Συνέντευξη τύπου για τη φωτιά στο Τατόι παραχώρησε το μεσημέρι της Τετάρτης 12 Αυγούστου 2021, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Μαζί με την Λίνα Μενδώνη βρίσκονται υπηρεσιακοί παράγοντες που ασχολούνται με το Τατόι ήδη από το 2003 και από την πρώτη στιγμή εκδήλωσης της πυρκαγιάς οι περισσότεροι εξ’ αυτών βρίσκονταν εκεί.
Για τη φωτιά
Αντιμετωπίσαμε μια πρωτοφανή κατάσταση σε σχέση με τα μνημεία την πολιτιστική κληρονομιά και όχι μόνο.
Όσοι βρεθήκαμε δίπλα στη φωτιά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τις εικόνες που ζήσαμε και οι οποίες προκάλεσαν μεγάλη, οικολογική κυρίως, ζημιά.
Η φωτιά στο Τατόι ξεκίνησε την Τρίτη, έσβησε Τετάρτη ξημερώματα και υπήρξε ένας δεύτερος κύκλος την Πέμπτη και την Παρασκευή.
Η εικόνα που έχουμε είναι ότι στην Εύβοια δεν έχουμε σχεδόν κανένα πρόβλημα ως σήμερα (σ.σ. σε ότι αφορά αρχαιολογικά μνημεία), στη δε Λακωνία τα προβλήματα που προκύπτουν σε μεταβυζαντινούς ναούς είναι εξαιρετικά περιορισμένα.
Ο πρωθυπουργός ήταν σαφής ότι όλες οι περιοχές που κάηκαν κηρύσσονται αναδασωτέες.
Η μελέτη βιωσιμότητας
Γράφτηκαν πολλά για τα επενδυτικά σχέδια στο Τατόι, αυτά προφανώς δεν ισχύουν. Παραμένουμε στον στόχο μας, όπως προβλέπεται στη μελέτη βιωσιμότητας που ήδη εφαρμόζουμε.
Από το τέλος Μαρτίου υπάρχει και διυπουργική επιτροπή προκειμένου ο καθένας να λειτουργήσει κατά την αρμοδιότητά του, συντονισμένα, στην αποκατάσταση του κτήματος.
Από το τέλος Μαρτίου έγινε υπογειοποίηση δικτύων, συστηματική αποψίλωση, συστηματική καταγραφή κινητών αντικειμένων, που ξεπερνούν τις 100.000, και διαδικασίες για διαγωνισμούς αποκατάστασης κτιρίων.
Κύρια σημεία από τη συνέντευξη της Λίνας Μενδώνη:
- Αντιμετωπίσαμε μια πρωτοφανή κατάσταση σε σχέση με τα μνημεία την πολιτιστική κληρονομιά και όχι μόνο.
- Όσοι βρεθήκαμε δίπλα στη φωτιά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τις εικόνες που ζήσαμε και οι οποίες προκάλεσαν μεγάλη οικολογική κυρίως ζημιά.
- Η φωτιά στο Τατόι ξεκίνησε την Τρίτη, έσβησε Τετάρτη ξημερώματα και υπήρξε ένας δεύτερος κύκλος την Πέμπτη και την Παρασκευή.
- Η εικόνα που έχουμε είναι ότι στην Εύβοια δεν έχουμε σχεδόν κανένα πρόβλημα ως σήμερα στη δε Λακωνία τα προβλήματα που προκύπτουν σε μεταβυζαντινούς ναούς είναι εξαιρετικά περιορισμένα.
- Η εικόνα που έχουμε είναι ότι στην Εύβοια δεν έχουμε σχεδόν κανένα πρόβλημα ως σήμερα στη δε Λακωνία τα προβλήματα που προκύπτουν σε μεταβυζαντινούς ναούς είναι εξαιρετικά περιορισμένα.
- Ο πρωθυπουργός ήταν σαφής ότι όλες οι περιοχές που κάηκαν κηρύσσονται αναδασωτέες.
- Γράφτηκαν πολλά για τα επενδυτικά σχέδια στο Τατόι, αυτά προφανώς δεν ισχύουν, παραμένουμε στον στόχο μας όπως προβλέπεται στη μελέτη βιωσιμότητας που ήδη εφαρμόζουμε. Από το τέλος Μαρτίου υπάρχει και διυπουργική επιτροπή προκειμένου ο καθένας να λειτουργήσει κατά την αρμοδιότητά του, συντονισμένα στην αποκατάσταση του κτήματος.
- Από τέλος Μάρτη έγινε υπογειοποίηση δικτύων, συστηματική αποψίλωση, συστηματική καταγραφή κινητών αντικειμένων που ξεπερνούν τις 100.000 και διαδικασίες για διαγωνισμούς αποκατάστασης κτηρίων.
- Χάσαμε μεγάλο μέρος του δάσους. Δεν είναι αμελητέο δεν είναι εύκολο να το αποδεχθεί κανείς.
- Στα μνημεία οι απώλειες δεν ήταν μεγάλες χάρη στην παρέμβαση όλων κυρίως της πολιτικής προστασίας, της πυροσβεστικής και της αστυνομίας με συντονισμένες προσπάθειες δικών μας υπηρεσιών.
