Σε εξέλιξη βρίσκεται από τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης η αναλυτική παρουσίαση του σχεδίου Στρατηγικής Κοινωνικής Στέγασης που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από τη ΔΕΘ.
Η παρουσίαση του σχεδίου για το στεγαστικό πραγματοποιείται από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη, τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως, τον υπουργό Επικρατείας Άκη Σκέρτσο και τον διοικητή της ΔΥΠΑ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης) Σπύρο Πρωτοψάλτη. Την παρουσίαση συντονίζει ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου.
Οι 7 άξονες του προγράμματος
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα ύψους 1,8 δισ. ευρώ, που θα απευθύνεται σε πάνω από 100.000 ωφελούμενους με μία σειρά από πρωτοβουλίες, ώστε για να αποκτήσουν ή να μισθώσουν φθηνότερο σπίτι.
Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει τις εξής 7 δράσεις, όπως τις περιέγραψε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ:
Εκτός από την αύξηση του σπουδαστικού επιδόματος στέγης από 1.000 σε 1.500 ευρώ και με προϋποθέσεις στα 2.000 ευρώ σε 50.000 νέους, ξεκινά αμέσως η ανέγερση 8.150 θέσεων σε πέντε σύγχρονες Φοιτητικές Εστίες στα Πανεπιστήμια Κρήτης, Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας, Θράκης και Δυτικής Αττικής. Οι χώροι έχουν ήδη καθοριστεί και τα έργα θα γίνουν με ΣΔΙΤ.
Εγκαινιάζεται ένα ειδικό πρόγραμμα δανείων καταρχάς ύψους 500 εκ. ευρώ, με συγχρηματοδότηση 375 εκ. από το κράτος και 125 εκ. από τις τράπεζες. Ποιος είναι ο σκοπός μας; Να εξασφαλίσουμε πάρα πολύ χαμηλό, σχεδόν μηδενικό επιτόκιο, για την αγορά πρώτης κατοικίας από χιλιάδες συμπολίτες μας μέχρι 39 ετών, σε περιοχές με πιο παλαιά κτίρια. Πρακτικά, ένα ζευγάρι, με ελάχιστη συμμετοχή, θα αγοράζει ένα σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με μηνιαίες δόσεις 275 ευρώ. Ποσό, δηλαδή, πολύ μικρότερο από το ενοίκιο που θα έδινε.
Ακριβώς για να αυξηθεί η ιδιοκατοίκηση και να ανακαινιστούν τα παλαιότερα σπίτια, δημιουργούμε, ακόμη, ένα στοχευμένο «Εξοικονομώ και Ανακαινίζω» για 20.000 νέους. Κάθε δικαιούχος θα λαμβάνει έως και 20.000 ευρώ για ενεργειακές παρεμβάσεις στο ακίνητό του, μαζί με πρόσθετη ενίσχυση 3.000 ευρώ και χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.
Ταυτόχρονα, ως κίνητρο σε τουλάχιστον 10.000 ιδιοκτήτες κλειστών ακινήτων, θα δοθεί κρατική επιδότηση μέχρι 10.000 ευρώ για να τα ανακαινίσουν. Με την υποχρέωση, όμως, να τα ενοικιάσουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις. Η πολιτεία έτσι καλύπτει έως και το 40% του κόστους ανακαίνισης κάθε κλειστού διαμερίσματος.
Θεσμοθετείται επίσης για τα δημόσια οικόπεδα και κτίρια, η «κοινωνική αντιπαροχή»: το κράτος θα προσφέρει αδρανή περιουσιακά του στοιχεία σε ιδιώτες κατασκευαστές και εκείνοι, με έξοδά τους, θα χτίζουν σύγχρονες κατοικίες. Οι μισές θα ενοικιάζονται με χαμηλό ενοίκιο σε νέους μισθωτές, ενώ οι υπόλοιποι χώροι θα αξιοποιούνται εμπορικά από τους ιδιώτες.
Επίσης, προκειμένου να αυξηθούν τα διαθέσιμα ακίνητα για τους Έλληνες, αυξάνεται το όριο της επένδυσης για τη χορήγηση άδειας Golden VISA από 250.000 στα 500.000 ευρώ.
Ενώ απ’ τον Δεκέμβριο ξεκινά το Πρόγραμμα «Εστία 2». Σύμφωνα με αυτό, το Δημόσιο θα μισθώσει, σε πρώτη φάση, 1.000 ιδιωτικά ακίνητα. Για να τα διαθέσει, στη συνέχεια, με διαδικασίες-εξπρές και πολύ χαμηλό μίσθωμα σε ευάλωτα νοικοκυριά.
