Eurogroup: Ολονύχτιο θρίλερ και ναυάγιο - Το παρασκήνιο της κόντρας Βορείων και Νοτίων για το «πακέτο με τα δις»

«Δεν είμαστε ακόμα σε συμφωνία» έγραψε στο Twitter o Μάριο Σεντένο ανακοινώνοντας την αναβολή για την Πέμπτη του Eurogroup, μετά από ένα ολονύχτιο θρίλερ με τους υπουργούς  Οικονομικών να μην καταφέρνουν  να βγάλουν “τα κάστανα από τη φωτιά” που έχει ανάψει η διαφωνία για την οικονομική και χρηματοδοτική αντιμετώπιση της κρίσης που προκαλεί η πανδημία του κορωνοιού στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Αρχικά ο εκπρόσωπος του επικεφαλής του Eurogroup, με ένα tweet ανακοίνωσε λίγο  μετά τα μεσάνυχτα, πως τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν σε συνέντευξη Τύπου στις 11 το πρωί της Τετάρτης.

Ωστόσο, οι υπουργοί  δεν κατάφεραν  να καταλήξουν σε μια συμβιβαστική λύση, παρά το γεγονός ότι διέκοψαν στις 20:00 χθες το βράδυ “για ένα διάλειμμα διαβουλεύσεων μιας ώρας

Το “διάλειμμα” πήρε τρείς παρατάσεις και κατέληξε σε διακοπή της τηλεδιάσκεψης για να συνεχίσει τις εργασίες της τις πρώτες πρωινές ώρες, αφού προηγουμένως ο εκπρόσωπος του Μάριο Σεντένο αισθάνθηκε την ανάγκη να δηλώσει:«Εργαζόμαστε σκληρά για να καταλήξουμε σε μία συμφωνία».

Το ευρωομόλογο

Κρίσιμο στοιχείο διαφωνίας η έκδοση ευρωομολόγου, δηλαδή η έκδοση (ανάλυψη) κοινού χρέους των κρατών μελών – προς όφελος των εθνικών οικονομιών που έχουν άμεση ανάγκη βοήθειας , κυρίως των πιό αδύναμων – με κοινή εγγύηση αλληλεγγύης.

Το σκληρό μπρα ντε φερ 

Οι συζητήσεις  εξελίχθηκαν σε σκληρό μπρα ντε φερ μεταξύ των ισχυρών του Βορρά και του Νότου της Ευρώπης, με τις δύο πλευρές να εμφανίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή ανυποχώρητες.

Πρίν το Eurogroup, το κλίμα της διαφωνίας διαμόρφωνε και το σκηνικό των συζητήσεων που θα ακολουθούσαν:

Οι επικεφαλής των Θεσμών Σαρλ Μισέλ (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο), Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Κoμισιόν), Κριστίν Λαγκάρντ (ΕΚΤ) και Μάριο Σεντένο (Eurogroup) κάλεσαν τη Δευτέρα όλα τα μέλη του Eurogroup «να εξετάσουν όλα τα δυνατά μέσα με επινοητικό και εποικοδομητικό τρόπο» για “ένα ισχυρό πακέτο” στήριξης προς τα κράτη μέλη που το έχουν ανάγκη, διατύπωση που υπονοούσε με σαφήνεια ότι, ώς το “παράπέντε”, δεν είχε βρεθεί  λύση για τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για το “ισχυρό πακέτο” που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Σε ανακοίνωσή του, επίσης τη Δευτέρα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (ανώτατο όργανο της ΕΕ) καλούσε για λύση “εντός των υφιστάμενων μέσων και των θεσμικών οργάνων” γεγονός που προμήνυε την απόρριψη έκδοσης κοινού χρέους της Ευρωζώνης, μέσω ευρωομολόγων, από το Eurogroup και την αναζήτηση φόρμουλας “γενναίας ενίσχυσης” των οικονομιών που πλήττονται, μέσω των υφιστάμενων μηχανισμών και θεσμών της Ένωσης.

Κατά της αμοιβαιοποίησης του χρέους

Η Γερμανία, η Ολλανδία, και αρκετές άλλες χώρες τάχθηκαν επίσης κατά της αμοιβαιοποίησης του χρέους και υποστήριξαν ότι

  • δεν υπάρχει ανάγκη δημιουργίας ευρωομολόγων τώρα, καθώς όλες οι χώρες της Ευρωζώνης μπορούν ακόμη να δανείζονται φθηνά από την αγορά και
  • έχουν αρθεί οι περιορισμοί της ΕΕ όσον αφορά τα ελλείμματα λόγω της πανδημίας – ιδιαίτερα δε επειδή η σχετική διαδικασία θα πάρει χρόνια.

«Υπάρχει μεγάλο περιθώριο αλληλεγγύης με τα υπάρχοντα μέσα και θεσμούς. Πρέπει να αξιοποιήσουμε πλήρως τα εργαλεία αυτά και να αφήσουμε ανοικτό να κάνουμε περισσότερα. Ένα ισχυρό πακέτο διαμορφώνεται», είχε δηλώσει άλλωστε πριν το Eurogroup  ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, τασσόμενος με τη Γερμανική άποψη.

Αναζήτηση συμφωνίας σε καθεστώς διαφωνίας

Έτσι οι υπουργοί Οικονομικών ξεκίνησαν χθες τις συζητήσεις τους αναζητώντας ένα “κοκτέιλ” χρηματοδότησης χαμηλού κόστους, μια υψηλού βαθμού ρευστότητα κυρίως από τους υφιστάμενους θεσμούς και ενδεχομένως (αν ξεπερνιόντουσαν οι Γερμανικές αντρρήσεις) από ένα νέο καινοτόμο “Ταμείο” ειδικών συνθηκών, που ήταν μια νέα συμβιβαστική πρόταση της Γαλλίας.Και αυτό με όρους που δεν θα συνεπάγονται υποχρεώσεις “μνημονίου”.

Στη διάρκεια του Eurogroup, συμβιβαστική πρόταση κατέθεσε και η Ισπανία, η οποία πρότεινε να δημιουργηθεί ένα Special Purpose Vehicle, ένα ταμείο για τον κοροναϊό δηλαδή, το οποίο θα εκδώσει χρέος (ομόλογα) με εγγυήσεις τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό (όχι τα κράτη μέλη) και τα έσοδα από ένα “ψηφιακό φόρο” που θα επιβληθεί σε όλη την ΕΕ. Στη συνέχεια θα αναλάβει δράση η ΕΚΤ η οποία θα μπορεί να μοχλεύσει το ποσό αυτό επί δέκα. Η ΕΚΤ δηλαδή θα είναι το εργαστήριο που θα πολλαπλασιάσει τη δύναμη πυρός αυτού του ταμείου.

Η Ελληνική θέση στο Eurogroup

Η Θέση που υποστήριξε ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών στο Eurogroup, ήταν
κοινή έκδοση ομολόγων ως έκφραση αλληλεγγύης προς
τις χώρες που πλήττονται περισσότερο στο δρόμο για ένα κοινό ευρωπαϊκό
όραμα.

Με ιδιαίτερη έμφαση  υποστήριξε, επίσης, την πρόταση της Κομισιόν
για ένα πρόγραμμα στήριξης της εργασίας και των ανέργων, καθώς και την
πρόταση για ενίσχυση των επιχειρήσεων μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας
Επενδύσεων (European Investment Bank). Όσον αφορά τον ESM η χώρα
μας προσήλθε στην συνεδρίαση με τη θέση πως μια λύση θα πρέπει να είναι
κοινή και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της παρούσας συγκυρίας.

πηγή: economico.gr