Οι διεργασίες για την επικείμενη επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου τις επόμενες ημέρες στην Αθήνα έχουν ξεκινήσει εντατικά και παρότι η κυβέρνηση ακόμη δεν έχει επιβεβαιώσει, όλες οι πληροφορίες καθώς και οι δημοσιογραφικές πηγές συγκλίνουν στην 31η Μαΐου, ως την επικρατέστερη ημερομηνία, για την πραγμάτωσή της.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η απάντηση από την Άγκυρα για την ημερομηνία αναμένεται τις επόμενες ημέρες, με την 31η Μαΐου 2021, να «ψηφίζεται» και από την τουρκική πλευρά, ως η επικρατέστερη, με δεδομένο, ότι ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έχει κατ’ αρχήν αποδεχθεί την πρόσκληση του ομολόγου του, Νίκου Δένδια.
Επίσκεψη προάγγελος συνάντησης κορυφής
Μια επίσκεψη η οποία, σύμφωνα και με τις δηλώσεις Δένδια στο Φόρουμ των Δελφών, θα έχει μεταξύ άλλων στόχο να μπορέσει να προετοιμάσει και μια ενδεχόμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η συνάντηση των δύο ηγετών – εάν καταστεί δυνατό να πραγματοποιηθεί -, τοποθετείται, σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, στις Βρυξέλλες και στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στις 14 Ιουνίου.
Οι προϋποθέσεις για το πολυαναμενόμενο τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν
Σε κάθε περίπτωση για να κλείσει το ραντεβού Κυριάκου Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές θα πρέπει να επικρατούν οι κατάλληλες συνθήκες, δηλαδή να μην υπάρχει ένταση και να αποφεύγονται εμπρηστικές δηλώσεις, με το Μέγαρο Μαξίμου να επιμένει στο ένα βήμα τη φορά.
Όπως υπογραμμίζουν αρμόδιες πηγές τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται οριστικό και για να έχει νόημα μία τέτοια συνάντηση θα πρέπει και η Άγκυρα να δείξει διάθεση για συνεννόηση με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και τη διεθνή νομιμότητα.
Άλλωστε, εάν δεν πραγματοποιηθεί το ταξίδι Τσαβούσογλου στην Αθήνα, διπλωματικά στελέχη εκτιμούν ότι είναι σχεδόν απίθανο να ακολουθήσει το αμέσως προσεχές διάστημα μια συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν.
Η δύσκολη συνάντηση Ερντογάν – Μπάιντεν
Να σημειωθεί ότι στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ έχει ήδη «κλειδώσει» και μια συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν με τον Τούρκο ομόλογό του και με την ατζέντα να χαρακτηρίζεται «δύσκολη».
Και αυτό, γιατί θα περιλαμβάνει το ζήτημα των S-400, με τη νέα διοίκηση της Ουάσιγκτον να δείχνει ότι θέλει να βάλει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις σε ένα νέο πλαίσιο «κανόνων», επανακαθορίζοντας τα όρια που είχαν ατονήσει την περίοδο της διακυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ.
Διπλωμάτες σημειώνουν ότι ο αμερικανικός παράγοντας θα έχει ρόλο και στη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, ενώ ιδιαίτερα σημαντική είναι και η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ που θα ακολουθήσει στις 24 και 25 Ιουνίου, επίσης στις Βρυξέλλες, με τους «27» να καλούνται για μία ακόμα φορά να αποφασίσουν για τις ευρωτουρκικές σχέσεις με επίκεντρο το Μεταναστευτικό και την τελωνειακή ένωση.
Κρίσιμος ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Αυστηρό μήνυμα στην Άγκυρα από το Ευρωκοινοβούλιο
Σε όλες τις προηγούμενες συνόδους η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέβαλε τις αποφάσεις, ωστόσο η αποκλιμάκωση των τελευταίων μηνών δείχνει να ανοίγει τον δρόμο και για μια θετική ατζέντα, η οποία, σύμφωνα με τη δήλωση του προηγούμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συνδέεται με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο και είναι σταδιακή και «αναστρέψιμη» εάν η Άγκυρα επιστρέψει στην πολιτική των προκλήσεων.