- Αυτή τη στιγμή προχωρούμε και επιταχύνουμε τις διαδικασίες τις οποίες έχουμε αναλάβει ως ΥΠΠΟ για την εφαρμογή του σχεδίου αποκατάστασης των κτιρίων όπως προβλέπεται στην μελέτη βιωσιμότητας. Αναθέσαμε ήδη την μελέτη για την σωστή αναδάσωση του ιστορικού πυρήνα και στα 1600 στρέμματα και ευρύτερα στα 6.000 στρέμματα.
- Σύντομα θα ανακοινωθεί ομάδα της μελέτης για την αναδάσωση.
- Πρέπει να λάβουν υπόψη στη μελέτη την ιστορικότητα του κτήματος και την αντιμετώπιση του προβλήματος κλιματικής αλλαγής.
- Επίσης τα προβλήματα ηλεκτροδότησης έχουν αποκατασταθεί.
- Το δίκτυο νερού έχει πλέον αποκατασταθεί και ήδη μόλις αποκατασταθεί και η ποσότητα του νερού που θέλουμε θα υπάρξει και η ανάλογη πίεση.
- Είχαμε ζημιές σε επτά κτίρια.
- Οι ζημιές αυτές δεν δημιούργησαν περισσότερα δομικά προβλήματα από τα υπάρχοντα εξαιτίας του χρόνου που είχε ταλαιπωρήσει τα κτήρια του Τατοΐου
Κάηκαν οι στέγες κάποιες εξ’ αυτών, ήταν νεώτερες επεμβάσεις σωστικές του ΥΠΠΟ.
Κάηκαν και ξύλινα κουφώματα που επίσης είχαν αποκατασταθεί από το ΥΠΠΟ ή ήταν ψευτοκουφώματα.
Τα επτά κτίρια που υπέστησαν ζημιές και άλλες απώλειες σε κειμήλια
- Τα 7 κτίρια είναι τα εξής: Οικία Στουρμ, Κτίριο τηλεπικοινωνιών, οικία φροντιστή κτίριο φρουράς βασιλικών τάφων, όπου έφτασε η φωτιά, κτίρια δασονομείου, κτίριο προσωπικού, διευθυντήριο.
- Για τα κτίρια φρουράς τάφων, προσωπικού, διευθυντηρίου και δασονομείου, ξεκινούν ήδη οι μελέτες τους, με αυτεπιστασία. Οι μελέτες αυτές θα έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2021
- Η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη από το ΕΣΠΑ 2021-2027.
- Σε κάθε κτίριο που γίνονται μελέτες ή οι μελέτες έχουν ολοκληρωθεί και είναι σε φάση δημοπράτησης προβλέπεται μελέτη με πυρανίχευση και πυρόσβεση.
Τι ιστορικά κειμήλια περιείχαν τα 2 κοντέινερ που κάηκαν στο Τατόι
- Τα 100.000 αντικείμενα που δέχονται τη φροντίδα, τη συντήρηση, την καταγραφή βρίσκονται σε κοντέινερ στο χώρο του κτήματος. Το 2020 και 2021 ο αριθμός των αντικειμένων αυξήθηκαν σημαντικά σε σχέση με αυτά που ξέραμε ότι υπάρχουν αλλά μέχρι τα τελευταία δυο χρόνια ήταν στοιβαγμένα μέσα σε κτήρια που έπρεπε να αδειάσουν για να καταγραφούν τα αντικείμενα αλλά και να μελετηθούν τα κτήρια για να μπουν σε πρόγραμμα αποκατάστασης.
- Παράλληλα σε συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος είναι σε εξέλιξη η διαδικασία για εταιρεία ειδικού σκοπού θα γίνει στη συνέχεια φορέας διαχείρισης.
- Λέγεται ότι θα έπρεπε να έχει συσταθεί ο φορέας διαχείρισης, όμως πρέπει πρώτα να γίνουν κάποια πράγματα στις υποδομές από το κράτος και στη συνέχεια θα διαχειριστεί το κτήμα ένας ειδικός φορέας.
- Τα κοντέινερς έμειναν άθικτα από τη φωτιά. Το πρόβλημα παρουσιάστηκε σε δυο οικίσκους δίπλα στα ανάκτορα. Ο ένας κατεστράφη μερικώς και ο άλλος ολοσχερώς.
- Αυτός που καταστράφηκε ολοσχερώς περιείχε και αντικείμενα που σύμφωνα με την αρμόδια Διεύθυνση ήταν μικρής αξίας και σε κακή κατάσταση διατήρησης. Το υλικό είχε ήδη αξιολογηθεί από τη Διεύθυνση Συντήρησης και τα αντικείμενα που είχαν κριθεί σημαντικά είχαν μεταφερθεί σε άλλους χώρους. Υπήρχε κάποια οικοσκευή, μαγειρικά σκεύη, μια ραπτομηχανή, προστατευτικά τζακιών (που δεν έχουν ιδιαίτερα προβλήματα) έντυπα και βιβλία που δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόλογα και μέρος της κάβας.