Το προσφυγικό – μεταναστευτικό βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τους δημάρχους Μυτιλήνης, Χίου και Ανατολικής Σάμου, των τριών δήμων του βορειοανατολικού Αιγαίου στα διοικητικά όρια των οποίων φιλοξενούνται δομές προσφύγων.
«Από την πρώτη στιγμή που ήρθαμε στα πράγματα αναλάβαμε μία δέσμευση. Να αντιμετωπίσουμε το προσφυγικό – μεταναστευτικό στη ρίζα του. Και παρά τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίσαμε τους πρώτους μήνες πιστεύω ότι τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικά», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης στη διάρκεια σύσκεψης στην οποία συμμετείχαν και ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης και ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, «δεν πρόκειται ποτέ να επιστρέψουμε σε μία λογική όπου τα νησιά μας θα επιβαρύνονται με εξαιρετικά αυξημένους αριθμούς προσφύγων και μεταναστών, λαμβάνοντας όμως υπόψη από την άλλη, ότι πρέπει να έχουμε κάποιες οργανωμένες υποδομές στα νησιά μας για να μπορούμε να υλοποιούμε όχι απλά την εθνική στρατηγική, αλλά και την ευρωπαϊκή στρατηγική, όπως αυτή θα διαμορφωθεί με το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου το οποίο ελπίζουμε και αγωνιζόμαστε να συμφωνηθεί νωρίτερα και όχι αργότερα».
Ο κ. Μητσοτάκης υπενθύμισε πως η σημερινή συνάντηση πραγματοποιήθηκε ακριβώς ένα χρόνο μετά την επίσκεψη της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Έβρο, «όταν ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση μου, ήρθαν και επιθεώρησαν τα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία, αναγνωρίζοντας ότι ταυτόχρονα είναι και σύνορα της Ευρώπης με την Τουρκία».
«Ήταν μία δύσκολη περίοδος αυτή στην οποία αντισταθήκαμε στον ουσιαστικό εκβιασμό της γείτονας χώρας, υπερασπιζόμενοι το αναφαίρετο δικαίωμά μας να προστατεύσουμε την εθνική επικράτεια και να φυλάξουμε τα σύνορά μας και αυτή είναι μία πολιτική την οποία έχουμε ακολουθήσει με συνέπεια από τότε και στην ξηρά και στη θάλασσα», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Απαντώντας σε όσα ανέφερε ο δήμαρχος Μυτιλήνης για την απόφαση να γίνει μία κλειστή δομή και να κλείσουν όλες οι υπόλοιπες δομές, ο πρωθυπουργός σχολίασε: «Μας προέκυψε μία καταστροφή πού ήταν το συμβάν, ο εμπρησμός που έγινε ουσιαστικά στη Μόρια όμως μέσα από αυτή την καταστροφή προέκυψε κάτι καλύτερο. Η Μόρια τελείωσε και θα ξαναφτιάξουμε και τον χώρο στην Μόρια, θα φτιάξουμε ένα πάρκο θα τον αποδώσουμε στον δήμο. Μόρια δεν πρόκειται να ξαναυπάρξει, όπως θα τελειώσει και η υφιστάμενη υποδομή η οποία παρά τον προσωρινό της χαρακτήρα όλοι αναγνωρίζουμε ότι είναι πολύ καλύτερη από αυτό το οποίο υπήρχε στην Μόρια», απάντησε ο πρωθυπουργός.
Με αφορμή εξάλλου την παρέμβαση του Δημάρχου Ανατολικής Σάμου Γεώργιου Στάντζου, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε: «πράγματι η Σάμος χτυπήθηκε ακόμα περισσότερο από τα άλλα νησιά του Αιγαίου και από τον σεισμό και έχει συσσωρευμένα προβλήματα. Όμως νομίζω ότι έχουμε αποδείξει και σε κεντρικό επίπεδο και σε επίπεδο των Υπουργείων που προΐστανται των αρμοδιοτήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης, ότι είμαστε εδώ για να λύνουμε προβλήματα. Και εγώ βλέπω και την μακροχρόνια αναπτυξιακή προοπτική όλων των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου. Και βέβαια απόλυτα και την τεράστια Εθνική και στρατηγική τους σημασία, η οποία μας επιβάλλει να τα δούμε μέσα από μία ενδεχομένως λίγο διαφορετική ματιά όπως έχουμε κάνει μέχρι σήμερα και να νομιμοποιούμαστε αυτό να το κάνουμε».
Οι δήμαρχοι της Μυτιλήνης, της Χίου και της Ανατολικής Σάμου έθεσαν στο τραπέζι της συζήτησης και τις επιπτώσεις που είχαν η πανδημία και το μεταναστευτικό ζήτημα στις περιοχές τους, με τους ίδιους να ζητούν να συνεχιστεί η ήδη επιτυχημένη αποσυμφόρηση των νησιών και φύλαξη των συνόρων, το κλείσιμο των δομών εντός του αστικού ιστού και η αποκατάσταση των χώρων των παλιών ΚΥΤ, με απόδοση στους δήμους και στις τοπικές κοινωνίες.
Ζήτησαν επίσης, να επιταχυνθεί η κατασκευή κλειστών ελεγχόμενων κέντρων μικρής αλλά επαρκούς χωρητικότητας και να προχωρήσει η ανάταξη των νησιών με υλοποίηση ολοκληρωμένων κοινωνικών και οικονομικών σχεδίων.
Στη συνάντηση τέθηκε και το ζήτημα της μονιμοποίησης του ειδικού καθεστώτος για το ΦΠΑ στα νησιά που πλήττονται από τις μεταναστευτικές ροές, όπως και του μέτρου του μεταφορικού ισοδύναμου, η ενίσχυση της στελέχωσης των δήμων, ζητήματα εκπαίδευσης, το θέμα των ακτοπλοϊκών συνδέσεων και των αναπτυξιακών κινήτρων για τα νησιά αυτά.
Συζήτηση έγινε και για τις προοπτικές και την πορεία του τουρισμού ενόψει της έναρξης της θερινής περιόδου, με στόχο να λειτουργήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις, όπως επίσης και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενίσχυση της απασχόλησης. Όπως δεσμεύτηκε ο πρωθυπουργός, ο διάλογος και η συνεργασία με τους φορείς της αυτοδιοίκησης και τις τοπικές κοινωνίες θα συνεχιστεί.