Για το Υπουργείο Εξωτερικών σημασία έχει, όπως σημείωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης στο Forum των Δελφών, και η αξιοποίηση συζητήσεων για την οικονομία και το εμπόριο, που δεν αποτελούν σημείο τριβής με την Τουρκία και μπορούν να κρατήσουν τη συζήτηση «ζωντανή», συμβάλλοντας με τον τρόπο τους στην εξομάλυνση των σχέσεων.
Στην ανάγκη μιας νέας στρατηγικής απέναντι στην Τουρκία επιμένει ο ΣΥΡΙΖΑ, τονίζοντας ότι αναθεώρηση Τελωνειακής Ένωσης μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας θα πρέπει να ενεργοποιηθεί με προϋπόθεση προσφυγή στη Χάγη για τα ζητήματα υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ και πρόβλεψη κυρώσεων για νέα επιθετική συμπεριφορά.
Εξυπακούεται βέβαια, ότι η όποια τυχόν νέα επιθετική συμπεριφορά, συνεπάγεται και τις αντίστοιχες κυρώσεις.
Σκληρή στάση προς την Άγκυρα αναμένεται να δείξει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Σκληρή στάση προς την Άγκυρα αναμένεται να δείξει σήμερα Τετάρτη 19 Μαΐου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που καλείται να ψηφίσει επί της έκθεσης του εισηγητή Νάτσο Σάνσες Αμόρ για την κατάσταση στην Τουρκία το 2019 και το 2020.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, ο Σοσιαλιστής Ισπανός εισηγητής της έκθεσης τόνισε ότι πρόκειται για την πιο επικριτική έναντι της Τουρκίας έκθεση που έχει παρουσιάσει ποτέ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ως υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ, η Τουρκία δεν λαμβάνει υπόψη της αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η κατάσταση εκεί επιδεινώνεται τα τελευταία χρόνια και υπονομεύονται οι δημοκρατικές αξίες, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σημείωσε ο Σάντσες Αμόρ.
Ο Ισπανός εισηγητής της έκθεσης για την Τουρκία τόνισε, επίσης, ότι πρέπει να σταλεί ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα προς την τουρκική κυβέρνηση. «Αν η Άγκυρα θέλει να είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα, πρέπει να ακολουθήσει την πορεία των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων», είπε. Πρόσθεσε μάλιστα, πως ενώ τα πρώτα χρόνια σημειώθηκε μια κάποια πρόοδος, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει από την τουρκική πλευρά η απαραίτητη πολιτική βούληση, κάτι που έχει οδηγήσει στο πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
“Πολλές φορές τον τελευταίο χρόνο μιλήσαμε για κυρώσεις προς την Τουρκία, ενώ παράλληλα προσπαθήσαμε να προτείνουμε μια θετική ατζέντα, όμως η Άγκυρα πρέπει να δείξει στην πράξη και όχι στα λόγια ότι θέλει τη θετική ατζέντα”, ανέφερε ο Ν. Σάντσες Αμόρ. Συνέχισε λέγοντας ότι «καμία θετική ατζέντα δεν πρέπει να προσφερθεί στην Τουρκία, χωρίς την προϋπόθεση για μεταρρυθμίσεις στον τομέα της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το ίδιο τόνισε ότι ισχύει και για το αίτημα για αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιμένει ότι δεν είναι δυνατόν μία υποψήφια χώρα, που δεν σέβεται τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας, να ζητάει πλεονεκτήματα στο θέμα της τελωνειακής ένωσης, είπε ο Σάντσες Αμόρ. “Πρόκειται για ένα συνολικό πακέτο που περιλαμβάνει και αξίες και δεν πρέπει να προσφέρουμε μια οικονομική και εμπορική σχέση σε μία υποψήφια χώρα που δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της”, συμπλήρωσε.