Αριθμός βουλευτών και εκλογικός νόμος

Τελευταίως, ορισμένα άρθρα που δημοσιεύθηκαν στην «Καθημερινή» εστιάζουν την προσοχή τους στο δίλημμα: λιγότερους ή περισσότερους βουλευτές. Η θέση της μείωσης σε 200 βουλευτές, όπως αναφέρεται, στοχεύει στην εξοικονόμηση πόρων και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας καθώς επίσης και στη βελτίωση της ποιότητας του νομοθετικού έργου, επειδή εισηγείται και τον αποκλεισμό βουλευτών από υπουργικές θέσεις.

Η θέση για αύξηση του αριθμού βουλευτών πέραν των 300 στοχεύει στην αύξηση των ευκαιριών σε καινούργιους ανθρώπους. Στην αθηναϊκή δημοκρατία (Αττική) οι βουλευτές ήταν 500 και τα αποτελέσματα ήταν μοναδικά στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Η θέση μου είναι υπέρ της αύξησης του αριθμού των βουλευτών και ασφαλώς αλλαγής του τρόπου ανάδειξής τους, με στόχο την εύρυθμη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Η εκτελεστική εξουσία, που διαμορφώθηκε εξαρχής της μεταπολιτευτικής περιόδου με στόχο την απόκτηση ισχυρών κυβερνήσεων και οδηγηθήκαμε σε χρεοκοπία, έχει μετατρέψει τη Βουλή σε απλή σφραγίδα της κάθε κυβέρνησης. Οπότε και 200 να είναι οι βουλευτές, βελτίωση της ποιότητας του νομοθετικού έργου δεν θα υπάρξει.

Αυτό που πρωτίστως χρειάζεται η χώρα είναι έναν διαφορετικό εκλογικό νόμο, καθώς και τον εκσυγχρονισμό των πολιτικών κομμάτων, με στόχο την αναβάθμιση του δημοκρατικού πολιτεύματος (βλ. «Αναζητώντας πρότυπο δημοκρατίας για το σήμερα», εκδόσεις Κάκτος), όπου οι βουλευτές του κόμματος αναδεικνύονται με διαφορετικό τρόπο. Είναι ανεξάρτητοι και όχι διαπλεκόμενοι με διάφορες κομματικές ομάδες που στοχεύουν στην αύξηση της κομματικής εξουσίας. Είναι ελεύθεροι από κάθε διαπλοκή με εξωθεσμικούς παράγοντες και εκπροσωπούν τα συμφέροντα των πολιτών. Αυτό για να συμβεί πρέπει:

1. Να καταργηθεί ο σταυρός προτίμησης.

2. Να αφαιρεθεί η εξουσία του προέδρου με την οποία αυτός καθορίζει τη σειρά εκλογής των βουλευτών.

3. Η κατάρτιση του ψηφοδελτίου να μην είναι προϊόν διαπλοκής. Να καταλήγει δηλαδή ο υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο χωρίς να το οφείλει αυτό σε οποιονδήποτε κομματικό ή εξωκομματικό παράγοντα. Και αυτό μπορεί να προκύψει μόνο με κλήρωση από το πλήθος των κατάλληλων ενδιαφερόμενων υποψηφίων.

4. Η σειρά εκλογής των βουλευτών να προκύπτει με κλήρωση αφού γίνουν οι εκλογές.

Η αθροιστική θεωρία ευνοεί την αυξημένη συμμετοχή, η οποία από την περίοδο και πριν από τον Αριστοτέλη μέχρι σήμερα παράγει, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, περισσότερα οφέλη για όλους τους πολίτες σε δημοκρατικά πολιτεύματα, τα οποία βασίζονται στις γνωστές αρχές, με πιο σημαντική την αρχή της πολιτικής ισότητας.

Η αρχή αυτή αποτελεί την αναγκαία και ικανή συνθήκη για την εξασφάλιση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά με βάση την οποία διασφαλίζεται από τους ίδιους, λόγω της φύσης τους, η ικανοποίηση των συνταγματικών διατάξεων. Οι πολίτες ενεργούν αυτόματα στην αδικία όπως ακριβώς ο οργανισμός στον ιό που τον απειλεί.

Σε ένα από τα άρθρα προτείνεται επίσης η εφαρμογή μιας παραλλαγής του γερμανικού εκλογικού νόμου, που καταργεί όμως στην πράξη την αρχή της πολιτικής ισότητας. Ο ισχυρισμός δε ότι «οι μονοεδρικές τελειώνουν τις πελατειακές σχέσεις» είναι εντελώς αβάσιμος, καθ’ ότι το «αλισβερίσι» συνεχίζεται.

Γενικά, οι αλλαγές που προτείνονται οδηγούν στις μορφές δημοκρατικών καθεστώτων της Δύσης για τα οποία τελευταία αρκετοί ειδικοί συγγραφείς γράφουν τον επικήδειό τους! Μια ματιά στην κατανομή του παραγόμενου πλούτου ανά τον πλανήτη αναδεικνύει τη γενεσιουργό αιτία και συγχρόνως δίνει την απάντηση στο ερώτημα: Γιατί οι δημοκρατίες πεθαίνουν;

 

Θεόδωρος Στάθης, Πρώην υπουργός

 

Δημοσιεύτηκε με τη μορφή επιστολής στην εφημερίδα “Η Καθημερινή”