Το ΚΙΝΑΛ έχει μια ευκαιρία, αν αποφύγει τον αλληλοσπαραγμό, για ένα νέο ξεκίνημα – Αντιφάσεις στην Ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή

Η εβδομάδα πέρασε χαμηλότονα στην Ελλάδα, σε μια σπάνια επίδειξη ομοψυχίας από τα πολιτικό προσωπικό και την κοινωνία λόγω του θανάτου της προέδρου ενός από τα μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ενός κόμματος που έστρεψε, έστω και με δραματικό τρόπο, τα φώτα του ενδιαφέροντος πάνω του κι έχει ίσως μια ευκαιρία, αν αποφύγει τον αλληλοσπαραγμό, για ένα νέο ξεκίνημα.

Κώστας Μποτόπουλος

του Κώστα Μποτόπουλου


Η είδηση στο οικονομικό πεδίο ήταν η αναγγελία αποχώρησης από τα καθήκοντά του ενός ανθρώπου που πέτυχε με την αξία του κάτι που λίγοι στη χώρα μας πετυχαίνουν, κι αυτοί συνήθως λόγω συγκυρίας: υπήρξε ο κατάλληλος άνθρωπος σε μια νευραλγική θέση. Η αποχώρηση του Σωκράτη Λαζαρίδη αφήνει το ελληνικό Χρηματιστήριο πιο ώριμο και πιο εξωστρεφές, παρότι η ενδεκαετής θητεία του συνέπεσε κυρίως με κρίσεις και δυσκολίες.

Ευρώπη: Ομοβροντία αντιφατικών εξελίξεων

Στο ευρωπαϊκό πεδίο είχαμε, καθώς η Ένωση και ο κόσμος ετοιμάζονται να μετακομίσουν στη Γλασκόβη για την κρίσιμη όσο και ανοιχτής έκβασης Διάσκεψη για το Κλίμα, μια ομοβροντία αντιφατικών εξελίξεων.  Σε ορισμένους τομείς διαμορφώνονται προϋποθέσεις για κοινές πρωτοβουλίες, ενώ σε άλλους, ίσως πιο περίβλεπτους, φαίνεται να επιλέγεται ως “λύση” η ακινησία.

Με προώθηση από τη Γαλλία, και συμφωνία και από τη Γερμανία, ετοιμάζονται ρυθμίσεις που θα δίνουν το ρόλο “σούπερ-ρυθμιστή” στην Επιτροπή όσον αφορά τη λειτουργία των τεχνολογικών κολοσσών (Big Tech). Ούτε αποσπασματικές εθνικές προσπάθειες, ούτε δημιουργία μιας ακόμα υπερεθνικής ανεξάρτητης Αρχής και παράλληλη πολιτικοποίηση, υπό το φως των πρόσφατων αποκαλύψεων που οδήγησαν σε αλλαγή πορείας, και ονόματος, τη Facebook: H κίνηση είναι πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα, αλλά, κι εδώ, εντελώς απρόβλεπτης εξέλιξης, μιας κι η Επιτροπή δεν συνιστά αυτομάτως την επιτομή της αποτελεσματικότητας. Πάντως και μόνη η ανάληψη πρωτοβουλίας έχει τη σημασία της.

Πολωνία-Ουγγαρία και “Brexit”

Αντίθετη εντελώς είναι η πορεία στα καυτά, από πολιτική και διπλωματική άποψη, αλλά και με προφανείς οικονομικές συνέπειες, μέτωπα του κράτους δικαίου, δηλαδή της σύγκρουσης με Πολωνία-Ουγγαρία, καθώς και του Brexit, που έχει, υποτίθεται, “κλείσει”, αλλά ουδόλως έχει τελειώσει.

Και στα δυο αυτά ζητήματα, στα οποία θα κριθεί -κρίνεται ήδη σε μεγάλο βαθμό- η αξιοπιστία της Ένωσης, ακολουθείται, μετά από έναν αρχικό δισταγμό, η στάση της αναβολής:

  • Σε σχέση με την Πολωνία, έως ότου αποφανθεί το ευρωπαϊκό δικαστήριο για τη νομιμότητα του “μηχανισμού του κράτους δικαίου” (η απόφαση δεν δημιουργεί νομική αγωνία, αλλά η αναβολή έχει το πρακτικό αποτέλεσμα να παγώνουν οι πόροι της Πολωνίας από το “Ταμείο Ανάκαμψης”), ενώ,
  • Σε σχέση με τη Μεγάλη Βρετανία, ο συνδυασμός του παλαιού, και άλυτου, ζητήματος τεμαχισμού της Βόρειας Ιρλανδίας και της νέας, και αδικαιολόγητης, αξίωσης της κυβέρνησης Τζόνσον για απάλειψη της συμμετοχής του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας.

Αν η μπάλα, στο παιχνίδι με την Πολωνία, είναι στο γήπεδο της Ένωσης, για το αν το Brexit θα οδηγήσει -όπως είναι το πιθανότερο- ή όχι σε ανοιχτή εμπορική και διπλωματική ρήξη, η ευθύνη βαρύνει σχεδόν αποκλειστικά τη χώρα που αποχώρησε μονομερώς και συνεχίζει να πορεύεται μονομερώς.

Οι πολιτικές εξελίξεις σε Γερμανία – Πορτογαλία

Αντιφατικές ήταν και οι πολιτικές εξελίξεις σε δυο χώρες της Ένωσης που εκπροσωπούν εντελώς διαφορετικά πράγματα.

Στη Γερμανία, που εκπροσωπεί την ισχύ αλλά και τη δοκιμασία της σε περίοδο μετάβασης, η συγκρότηση του νέου κυβερνητικού συνασπισμού προχωρά πολύ πιο γρήγορα, απρόσκοπτα και συντεταγμένα από ό,τι αναμενόταν: το σήμα που εκπέμπεται στη μετα-Μέρκελ εποχή είναι, και πάλι, της σταθερότητας.

Στην Πορτογαλία, που αποτελούσε ως χτες, αλλά επί πολλά χρόνια, παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ αταίριαστων μερών και συγχρόνως ενισχυτικών της κοινωνικής συνοχής μεταρρυθμίσεων (η χώρα ηγείται όλης της Ένωσης στο μέτωπο των εμβολιασμών), τα αριστερά έως ακροαριστερά κόμματα που στήριζαν, χωρίς να συμμετέχουν, την κυβέρνηση των σοσιαλιστών, την έριξαν λόγω ασυμφωνίας για τον προϋπολογισμό. Το εκκρεμές μοιάζει να πηγαίνει προς την αστάθεια, αλλά αν, όπως δεν είναι διόλου απίθανο, το “γυρίσει”, με τη βοήθεια της λαϊκής ετυμηγορίας, ο παμπόνηρος Κόστα, τότε θα οδηγήσει στο εντελώς αντίθετο.

 

Πηγή: Economico.gr