10ωρο, υπερωρίες, ψηφιακή κάρτα εργασίας - Τι προβλέπεται για επικουρικές, απεργίες & συνδικαλισμό
Αλλάζουν όλα σε εργασιακά και ασφαλιστικό το 2021.
Έως και 10 ώρες δουλειάς την ημέρα, χωρίς να επηρεάζεται ο συνολικός αριθμός ωρών ετήσιας απασχόλησης και κατά συνέπεια το ύψος του μισθού, προβλέπει μία από τις βασικές παρεμβάσεις στο εργασιακό, καθώς η κυβέρνηση αναμένεται να προωθήσει σημαντικές παρεμβάσεις τόσο στη δομή της εγχώριας αγοράς εργασίας, με αιχμή την προώθηση της ευελιξίας στον χρόνο αλλά και στον τόπο εργασίας, όσο και στη δομή του ασφαλιστικού συστήματος, με την κεφαλαιοποίηση των επικουρικών συντάξεων.
Αλλάζουν όλα έτσι, στο εργασιακό και το ασφαλιστικό το 2021 και από το Μέγαρο Μαξίμου μιλούν για εμβληματικές μεταρρυθμίσεις. Ετοιμάζονται, ωστόσο, για σκληρή αντιπαράθεση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα συνδικάτα, τα οποία προετοιμάζουν οργανωμένες αντιδράσεις.
Η “ευελιξία” στο ωράριο εργασίας θα μπορεί να αποφασίζεται υπό προϋποθέσεις, πιθανότατα από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ), ή ακόμη και μετά ατομική συμφωνία εργαζομένου – εργοδότη.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την Καθημερινή της Κυριακής, η τελική μορφή της παρέμβασης δεν έχει ακόμη «κλειδώσει», ενώ βάσει όσων δηλώνει ο κ. Βρούτσης, στόχος των προωθούμενων αλλαγών είναι, μεταξύ άλλων, η διευκόλυνση των εργαζομένων και των επιχειρήσεων στην οργάνωση του χρόνου μεταξύ της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής με ισορροπία, καθώς και η οργάνωση της παραγωγής κατά τρόπο που να επιτρέπει τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Στην πράξη, η νέα παρέμβαση αφορά την εφαρμογή της ήδη ισχύουσας ρύθμισης για διευθέτηση του χρόνου εργασίας, που όμως για την πλειονότητα των επιχειρήσεων παραμένει ανενεργή, καθώς δεν είναι εφικτή η υπογραφή επιχειρησιακής συμφωνίας με το οικείο σωματείο.
Η προσφυγή στο ΑΣΕ
Η λύση που φαίνεται να κερδίζει έδαφος είναι η παρέμβαση του ΑΣΕ, στο οποίο θα προσφεύγει μία από τις δύο πλευρές (πιθανότατα ο εργοδότης) ώστε να εξετάζεται εάν είναι τεκμηριωμένες ή όχι οι προϋποθέσεις που θέτει κάθε φορά μια επιχείρηση και να εγκρίνεται ή να απορρίπτεται, η αίτηση για ευέλικτο 8ωρο.
Έτσι, για παράδειγμα, όταν υπάρχει μέσα στο έτος αύξηση των παραγγελιών και ανάγκη για επιπλέον εργασία από το προσωπικό, θα μπορεί η επιχείρηση να ζητεί και να λαμβάνει έγκριση από το ΑΣΕ.
Οι εργαζόμενοι θα απασχολούνται για ένα χρονικό διάστημα έως και 10 ώρες ημερησίως και σε άλλη χρονική περίοδο (περίοδος μειωμένης απασχόλησης) θα εργάζονται λιγότερες ώρες αντίστοιχα, ή θα τους χορηγείται ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό), ή συνδυασμός μειωμένων ωρών εργασίας και ημερών ανάπαυσης.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η ημερήσια απασχόληση δεν μπορεί να ξεπερνά τις 10 ώρες, ενώ παράλληλα ο εργοδότης οφείλει να τηρεί τις προβλέψεις της εργατικής νομοθεσίας σχετικά με την υποχρεωτική ημερήσια και εβδομαδιαία ανάπαυση.
