Όσοι γνωρίζουν την ιστορία της τέχνης αντιλαμβάνονται, ότι η σύγχρονη πολιτική κοινωνία ως συνθήκη πολιτικών δικαιωμάτων συνδέεται άρρηκτα με την ίδρυση της αυτόνομης σφαίρας (κοινωνικής περιοχής) της μοντέρνας τέχνης. Αυτό σημαίνει, ότι στο πολιτικό επίπεδο το άτομο αυτοπροσδιορίζεται ως πολίτης και στο αισθητικό επίπεδο ορίζει τον εαυτό του ως δημιουργό, στο βαθμό που συμμετέχει στην «αισθητική εμπειρία», η οποία ως κοινωνική συνθήκη καθίσταται αυτόνομη κοινωνική σφαίρα.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί, ότι κατά την εξέλιξη της αστικής κοινωνίας, δύο κοινωνικές περιοχές αυτονομούνται (εννοείται με τους όρους τους η καθεμιά τους): το πανεπιστήμιο και η τέχνη. Σχετικά με την τέχνη λοιπόν θα πρέπει να ειπωθεί, ότι επί έναν αιώνα οι διεργασίες που έχουν συντελεσθεί οδήγησαν στον ενδοκαλλιτεχνικό αυτοπροσδιορισμό της και στην ανακατασκευή της κοινωνικής πραγματικότητας. Από τις αρχές του εικοστού αιώνα μέχρι σήμερα (τη δεύτερη δεκαετία του εικοστού δεύτερου αιώνα) οι μεταβολές και οι αλλαγές στο κοινωνικό, στο πολιτικό, στο οικονομικό και στο συνειδησιακό επίπεδο είναι ριζικές.
Το ερώτημα που τίθεται διατυπώνεται ως εξής: η Documenta 14 ως «μαθαίνοντας από την Αθήνα» ποιό μάθημα η ίδια μαθαίνει από αυτές τις ριζικές αλλαγές σε διεθνές και παγκόσμιο επίπεδο; Η Αθήνα δεν είναι μία πόλη που γεωγραφικά τοποθετείται στην περιοχή της Αττικής, την οποία επέλεξε κάποτε στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα μία ηγετική ομάδα για πρωτεύουσα του νεοελληνικού κράτους. Η Αθήνα συγκροτείται σε πολλαπλά επίπεδα πολιτικής και κοινωνικής εξέλιξης.
Το ερώτημα επαναδιατυπώνεται: ποιά είναι η Αθήνα; Στο εικαστικό πρόγραμμα της Documenta 14 δεν υφίσταται ως πολιτικό πρόγραμμα η Αθήνα. Στο εικαστικό πρόγραμμα της Documenta 14 δεν υπάρχει η Αθήνα ούτε ως αισθητικό σχέδιο κατά τον ρομαντικό οραματισμό. Οπότε όλοι εμείς θέτουμε τα ερωτήματα που αναφέρονται στο μεταεπίπεδο του σχεδιασμού: Κάσελ – Αθήνα ως εξής: οι εικαστικές εγκαταστάσεις του θεσμού “Documenta 14” στην Αθήνα με τον τίτλο: «Μαθαίνοντας από την Αθήνα» δεν έχουν καμία σχέση με την Αθήνα ως ιστορική, κοινωνική και πολιτική οντότητα και κατά την ιστορική διαχρονία της και κατά τη σύγχρονη ιστορική παρουσία της. Επίσης δεν έχουν καμία σχέση με τις μαθησιακές διαδικασίες, μέσω των οποίων όλοι μας επιμορφωνόμαστε. Εννοείται, ότι ως καθηγητής πολιτικής φιλοσοφίας ως «μαθησιακές διαδικασίες» δεν εννοώ την «κοινωνικοποίηση» ή τα περιώνυμα συστήματα «ελέγχου των εγκεφάλων», αλλά αναφέρομαι πρωτίστως στις ανοιχτές, δημοκρατικές, διαβουλευτικές διεργασίες, μέσω των οποίων το άτομο καθίσταται αυτόνομη και δημιουργική προσωπικότητα.
Περιδιαβαίνω ως πολίτης και ως άτομο που συμμετέχει στην «αισθητική εμπειρία» στις εγκαταστάσεις της «Documenta 14» και ομολογώ, ότι η αισθητική αμηχανία μου συμβαδίζει με τον πολιτικό αποσυντονισμό μου. Ο αισθητικό αναστοχασμός σχετικά με την προβληματική της Αθήνας είναι μετέωρος και η ίδια η «Documenta 14» ως μαθησιακή διαδικασία ατελέσφορη. Αυτά τα δύο πράγματα: «Αθήνα» και «μαθησιακή διαδικασία» παραμένουν ρητορικές αναφορές και δεν διεκπεραιώνονται ως αισθητικά σχέδια σε καμία εικαστική, γλυπτική, ζωγραφική ή τέλος πάντων δημιουργική έκφραση των καλλιτεχνών.