25.000 νέοι οι πρώτοι «τυχεροί» για τα φτηνά στεγαστικά
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ περίπου 25.000 νέοι ως 39 ετών θα είναι η πρώτη «φουρνιά» δικαιούχων για τα φτηνά στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας.
Οι πληροφορίες αναφέρουν, όμως, ότι είναι έτοιμο ένα δεύτερο αντίστοιχο “πακέτο”, κάτι που σημαίνει πρακτικά ότι το σχετικό πρόγραμμα χαμηλότοκου δανεισμού θα αυξηθεί από τα 500 εκ ευρώ, στο 1 δισ ευρώ.
Από την πρώτη στιγμή των σχετικών ανακοινώσεων, το ενδιαφέρον είναι έκδηλο, καθώς η περίμετρος των εν δυνάμει δικαιούχων είναι ηλικιακά ευρύτερη, σε σχέση με την αρχική κατεύθυνση του σχεδιασμού. Έτσι, το πρόγραμμα απευθύνεται σε νέους και ζευγάρια ως 39 ετών, που στην πραγματικότητα αναζητούν την ευκαιρία να αποκτήσουν με ευνοϊκούς όρους το δικό τους σπίτι.
Δάνεια με πολύ χαμηλό επιτόκιο
Το βασικό στοιχείο αυτών των δανείων είναι το πολύ χαμηλό επιτόκιο, το οποίο δεν ξεπερνά το 1%, σε μια συγκυρία όπου ως γνωστόν έχει ξεκινήσει η αύξηση επιτοκίων από την ΕΚΤ, η οποία συμπαρασύρει μοιραία και τα εμπορικά επιτόκια. Το μέγιστο ποσό του δανείου είναι 150.000 ευρώ κι έτσι παρά την αύξηση των εμπορικών αξιών, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν παλαιότερα ακίνητα εντός αυτού του εύρους χρηματοδότησης.
Η στόχευση του μέτρου εξαρχής ήταν ότι πρέπει να υποστηριχθούν οι νέοι που νιώθουν την πίεση του αυξανόμενου κόστους στέγασης, κοινώς να δοθεί μια χείρα βοηθείας σε ανθρώπους με χαμηλότερες αποδοχές, οι οποίοι συν τοις άλλοις αντιμετωπίζουν τα υψηλά ενοίκια, ακόμα και σε περιοχές που δεν μπορούν να θεωρηθούν “φιλέτα”. Με αυτό το σκεπτικό, τα εισοδηματικά κριτήρια για τους δικαιούχους είναι αντίστοιχα με αυτά που ισχύσουν για το επίδομα θέρμανσης: 16.000 ευρώ για άγαμους, 24.000 ευρώ για ζευγάρια και προσαύξηση 3.000 ευρώ για παιδιά.
Πώς κινείται η αγορά
Η τελευταία έρευνα του Geoaxis ανέδειξε τη σκληρή πραγματικότητα: Η βέβαιη αδυναμία ενός πολύ μεγάλου ποσοστού σημερινών νέων να αποκτήσουν ιδιόκτητο σπίτι διαμορφώνει την γενιά ενοικιαστών (Generation Rent), η οποία αναμένεται να κυριαρχήσει τις επόμενες δεκαετίες ακόμη και στις χώρες υψηλής ιδιοκατοίκησης, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία. Είναι ενδεικτικό ότι μεταξύ 1998 και 2019- κι αφού μεσολάβησε ο δεκαετής κρίση- ο βασικός μισθός προσαρμοσμένος στον πληθωρισμό έχει ελαφριά μειωθεί, όταν οι αξίες διαμερισμάτων έχουν αυξηθεί κατά 57% με βάση τους δείκτες της Τραπέζης της Ελλάδος.
Ως προς τις τιμές, τα στοιχεία του Spitogatos επιβεβαιώνουν την ανοδική τάση παρά την αβεβαιότητα που προκάλεσε η ενεργειακή κρίση. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε επίπεδο πώλησης κατοικιών αφορούν περιοχές των νοτίων προαστίων της Αθήνας όπως η Καλλιθέα (19,0%), το Μοσχάτο (16,3%), το Παλαιό Φάληρο (14,7%) και ο Άλιμος (15,8%). Ανοδική πορεία παρουσιάζεται και σε περιοχές του κέντρου όπως το Παγκράτι (15,9%) και τα Σεπόλια (15,4%), στα δυτικά (Αιγάλεω: 20,3%) και στα βόρεια προάστια (Αγία Παρασκευή: 14,9%), καθώς και στο υπόλοιπο Αττικής (Ραφήνα: 17,2%). Στις πιο οικονομικές περιοχές για αγορά κατοικίας είναι, μεταξύ άλλων, τα Άνω Λιόσια, η Αγία Βαρβάρα, τα Ταμπούρια-Αγία Σοφία, καθώς και περιοχές στο υπόλοιπο της Αττικής, όπως ο Ωρωπός και η Σκάλα Ωρωπού.