Αύξηση των ωρών και για τις “νόμιμες υπερωρίες”
Μεταξύ των προωθούμενων αλλαγών, περιλαμβάνεται και η αύξηση των ωρών των νόμιμων υπερωριών πιθανότατα πάνω και από τις 120 ώρες τον χρόνο που ισχύει σήμερα για το εμπόριο, ενώ το όριο θα είναι ενιαίο για όλους τους κλάδους.
Εισηγήσεις υπάρχουν επίσης για προσθήκη –κάποιων λίγων– επιχειρήσεων και εργασιών στη λίστα που ήδη επιτρέπει την εργασία την Κυριακή.
Επίσης, βάσει του σχεδιασμού θα καταργηθεί η διάκριση αποζημιώσεων απόλυσης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών και θα θεσμοθετηθεί το δικαίωμα, μετά την προειδοποίηση για απόλυση και μέχρι αυτήν, ο εργοδότης να ζητεί από τον εργαζόμενο να μην προσέρχεται στην εργασία αλλά βεβαίως να μισθοδοτείται.
Απεργίες
Στο σκέλος του συνδικαλιστικού νόμου, μεταξύ άλλων, προωθούνται αλλαγές όπως η προϋπόθεση απογραφής στο ήδη νομοθετημένο Γενικό Μητρώο για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος αλλά και η πρόβλεψη ηλεκτρονικής ψηφοφορίας κατά τη Γενική Συνέλευση των συνδικαλιστικών οργανώσεων, ιδίως για τη λήψη απόφασης απεργίας.
Αλλαγές επέρχονται και στην προειδοποίηση για απεργία, καθώς βάσει του σχεδιασμού θα πρέπει να αναφέρονται και τα αιτήματα και οι λόγοι που τα θεμελιώνουν, ενώ θα απαγορεύονται οι καταλήψεις χώρων και εισόδων και η άσκηση ψυχολογικής ή σωματικής βίας. Εάν υπάρχουν καταλήψεις ή παρεμπόδιση εισόδου στην εργασία, η απεργία θα κηρύσσεται παράνομη. Όσοι, δε, μετέχουν σε κατάληψη ή βιαιοπραγούν, θα τελούν ποινικώς κολάσιμη πράξη.
Προβλέπεται τέλος, σημαντική αύξηση της τάξεως του 40% για το προσωπικό ασφαλείας που θα πρέπει να εργάζεται σε περίπτωση απεργίας σε επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία τους είναι κρίσιμη για το κοινωνικό σύνολο, στο Δημόσιο, τους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ.
Ψηφιακή κάρτα εργασίας
Στο πλαίσιο της ίδιας μεταρρύθμισης, αναμένεται να προωθηθούν σημαντικές παρεμβάσεις, όπως η ψηφιακή κάρτα εργασίας για την online παρακολούθηση του πραγματικού ωραρίου των εργαζομένων, θεσμική θωράκιση της τηλεργασίας, άδεια τοκετού 14 εργάσιμων ημερών στον πατέρα, πρόσθετη 6μηνη γονική άδεια έως ότου το παιδί γίνει 8 ετών για όλους τους πατέρες και όσες μητέρες δεν λαμβάνουν ήδη την 6μηνη παροχή προστασίας μητρότητας, άδεια φροντίδας ανήμπορου γονέα, παιδιού, αδελφού, συζύγου ή συντρόφου καθώς και προστασία των νέων πατέρων κατά της απόλυσης, επί 2 μήνες από τον τοκετό για το 1ο παιδί, 4 για το 2ο και 6 για κάθε επόμενο.
Αλλαγές προωθούνται και στη λειτουργία των Επιθεωρήσεων Εργασίας και του ΟΜΕΔ, καθώς η συμφιλίωση συλλογικών διαφορών θα φύγει από τις αρμοδιότητες των Επιθεωρήσεων Εργασίας και θα ανατεθεί στον ΟΜΕΔ.
Παράλληλα, δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης θα αναγνωρίζεται μόνο στις οργανώσεις, οι οποίες έχουν εγγραφεί στα νομοθετημένα ψηφιακά μητρώα.