Οικονομία: Πορευόμαστε... Εμιράτα, Κοτσονάτα, Σταράτα και Λουλουδάτα!

του Κώστα Μποτόπουλου*

Εμιράτα. Από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα επιχείρησε ο πρωθυπουργός να προωθήσει την έξοδο προς την κανονικότητα, μετά το στραπάτσο του ποδοσφαίρου, τις βόλτες των τουρκικών πλοίων και τις δυσκολίες του μεταναστευτικού. Από το Άμπου Ντάμπι ακούστηκαν τα γνωστά περί success story και open for business και τα λιγότερο γνωστά περί συνεργασίας με τον αραβικό κόσμο και στους τομείς πολιτισμού (ζηλεύω την επίσκεψη στο Λούβρο νο2) και ασφάλειας.

Η οικονομία επικρατεί προφανώς της γεωπολιτικής και της σχέσης με τη Δημοκρατία –κι ας δείχνουν όλες οι διεθνείς έρευνες ότι η σχέση της οικονομικής ανάπτυξης με τη δημοκρατική ποιότητα είναι ευθέως και όχι αντιστρόφως ανάλογη. Γι’ αυτό είναι μάλλον πιο σημαντικές για τη χώρα μας οι συμφωνίες που επιτεύχθηκαν τις ίδιες μέρες με την Amazon, για τεχνολογία cloud, και την E-bay, για υποδομές στο ηλεκτρονικό εμπόριο.

***

Κοτσονάτα. Ο Πρωθυπουργός δικαιολογημένα, από μια άποψη, πρόβαλε τη βελτίωση της εικόνας της ελληνικής οικονομίας. Την ίδια ώρα που προσπαθούσε να προσελκύσει αραβικές επενδύσεις, μια σειρά από λιγότερο εξωτικές πηγές συνηγορούσαν υπέρ του ορθού δρόμου. Ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Ντε Γκίντος και ο Επίτροπος Τζεντιλόνι, αμφότεροι προσκεκλημένοι μας, χαιρέτησαν τη σταθεροποίηση και τις αναπτυξιακές προοπτικές και ανήγαγαν ως βασικό αγκάθι τα κόκκινα δάνεια, για τα οποία ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος πρόσθεσε ότι δεν αρκεί ο «Ηρακλής».

Η Πρόεδρος της ΕΚΤ Λαγκάρντ προανήγγειλε, από τη Φρανκφούρτη, επιλεξιμότητα των ελληνικών ομολόγων αλλά υπενθύμισε και τις μεγάλες διεθνείς αβεβαιότητες –η αγωγή της δεν της επιτρέπει να μιλήσει ειδικώς για την γερμανική αβεβαιότητα. Ο ίδιος δε ο πρωθυπουργός στον πρώτο «αναπτυξιακό απολογισμό», στην έδρα του αρμόδιου Υπουργού, απένειμε μεν εύσημα αλλά δεν παρέλειψε να σκιαγραφήσει και τους τομείς που επιδέχονται βελτίωσης: επιχειρηματικό περιβάλλον, αξιοποίηση πόρων ΕΣΠΑ. Θα πρόσθετα: και δημοσίων επενδύσεων, με εγκατάλειψη της χρήσης τους για τη δημιουργία πλεονάσματος.

***

Σταράτα. Δεν έλειψαν ωστόσο και τα καμπανάκια υπενθύμισης του δρόμου που έχουμε ακόμα μπροστά μας και των δομικών παθογενειών που κάθε άλλο παρά εξαφανίστηκαν. Ο έγκυρος ΙΟΒΕ, χωρίς να υποτιμά την «επιταχυνόμενη πραγματική μεγέθυνση» και την σχεδόν πλήρη εξαφάνιση της αβεβαιότητας, υπενθύμισε την ασθενή παραγωγική βάση της οικονομίας μας, το εξωτερικό δημόσιο χρέος που παραμένει εκτός κάθε κανόνα και λογικής, το χαμηλό βαθμό επιχειρηματικής καινοτομίας, την ανεπαρκή άντληση πόρων από τις αγορές κεφαλαίου, τις αδυναμίες του κράτους, της δικαιοσύνης και του πολιτικού συστήματος, δηλαδή τις δυσκολίες στο χώρο των μεταρρυθμίσεων.

Χαρακτηριστικό στο χώρο αυτό είναι το παράδειγμα του νέου ασφαλιστικού, το οποίο, όσο ξεδιπλώνεται, τόσο γεννά προβληματισμούς, όχι μόνο από τα πολιτικά κόμματα (αυτό δεν σημαίνει και πολλά) αλλά κυρίως από ειδικούς επιστήμονες, που κάνουν λόγο για λάθη και οπισθοδρομήσεις, με βασικότερα το λογιστικό περισσότερο παρά μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα του, τη συγχώνευση του ΕΦΚΑ με το επικουρικό ταμείο και τη δυνατότητα αυτό-εξαίρεσης των αυτοαπασχολούμενων από το «ενιαίο» σύστημα.

Λουλουδάτα. Ενώ τα μάτια της ανθρωπότητας είναι στραμμένα, κυρίως λόγω ιού, στην Κίνα, η γηραιά ήπειρος φαίνεται ότι έχει αποφασίσει να κινηθεί. Μετά την «Πράσινη Συμφωνία», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άνοιξε επίσημα αυτή τη βδομάδα τη συζήτηση για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωζώνης -όχι μόνο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης αλλά και πολλών πτυχών, καθώς και της εσωτερικής ισορροπίας, του όλου κανονιστικού πλέγματος που είναι γνωστό στα βρυξελλιανά ως Six pack (5 Κανονισμοί και μία Οδηγία, από το 2011) και Two pack (2 Κανονισμοί, από το 2013).

Η Επιτροπή παραδέχεται ότι έχουμε εισέλθει σε έναν νέο πολιτικό κύκλο, ότι πολλά από τα εργαλεία του ισχύοντος, και ιδιαίτερα περίπλοκου, συστήματος είναι ξεπερασμένα και ότι χρειάζονται πλέον αλλαγές. Ιδίως -δεν το λέει η Επιτροπή αλλά εγώ- στη σχέση λιτότητας-πολιτικής ευελιξίας, σταθερότητας-αναπτυξιακών επιλογών, κανόνων για όλους και λήψης υπόψη της ιδιαιτερότητας της κάθε χώρας. Πεδίον δόξης, και τόλμης, λαμπρόν –αλλά ας κρατάμε μικρό καλάθι: η όλη άσκηση θα είχε κάποιο νόημα αν είναι να αλλάξει το μπουκέτο, η ενασχόληση με την κορδέλα το έχει χάσει από καιρό.

———————————

  • Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος, πρ. Ευρωβουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Σύμβουλος Διοίκησης στην Τράπεζα της Ελλάδας και εταίρος στη δικηγορική εταιρία «Λαμπαδάριος και Συνεργάτες». Τα σχόλιά του στο economico.gr δημοσιεύονται κάθε Σάββατο