Αναφορικά με τον δείκτη τιμών στη Θεσσαλονίκη, οι ακριβότερες περιοχές για αγορά κατοικίας είναι, μεταξύ άλλων η Καλαμαριά, η Πυλαία, το κέντρο της Θεσσαλονίκης και η Τούμπα. Οι οικονομικότερες περιοχές εντοπίζονται στα προάστια της Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για τις περιοχές Λαγκαδάς, Εχέδωρος, Μυγδονία, Αμπελόκηποι, Επανομή και Βασιλικά.
Τιμές κατοικιών προς πώληση (spitogatos.gr)
Περιοχή Β’ τρίμηνο 2022 (€/τμ) Β’ τρίμηνο 2021 (€/τμ) Μεταβολή %
Κέντρο Αθήνας 1.700 1.591 6,90%
Αθήνα – Βόρεια Προάστια 2.583 2.429 6,40%
Αθήνα – Νότια Προάστια 3.067 2.766 10,90%
Αθήνα – Δυτικά Προάστια 1.500 1.408 6,50%
Αθήνα – Ανατολικά Προάστια 1.714 1.607 6,70%
Πειραιάς 1.726 1.543 11,90%
Προάστια Πειραιά 1.368 1.269 7,70%
Υπόλοιπο Αττικής 1.722 1.656 4,00%
Θεσσαλονίκη – Δήμος 1.750 1.566 11,70%
Θεσσαλονίκη – Περιφ/κοί δήμοι 1.282 1.196 7,20%
Θεσσαλονίκη – Υπόλ. Νομού 786 800 -1,80%
Αιτωλοακαρνανία 892 828 7,80%
Αργολίδα 1.500 1.422 5,50%
Αρκαδία 1.154 1.100 4,90%
Ν. Άρτας 732 722 1,30%
Αχαΐα 1.000 960 4,20%
Βοιωτία 1.462 1.389 5,20%
Γρεβενά 719 691 4,00%
Ν. Δράμας 722 833 -13,30%
Δωδεκάνησα 1.575 1.463 7,60%
Έβρος 1.264 1.165 8,50%
Εύβοια 1.217 1.200 1,40%
Ευρυτανία 992 960 3,30%
Ζάκυνθος 1.688 1.647 2,50%
Ηλεία 905 857 5,60%
Ημαθία 750 722 3,80%
Ν. Ηρακλείου 1.333 1.300 2,60%
Θεσπρωτία 1.233 1.333 -7,50%
Ν. Ιωαννίνων 1.300 1.228 5,90%
Ν. Καβάλας 1.200 1.167 2,90%
Ν. Καρδίτσας 688 700 -1,80%
Ν. Καστοριάς 732 700 4,50%
Ν. Κέρκυρας 1.688 1.667 1,20%
Ν. Κεφαλονιάς 2.074 1.900 9,20%
Ν. Κιλκίς 644 615 4,60%
Ν. Κοζάνης 688 702 -2,00%
Κορινθία 1.333 1.253 6,40%
Κυκλάδες 2.887 2.701 6,90%
Λακωνία 1.000 1.000 0,00%
Ν. Λάρισας 1.099 987 11,30%
Ν. Λασιθίου 1.679 1.587 5,80%
Ν. Λέσβου 1.020 1.024 -0,40%
Ν. Λευκάδας 2.151 2.047 5,00%
Μαγνησία 1.056 1.040 1,50%
Μεσσηνία 1.346 1.307 3,00%
Ν. Ξάνθης 915 875 4,60%
Πέλλα 789 765 3,20%
Ν. Πιερίας 1.000 947 5,60%
Ν. Πρέβεζας 1.364 1.250 9,10%
Ν. Ρεθύμνου 1.534 1.484 3,30%
Ν. Ροδόπης 917 929 -1,30%
Ν. Σάμου 885 879 0,70%
Ν. Σέρρες 747 720 3,80%
Ν. Τρικάλων 974 880 10,70%
Φθιώτιδα 1.000 958 4,40%
Ν. Φλώρινας 542 511 6,10%
Φωκίδα 1.350 1.304 3,50%
Χαλκιδική 1.875 1.692 10,80%
Ν. Χανίων 1.842 1.721 7,00%
Ν. Χίου 1.082 1.129 -4,20%
Νησιά Αργοσαρωνικού 1.908 1.793 6,40%
Σποράδες 1.750 1.581 10,70%