επειδή φέρεται να αγόραζε τρόφιμα για τους στρατιώτες στο μέτωπο σε υπερβολικά υψηλές τιμές και ο Νταβίντ Αρακάμια, επικεφαλής της παράταξης του Ζελένσκι στο κοινοβούλιο, ανακοίνωσε δημοσίως – λανθασμένα τότε – ότι ο Ρεζνίκοφ θα απομακρυνθεί.
Στη συνέχεια, τον περασμένο μήνα, τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης δημοσίευσαν ότι το υπουργείο είχε εμπλακεί σε σχέδιο διαφθοράς κατά την αγορά μπουφάν για τον στρατό – ισχυρισμοί που ο Ρεζνίκοφ αρνήθηκε σθεναρά.
Σε δήλωσή του στην Washington Post, ο Ρεζνίκοφ επέμεινε ότι εργάστηκε για την εξάλειψη της διαφθοράς και ότι το υπουργείο λειτουργεί με μεγαλύτερη εποπτεία και πιο ανταγωνιστικές διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων. «Η παραίτησή μου δεν σχετίζεται με σκάνδαλα διαφθοράς: η απόφαση ελήφθη από τον πρόεδρο για άλλους λόγους», δήλωσε ο Ρεζνίκοφ, προσθέτοντας ότι είχε ολοκληρώσει τα καθήκοντα που του είχαν ανατεθεί. «Οι βασικές κατευθύνσεις των μεταρρυθμίσεων έχουν καθοριστεί και η διαδικασία παραλαβής νέων όπλων στην Ουκρανία έχει σταθεροποιηθεί. Η πορεία μας για την ένταξη στο ΝΑΤΟ έχει εγκριθεί», είπε.
«Παρά τον πόλεμο και τις κρίσιμες προκλήσεις για την Ουκρανία, καταφέραμε να κάνουμε πολλά για την καταπολέμηση της διαφθοράς στο υπουργείο», είπε. «Έχουμε επίσης διαφοροποιήσει τις προμήθειες τροφίμων στο Υπουργείο Άμυνας», συνέχισε. «Όταν διορίστηκα υπουργός, υπήρχε μόνο ένας προμηθευτής. Χάρη στις προσπάθειές μας, τώρα έχουμε πέντε. Δημιουργήσαμε έναν ανεξάρτητο δημόσιο φορέα – το Συμβούλιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς υπό το Υπουργείο Άμυνας, στο οποίο συμμετέχουν γνωστοί εθελοντές και δημοσιογράφοι. Εφαρμόσαμε επίμονα τα πρότυπα των φιλικών χωρών του ΝΑΤΟ και χρησιμοποιήσαμε την εμπειρία των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και του ΝΑΤΟ».
Ως αποτέλεσμα της νέας επαγρύπνησης του υπουργείου, δήλωσε ο Reznikov, «αρκετοί υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του υπουργείου Άμυνας απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους και έγιναν αντικείμενο έρευνας».
Αλλά με την Ουκρανία να εξαρτάται από τεράστια ποσά ξένης βοήθειας, το Κίεβο επιθυμεί να δείξει στους δυτικούς εταίρους του ότι έχει πλέον μηδενική ανοχή στη διαφθορά.
Το Σάββατο, η Κρατική Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας κατηγόρησε τον δισεκατομμυριούχο Ihor Kolomoisky για απάτη και ξέπλυμα χρήματος. Ο Κολομόισκι ήταν στο παρελθόν ιδιοκτήτης της μεγαλύτερης τράπεζας αποταμιεύσεων και δανείων της Ουκρανίας, της PrivatBank, η οποία εθνικοποιήθηκε το 2016 για να αποτραπεί η χρεοκοπία της μετά την εξαφάνιση περιουσιακών στοιχείων ύψους 5,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Kolomoisky διετέλεσε επίσης κυβερνήτης της περιοχής Dnipropetrovsk της χώρας και υποστήριξε σθεναρά τον Zelensky στην υποψηφιότητά του για την προεδρία το 2019.
Εκτός από την καταπολέμηση της διαφθοράς, το Κίεβο δέχεται επίσης πιέσεις για την επίτευξη αποτελεσμάτων στην αντεπίθεσή του, η οποία, όπως παραδέχτηκε ο Ρεζνίκοφ σε συνέντευξή του την άνοιξη, μπορεί να μην ανταποκριθεί στις δυτικές προσδοκίες και να προκαλέσει «συναισθηματική απογοήτευση».
Στην επιστολή παραίτησής του τη Δευτέρα, ο Ρεζνίκοφ ισχυρίστηκε ότι πέτυχε τον επανεξοπλισμό του ουκρανικού στρατού. Όταν ξεκίνησε τη δουλειά του, έγραψε, οι εταίροι αρνήθηκαν να παράσχουν στην Ουκρανία ακόμη και φορητά συστήματα αεράμυνας, γνωστά ως stingers. Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, είπε, σχηματίστηκε ένας αεροπορικός συνασπισμός και η Ουκρανία απέκτησε «σύγχρονα άρματα μάχης, αντιπυραυλικό αμυντικό/αντιπυραυλικό εξοπλισμό, αντιαεροπορικούς πυραύλους, τεθωρακισμένα οχήματα, πυροβολικό, MLRS, άλλους τύπους σύγχρονων όπλων δυτικού τύπου».