Η αλήθεια στην πολιτική διαφέρει ριζικά από τη γνωσιοθεωρητική έννοια της αλήθειας. Οι γνωστές και παραδεδομένες θεωρίες περί αλήθειας δεν μπορούν να εφαρμοσθούν στο πεδίο της πολιτικής, επειδή η ίδια η πολιτική συγκροτείται ως πραγματολογική ολότητα εντελώς διαφορετικά από το γνωστικό σύμπαν.
Βεβαίως ο πολιτικώς δρών αυτοπροσδιορίζεται ως ομιλητής, ο οποίος εκφέρει προτάσεις. Οι προτάσεις αυτές όπως και οι προτάσεις κάθε ομιλητή υπόκεινται στον έλεγχο της αλήθειας ή του ψεύδους κατά το γνωσιοθεωρητικό πρότυπο. Μία τέτοιου όμως τύπου θεώρηση του πολιτικού στοιχείου είναι μερική.
Το ίδιο μερική είναι και η προσέγγιση του πολιτικού και της πολιτικής με άξονα την ιδέα της πρακτικής και ηθικής αλήθειας. Πρόκειται στην περίπτωση αυτή για το περιώνυμο ζήτημα των σχέσεων της πολιτικής με την ηθική.
Επειδή όμως η πολιτική συνιστά πραγματολογική ολότητα, η οποία δεν επιμερίζεται σε ομιλιακές πράξεις ή σε ηθικές πράξεις, αλλά συγκροτείται από αποφάσεις και πράξεις, των οποίων το έργο, σύμφωνα με την κλασσική και τη νεώτερη πολιτική φιλοσοφία είναι διττό: τόσο η εξασφάλιση της ευημερίας των πολιτών (του «ευ ζειν» κατά τον Αριστοτέλη) όσο και η κατοχύρωση της ελευθερίας των ατόμων (οι θεσμοί της πολιτικής νεωτερικότητας καθιστούν κάτι τέτοιο δυνατόν), αντιλαμβάνεται κανείς, ότι διαθέτει (η πολιτική) την ιδιαίτερη «δική της» αλήθεια, την πολιτική αλήθεια.
Η πολιτική αυτή αλήθεια, κατά περιεχόμενο, ορίζει τις συνθήκες της ορθολογικής πολιτικής κοινωνίας. Από ιστορικής απόψεως μέσω της πολιτικής αλήθειας γεννήθηκαν οι πολιτικές ιδέες (όπως π.χ. το κοινωνικό συμβόλαιο, η διάκριση των εξουσιών, το κράτος, οι θεσμοί της δικαιοσύνης, το σύστημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.α.). Από κανονιστικής απόψεως η πολιτική αλήθεια προσδιορίζει το πραγματολογικό πεδίο εφαρμογής των πολιτικών ιδεών. Επί παραδείγματι η ιδέα της δημοκρατίας ως ρυθμιστική ιδέα του κοινοβουλευτισμού λειτουργεί ως κριτήριο αλήθειας ή ψεύδους για να χαρακτηρισθεί μία δεδομένη πολιτική μορφή ζωής ως δημοκρατική. Το ίδιο ισχύει και για κάθε εκδοχή του πολιτικού ή της πολιτικής. Π.χ. για το κράτος, για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κ.α.
Τέλος, ας τονισθεί, ότι δε μπορεί να διατυπωθεί μία συστηματική φιλοσοφική θεωρία περί πολιτικής αλήθειας κατά το πρότυπο της γνωσιοθεωρητικής. Και αυτό επειδή η πολιτική σε αντίθεση προς τη γνώση ως πράγμα (με τη φιλοσοφική έννοια του όρου) εντάσσεται σ’ ένα ρευστό περιβάλλον ετεροπροσδιορισμού. Εξαρτάται από πράγματα όπως π.χ. είναι η ιδεολογία, η οικονομία και πολλά άλλα. Ωστόσο η ίδια η πολιτική ως πραγματολογική συνθήκη είναι η ιδρυτική πράξη της ορθολογικής πολιτικής μορφής ζωής, όπως αυτή θεμελιώνεται κατά την ιστορική φάση της πολιτικής νεωτερικότητας (κατά τους δύο τελευταίους αιώνες).